• دوره زوج‌ درمانی شناختی
• دوره مشاوره پیش از ازدواج
• دوره رفتار درمانی شناختی (CBT)
• دوره طرحواره درمانی (Schema therapy)
• دوره روان درمانگر
• دوره کودک و نوجوان
• دوره مصاحبه انگیزشی
• دوره چهره شناسی
• دوره هیپنوتیزم
• کارگاه شناخت انواع شخصیت و ارتباط آنها
• دوره رفتار درمانی دیالکتیک(منبع)

طرحواره درمانی چیست؟

همه نیازهای عاطفی دارند که از دوران کودکی همگانی بوده و وجود دارند.

این نیازها عبارتند از: ایمنی، ثبات، پرورش، پذیرش، خودمختاری، شایستگی، هویت، بیان، خودانگیختگی و برای جهانی با محدودیت های واقع بینانه.
سلامت روانی توانایی برآوردن نیازهای خود به شیوه ای سازگارانه است.

در طول دوران کودکی، افراد طرحواره هایی را ایجاد می کنند – اصول سازماندهی گسترده – که به آنها کمک می کند تا زندگی و تجربیات خود را درک کنند. اینها در طول عمر دقیق و توسعه یافته اند. طرح‌واره‌ها به‌عنوان «میان‌بر» عمل می‌کنند – آنها به ما کمک می‌کنند به سرعت به آنچه فکر می‌کنیم درست است برسیم و ما را از فکر کردن / پردازش هر جزئیات نجات می‌دهند. آنها همیشه دقیق نیستند.

برخی از طرح‌واره‌ها – به‌ویژه آنهایی که از تجربیات سمی یا آسیب‌زا در دوران کودکی به دست می‌آیند که در آن نیازهای فرد جوان به میزان قابل توجهی برآورده نمی‌شود – به عنوان طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه توصیف می‌شوند و مسئول مشکلات مربوط به افراد دیگر، اختلالات شخصیتی و برخی مشکلات سلامت روان هستند.

طرحواره های ناسازگار اولیه

یانگ، کلوسکو و ویشاار (۲۰۰۳) طرحواره های ناسازگار اولیه را اینگونه تعریف کردند:

• یک موضوع یا الگوی گسترده و فراگیر؛
• متشکل از خاطرات، عواطف، شناخت ها و احساسات بدنی؛
• در مورد خود و روابط خود با دیگران؛
• در دوران کودکی یا نوجوانی ایجاد شده است؛
• در طول عمر فرد شرح داده شده است؛ و
• تا حد قابل توجهی ناکارآمد است.

چهار تجربه طرحواره های ناسازگار اولیه

چهار نوع تجربه زندگی منجر به ایجاد طرحواره های ناسازگار اولیه می شود:

هنگامی که محیط اولیه کودک چیزی مهم مانند عشق، ثبات یا درک را از دست می دهد.

هنگامی که کودک آسیب دیده یا قربانی می شود (زمانی که نیاز به ایمنی برآورده نشده بود) و طرحواره هایی را ایجاد می کند که منعکس کننده خطر، تهدید یا درد است.

هنگامی که کودک مورد نوازش/اغراق/حفاظت بیش از حد است و آزادی یا استقلال کافی دریافت نمی کند.

زمانی که کودک به طور انتخابی با افکار، احساسات، تجربیات و رفتارهای یک بزرگسال تأثیرگذار مانند والدین همذات پنداری می کند.

طرحواره ها ما را به توجه و به خاطر سپردن اطلاعاتی که با طرحواره سازگار است هدایت می کنند و از نظر رفتاری ما را به رویدادها و محیط های آشنا می کشانند. بنابراین آنها خود را تداوم می بخشند.

طرحواره‌های ناسازگار اولیه ناکارآمد می‌شوند زیرا ما را به حفظ انواع خاصی از دلبستگی‌ها، روابط یا محیط‌ها سوق می‌دهند، و به این دلیل که ما را به درک موقعیت‌ها به‌عنوان سمی/تهدیدکننده سوق می‌دهند، حتی زمانی که چنین نیستند.

مردم تمایل دارند با طرحواره های ناسازگار اولیه خود به روش هایی کنار بیایند که آنها را تقویت کند، از جمله:

تسلیم طرحواره، که شامل تسلیم شدن به طرحواره های افراد است.

اجتناب از طرحواره، که به معنای اجتناب از موقعیت ها یا افرادی است که طرحواره های ما را تحریک می کنند.

جبران بیش از حد طرحواره به معنای انجام مخالف طرحواره های خود است.

در حالی که طرحواره های ناسازگار اولیه را می توان به عنوان ویژگی های نسبتاً پایدار در نظر گرفت، حالت های طرحواره حالت های عاطفی، طرحواره ها و روابط مقابله ای را توصیف می کنند که در یک زمان خاص فعال هستند. افراد می توانند در طول روز یا هفته خود بین حالت ها جابجا شوند.

چهار نوع حالت وجود دارد:

• حالت های کودک (حالت کودک آسیب پذیر در کانون توجه درمان قرار دارد).
• حالت های مقابله ناسازگار؛
• حالت های والد درونی ناکارآمد؛
• حالت بزرگسال سالم که بخشی از خود است که توانا، قوی و به خوبی کار می کند.

انواع طرحواره های ناسازگار اولیه

یانگ و همکارانش ۱۸ طرحواره ناسازگار اولیه را شناسایی کرده اند که می توان آنها را با استفاده از پرسشنامه طرحواره یانگ (YSQ) ارزیابی کرد. آنها عبارتند از(منبع):

• رها شدن / بی ثباتی
• بی اعتمادی / سوء استفاده
• محرومیت عاطفی
• نقص / شرم
• انزوای اجتماعی/بیگانگی
• وابستگی/بی کفایتی
• آسیب پذیری در برابر آسیب یا بیماری
• درگیر شدن / خود توسعه نیافته
• شکست
• استحقاق / بزرگواری
• خودکنترلی/خود انضباط ناکافی
• انقیاد
• از خود گذشتگی
• تایید-جستجوی / شناخت-به دنبال
• منفی گرایی / بدبینی
• مهار عاطفی
• استانداردهای بی امان/فوق انتقادی
• تنبیه
•  

منابع(References)

• Jacob, G. A., & Arntz, A. (2013). Schema therapy for personality disorders—A review. International Journal of Cognitive Therapy, ۶(۲), ۱۷۱–۱۸۵٫
• Rafaeli, E., Bernstein, D. P., & Young, J. (2011). Schema therapy. CBT Distinctive Features Series. New York: Routledge.
• Young, J. E., & Klosko, J. S. (1993). Reinventing your life: The breakthrough program to end negative behavior and feel great again. New York: Dutton.
• Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner’s guide. New York: Guilford Press.