منو
X

تصویر
مجید نعیمی دره مرادی
روانشناس بالینی و فردی
(4)
آمار این متخصص
(4) رای
0%

دقت

80%

مفید بودن

0%

دانش و مهارت

80%

رفتار بالینی

60%

وقت شناسی

40%

هزینه اقتصادی

توضیحات پروفایل
  

مجید نعیمی دره مرادی هستم، فارغ التحصیل کار درمانی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “بررسی اثر بخشی تحریکات دیداری شنیداری منظم بر عملکرد اجرایی کودکان اتیسم با عملکرد بالا” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه علوم بهزیستی

گروه کاردرمانی

پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته کار درمانی

عنوان:

بررسی اثر بخشی تحریکات دیداری شنیداری منظم بر عملکرد اجرایی کودکان اتیسم با عملکرد بالا

نگارش:

مجید نعیمی دره مرادی

استاد راهنما۱:

دکتر سید علی حسینی

استاد راهنما ۲:

دکتر ابراهیم پیشیاره

استاد مشاور:

دکتر نسرین امیری

استاد مشاور آمار:

دکتر علی اکبر بیگلریان

فصل اول

کلیات تحقیق

مقدمه :

اوتیسم ، یکی از زیر مجموعه های اختلال نافذ رشد است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیر طبیعی مشخص می شود. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و مهارت های سازگاری، دچار مشکل هستند. در بعضی موارد رفتارهای خود آزاراته و پرخاشگری نیز در آنهادیده می شود. در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن)، پاسخ های غیر معمول به افراد، دلبستگی بهاشیاء و با مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می شود (گرادزینسکی و همکاران، ۲۰۱۳)اوتیسم با عملکرد بالا گروهی از کودکان اوتیسم هستند که دارای اختلال پایدار در رفتارهای غیر کلامی، استفاده از الگوهای تکراری در کارهای مورد علاقه و تقص در عملکرد های بین فردی هستند. در واقع این گروه از کودکان از لحاظ شناختی و زبانی، عملکرد بالاتری نسبت به دیگر کودکان با تشخیص اوتیسم دارند. اما در تعامل اجتماعی همچنان دچار مشکل هستند. اگرچه هسته مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در _ارتباط است اما در سال های اخیر علت این اختلالات ارتباطی اوتیسم را بیشتر نقص عملکرد اجرایی می دانند (بامینگر ،۲۰۱۳)عملکرد اجرایی ، شامل توانایی های سطح بالای پردازش شناختی است که در مواجه فرد با شرایط جدید و پیچیده به کمک او می آیند. برنامه ریزی ، تغییر تفکر ، تطابق شناختی ، حافظه کاری ، توجه ، توانایی حل مشکل و کنترل هیجان مواردی از زیر مجموعه های عملکرد اجرایی می باشند که باعث بروز واکنش های سازگاری در فرد نسبت به موقعیت های جدید می شوند (اوزونف ،۱۹۹۷). اختلال در عملکرد اجرایی، نه تنها باعث اشکال در مهارتهای ارتباطی کودکان اوتیسم می شود، بلکه می تواند فعالیت های روزمره زندگی در این گروه از کودکان را نیز مورد تخریب قرار دهد (اوروتف، ۲۰۰۴). در مطالعه ای که روی کودکان مبتلا به اوتیسم با عملکرد بالا انجام شد، نتایج حاکی از ارتباط معنادار بین اختلال عملکرد اجرایی و علائم سه گانه اوتیسم (اختلال مهارت های ارتباطی، اجتماعی و رفتارهای تکراری بود که در واقع نقصان عملکرد اجرایی را مسئول علایم اوتیسم می دانست (کنورسی و همکاران، ۲۰۰۹)از مداخلات مؤثر در کودکان مبتلا به اوتیسم با عملکرد بالا، مداخلات رفتاری نظیرای بی ای و مداخلات رشدی نظیر یکپارچگی حسی می باشد که طی تحقیقات اخیر، تأثیرات مثبتی بر مهارت های شناختی این کودکان از قبیل: حافظه کاری، برنامه ریزی و مهارتهای تصمیم گیری داشته است (هورمنش ،۲۰۰۶). روش دیگر که شکل جدیدی از درمان در کودکان اوتیسم با عملکرد بالا می باشد، نوروفیدبک _است. نوروفیدبک، روشی است که در آن تغییر فعالیت های نامنظم امواج مغزی از طریق آگاه ساختن فرد مراجعه کننده از این فعالیت ها و نیز دادن پاداش برای تسهیل یا مهار فعالیت مورد نظر امواج مغزی، انجام می شود. اثرات مفید این روش بیشتر بر مهارت های تغییر تفکر، حافظه کاری و کنترل توجه در کودکان مبتلا به اوتیسم با عملکرد بالا گزارش شده است (گویجزر و همکاران، ۲۰۱۰). تحریکات دیداری شنیداری منظم بر اساس سیستم همسویی امواج مغزی اثرات خود را بر سیستم عصبی مرکزی می گذارد. همسویی روندی است که امواج مغزی به یک ضرباهنگ یا ریتم مخصوص تمایل پیدا می کنند که این تمایل حاصل ظهور تکراری، آنی و بدون تغییر تحریکات دیداری – شنیداری است. همسویی امواج مغز با استفاده از این تحریکات منظم، بر اطلاعات خروجی ثبت الکتریکی امواج مغزی اثر می گذارد و می تواند باعث تسهیل با مهار یک فرکانس ویژه از امواج مغز شود. مطالعات نشان می دهند، تغییر فعالیت های الکتریکی مغز کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی و اوتیسم با عملکرد بالا می تواند عملکرد شناختی آنها مثل حافظه کاری، برنامه ریزی و توجه را تقویت کند (لوبار ، ۱۹۹۱)|اثرات اولیه این همسویی در توار حسی- حرکتی فرونتال، منطقه حسی- حرکتی لوب پاریتال و کمی هم در فشر پره فرونتال گزارش شده است (سیور و ایوان ، ۲۰۰۷). اتفاقا در همین مناطق است که اطلاعات توجهی، فعالیت حرکتی، عملکرد اجرایی و تصور پلتی برای اولین بارها مورد پردازش قرار می گیرد (مک کلینیک ، ۱۹۸۷)مطالعات قبلی با مداخلات دیداری شنیداری به صورت منظم، بیشتر در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی صورت گرفته است (سیور و ایوان، ۲۰۰۷). در این مطالعات که از مداخلات دیداری۔_شنیداری منظم به منظور تقویت توانایی های شناختی کودکان با اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی استفاده شده بود، نتایج حاکی از پیشرفت قابل ملاحظه این کودکان در زمینه حافظه کاری، میزان توجه پایدار و توانایی برنامه ریزی بود (اولمسند ، ۲۰۰۵)در مطالعه ای دیگر که از تحریکات دیداری شنیداری منظم بر روی کودکان در سنین مدرسه مبتلا به اوتیسم استفاده شده بود، نتایج حاکی از افزایش مهارت های تغییر تفکر، توجه و کاهش حرکات تکراری آنها بود. نتایج فوق الذکر در این تحقیقات حاکی از بهبود عملکرد ها در زمینه های تغییر ، توانایی برنامه ریزی، توانایی مهار، توجه و تمرکز و زیر مجموعه های عملکرد اجرایی، در اختلالات نقص توجه همراه با بیش فعالی و اوتیسم بوده است (وودباری ، ۱۹۹۶). |مطالعه حاضر، تاثیر تحریکات دیداری شنیداری که به صورت منظم ایجاد می شوند را بر عملکرد اجرایی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا در سنین پنج تا هشت سالگی مورد بررسی قرار می دهد، چنین به نظر می رسد که به دلیل شیوع افزایشی و غیر قابل پیش بینی اختلال اوتیسم، تأثیرات مخرب آن در کیفیت زندگی افراد و به خصوص فعالیت های روزمره زندگی، در اختیار داشتن یک برنامه درمانی معین و قابل اندازه گیری و مشکلات اجرایی روش های قبلی، استفاده از یک روش کم هزینه، مشخص، قابل اندازه گیری و کم عارضه مانند تحریکات دیداری شنیداری منظم، بتواند با تأثیر بر زمینه های عملکرد اجرایی در اختلال اوتیسم، زمینه ساز بهبود اختلالات در مهارت های اجتماعی، ارتباطی و کاهش رفتارهای تکراری، در این کودکان شود (اولمسند، ۲۰۰۵، سیور، ۲۰۰۷). پیش بینی می شود که در هر ۵۵ تولد ۱ نفر دارای اختلال اوتیسم باشد. آمارهای بدست آمده از مراکز تحقیقاتی در ایالات متحده حاکی از افزایش ۱۰ تا ۱۷ درصدی ابتلا به این اختلال به صورت سالانه می باشد (هارپاز و همکاران، ۲۰۱۳). در مقالات متعددی تأثیرات مخرب اختلال اوتیسم بر وضعیت اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی خانواده ها مورد تأیید قرار گرفته است (براون ، ۲۰۱۰). مشکلاتی که بیماری اوتیسم ایجاد می کند مانع از شرکت فعال کودک در فعالیت های روزمره زندگی می شود که از آن جمله می توان به مهارت های مراقبت از خود، مهارت های یادگیری و بازی اشاره نمود (داویس و کارتر، ۲۰۰۸)طبق بررسی های انجام شده، تحقیقات کمی در زمینه اختلال عملکرد اجرایی در کودکان اختلال طیف اوتیسم سنین پیش دبستانی (۵-۷ ساله) و مداخلات مربوط به آن، تا کنون انجام شده است (کولن تورس ، ۲۰۱۱). همچنین محققان بیشتر به اختلال توانایی مهار، تغییر تفکر و برنامه ریزی در کودکان مبتلا به اوتیسم معتقد هستند و اظهار می کنند که در این کودکان بیشتر در این سه زمینه از زیر مجموعه های عملکرد اجرایی، نقص وجود دارد و همین نقصان با علائم سه گانه اوتیسم اختلال ارتباطی، مهارت های اجتماعی و رفتارهای تکراری بیشتر در ارتباط است (کنورسی و همکاران، ۲۰۰۹). این یافته ها در مطالعات (بوید و کمیل ، ۱۹۹۸، هپ و همکاران، ۲۰۰۶، هال، ۲۰۰۴) تیر بدست آمد. به همین دلیل در این مطالعه ، متغیرهای ذکر شده در بالا (توانایی مهار، تقبیر تفکر و برنامه ریزی) مورد بررسی قرار گرفتند.در حالی که آموزش توانبخشی می تواند در بهبود تقص عملکرد اجرایی کودکان اختلال اوتیسم مؤثر باشد، دارو درمانی و مداخلات روانی – اجتماعی نظیر خانواده درمانی و رفتار درمانی نیز برای بهبود این نقص و _کاهش رفتارهای تکانه ای این گروه از کودکان مفید است (بار کلی و همکاران، ۱۹۹۲). از جهت دیگر، در مطالعاتی که با مداخلات نوروفیدبک انجام شد نیز نتایج مثبتی در زمینه مهارت های ارتباطی و نیز عملکرد اجرایی کودکان اوتیسم بدست آمد (گویجزر و همکاران، ۲۰۱۰)بافته ها نشان می دهند که افزایش یا کاهش تحریک امواج مغزی می تواند، نقایص عصب شناختی کودکان اوتیسم را بهبود بخشد (لوبار، ۱۹۹۱). به همین دلیل در این مطالعه بر خلاف روش نوروفیدبک که فرد خودش بر اساس سیستم بازخورد مثبت، باعث تغییراتی در امواج مغز خود می شود، تغییرات در خود سیستم عصبی اتفاق می افتد و در واقع سیستم عصبی مرکزی خود را با فرکانس های القا شده از طریق تحریکات دیداریشنیداری، هم أهنگ و هم سو می کند که در نهایت باعث هم فرکانس شدن امواج مغزی با فرکانس های الشابی می شود (اولمسند، ۲۰۰۵). در واقع تحریکات دیداری شنیداری منظم از فانون همسویی امواج مغزی پیروی می کند که در مقدمه بدان اشاره شده است (موناسترا و همکاران، ۱۹۹۹)از لحاظ تأثیراتی که نوروفیدبک بر عوامل شناختی و عملکرد های اجرایی کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم داشته است، می توان این روش را از نوع مداخلاتی دانست که شبیه سیستم تحریکات منظم دیداریشنیداری باشد. اما از لحاظ تعداد جلسات، هزینه های درمانی، ماندگاری اثر و شاید سهولت در استفاده، بههیچ وجه قابل مقایسه نیستند. از طرف دیگر تعداد مطالعات انجام شده بوسیله تحریکات منظم دیداریشنیداری در زمینه عملکرد اجرایی بسیار محدود می باشد. همچنین به نظر می رسد با توجه به موارد بالا هنوز برنامه مناسب درمانی برای کاهش تقص عملکرد اجرایی که می تواند منجر به کاهش رفتارهای تکراری، اختلال ارتباطی و اجتماعی کودکان اوتیسم شود تدوین نشده است. البته برنامه درمانی مورد نظر باید بتواند بیشترین اثر مثبت و کمترین هزینه را به همراه داشته باشد و عوارض کمتری نسبت دیگر روش های مشابه، داشته باشد. با وجود موارد ذکر شده فوق، مداخلاتی هم وجود دارند که بوسیله رویکردهای توانبخشی و با استفاده از برنامه های معین و قابل اندازه گیری از طریق تحریکات دیداری شنیداری منظم می توانند فرصتی برای ارائه روشی دقیق و با کاربری آسان به منظور کاهش علائم ناشی از نقص عملکرد اجرایی در اختلال اوتیسم ایجاد کند.البته تأثیرات تحریکات دیداری شنیداری منظم بر عملکرد اجرایی مورد تأیید است که با توجه به گستردگی مفهوم عملکرد اجرایی و تحقیقات کمی که در زمینه اثرات این تحریکات بر عملکرد اجرایی وجود دارند، باید مطالعات بیشتری در این خصوص صورت گیرد (اولمسند، ۲۰۰۵). _در تحقیقی که به صورت مروری بر روی ۲۰ مطالعه مربوط به مداخلات تحریکات دیداری شنیداری در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی و اوتیسم با عملکرد بالا و اختلال یادگیری صورت گرفت. نتایج حاکی از بهبود مشکلات شناختی و رفتاری در آنها بوده است که این مشکلات شناختی و رفتاری آنها مربوط به اختلال عملکرد اجرایی در آنها بوده است (هواتنگ و چاریتون ، ۲۰۰۸). با توجه به موارد بالاء انجام مطالعاتی با تعداد نمونه های بیشتر و نیز با هدف ارزیابی روش مورد نظر در ارتباط با عملکرد اجرایی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا، امری ضروری به نظر می آید (اولمستد، ۲۰۰۵)

اهمیت و ضرورت:

طبق آماری که از سوی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های کشور آمریکا در مارس ۲۰۱۲ ارائه گردید و بر اساس یک تحقیق طولی که در این مؤسسه از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ میلادی در ۱۴ ایالت کشور آمریکا انجام شد، شیوع اختلال اوتیسم در کودکان زیر ۸ سال، به ۱ در ۸۸ تولد رسیده است. طبق تحقیقات بدست آمده از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۸ میلادی، شیوع این اختلال ۷۸٪ رشد نشان میدهد که این افزایش خیره کننده می تواند یک زنگ خطر بزرگ برای مسئولان ذیربط در ارتباط با درمان هرچه سریعتر اختلال اوتیسم باشد_(هارپاز و همکاران، ۲۰۱۳). از طرف دیگر با توجه به هزینه های زیاد نگهداری و درمان دارویی کودکان اوتیسم، استفاده از روش های کم هزینه تر، مقرون به صرفه، و ایمن تر جهت درمان آنها منطقی به نظر می رسد. از سویی، درمان های دارویی دارای عوارض ناخواسته و طولانی مدت روی بیماران هستند و نمی توانند روی نقص مرکزی این اختلال که همان نقص عملکرد اجرایی می باشد، اثر گذار باشند. به همین دلیل بیمار با وجود استفاده از داروها باز هم دارای مشکلات ارتباط اجتماعی، تحصیلی و روانی- اجتماعی خواهد بود و در کنار آنها مجبور به تحمل عوارض سوء داروها خواهد بود (وان ایلن و همکاران، ۲۰۱۱)احتمالا تجربیات دیداری شنیداری منظم (AVSمی تواند به عنوان مداخله مکمل در کنار مداخلاتشناختی و دارویی به صورت ایمن، کم هزینه و با مدت زمان کوتاه باشد که روی علائم اصلی و نقایص عملکرد اجرایی تاثیرات بسزایی دارد (اولمسند، ۲۰۰۵). همچنین این مداخلات می تواند در کاهش اختلالات همراه بیماری از قبیل مشکلات اجتماعی، تحصیلی و روانی اجتماعی که در طول روند رشد کودک بوجود می آید نیز مؤثر باشد. شایان ذکر است که استفاده و کاربری این روش بسیار ساده است و برنامه های درمانی آن طوری طراحی شده است که در هر مکانی و در هر زمانی از شبانه روز قابلیت استفاده دارد.

اهداف پژوهش:

الف) هدف کلی

تعیین اثر بخشی تحریکات دیداری شنیداری منظم بر عملکرد اجرایی کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالا.

ب) اهداف اختصاصی

تعیین تأثیر تحریکات دیداری – شنوایی منظم بر میزان توانایی مهار (Inhibition) در کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالادر آزمون درجه بندی رفتاری عملکرد های اجرایی

٢. تعیین تأثیر تحریکات دیداری – شنیداری منظم بر میزان توانایی تغییر (Shift) در کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالا. در آزمون درجه بندی رفتاری عملکرد های اجرایی

٣. تعبین تأثیر تحریکات دیداری شنیداری منظم بر میزان توانایی برنامه ریزی (Planning در کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالا در آزمون درجه بندی رفتاری عملکرد های اجرایی

اهداف کاربردی_

، فراهم آوردن شواهد کافی در تأثیرگذاری تحریکات دیداری شنیداری منظم بر تقویت عملکرد اجرایی

۲ بستر سازی در جهت گسترش تحقیقات بالینی با استفاده از تحریکات دیداری شنیداری منظم به عنوان یک مداخله قابل اندازه گیری به صورت مشخص در توانبخشی کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالا و سایر اختلالات نافذ رشد.

تعریف واژه ها:

اوتیسم

نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیر طبیعی مشخص می شود. علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می کند و علت اصلی آن ناشناخته است. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی تأثیر می گذارد. کودکان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت های مربوط به بازی، مشکل دارند

تحریکات دیداری

شنیداری:

روشی است که با استفاده از فانون همسوبی و کاربرد تحریکات دیداری و شنیداری سعی در تغییر واکنش های مغز نسبت به تغییرات بیرونی دارد که این کار را از طریق تغییر حلقه ارتباطی بین مناطق مختلف قشر مغز انجام می دهد (لوبار، ۱۹۹۱)

همسویی دیداری

شنیداری

یکی از زیر مجموعه های همسویی امواج مغزی است که بوسیله تاباندن اشعه نور و نواختن پالس های صدا تلاش می کند تا حالت امواج مغزی را تغییر دهد. ابزار این همسویی دیداری شنیداری گاها به ماشین صدا و تصویر و یا ماشین های ذهن نام گذاری می شوند. اعتقاد بر این است که تغییر حالت امواج مغزی می تواند در درمان های روانشناختی و عصبی بسیار کمک کننده باشد (سپور ۰

۲۰۰۸).

نوروفیدبک :

تکنیکی است که به منظور تغییر فرکانس های الکتروآنسفالوگرام مغز ابداع شده است که می تواند بوسیله تغییر بنیان های عصبی- شناختی و عصب شناسی یادگیری، در بهبود علایم برخی اختلالات عصبی مؤثر باشد (دورلاند ، ۲۰۱۱).

عملکرد اجرایی:

مجموعه ای از عملکردهای شناختی است که رفتارها، تفکرات هدفمند و پیچیده را کنترل می کنند. عملکرد اجرایی شامل زمینه های متعددی مانند تغییر، مهار، حافظه کاری و برنامه ریزی می باشد. اختلال عملکرد اجرایی در بسیاری از اختلالات رشدی – عصبی مانند اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی و اوتیسم مشاهده میشود (الیوت ، ۲۰۰۳)

مهار :

توانایی ذهن برای خروج محرک های نامربوط به عملکرد کنونی فرد با حالت کنونی فرد می باشد. مهار می تواند به صورت کلی، جزیی و یا حتی ارادی و غیرارادی انجام شود. این روند گاهی به واژه مهار عصبی نیز تعبیر می شود که در این قسمت توانایی نورون های اختصاصی برای توقف عوامل تفکر بسیار دخیل است (مک لود ، ۲۰۰۷).

تغییر

توانایی ذهن برای تطبیق تفکرات با توجه در واکنش به تغییرات اهداف فرد و یا محرک های محیطی را به اصطلاح تغییر و یا انعطاف پذیری تشکر می گویند (بوگر مهال ، ۱۹۹۶). _

برنامه ریزی :

روندی از تفکر است که فعالیت های مورد نیاز برای رسیدن به یک هدف مشخص را سازمان دهی می کند.نام دیگر برنامه ریزی همان دوراندیشی است که در واقع شامل خلق، حفظ و بازنگری یک برنامه می شود. به همین ترتیب، برنامه ریزی یک ویژگی مهم از رفتارهای هوشمندانه به حساب می آید. این حالت تفکر، بوسیله خلق و بازنگری برنامه مورد نظر و یا یکپارچه سازی آن با دیگر برنامه ها می تواند پیش بینی درست آینده را با تهیه یک سناریو کامل برای واکنش صحیح در مقابل آن، هماهنگ کند. یکی از جنبه های مهم که در تعریف برنامه ریزی از آن غفلت می شود، ارتباط و اختلاف آن با توانایی پیش بینی است. در پیش بینی آنچه در آینده محتمل است مورد نظر است اما در برنامه ریزی آنچه در آینده می بایستی وجود داشته باشد مورد نظر است (بفتاکل ،۲۰۰۶)

سوال ها و فرضیه ها:

۱، تحریکات دیداری شنیداری منظم به کار رفته در مطالعه سبب افزایش توانایی مهار در کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالا در آزمون درجه بندی رفتاری عملکرد های اجرایی می شود.

۲، تحریکات دیداری شنیداری منظم به کار رفته در مطالعه سبب افزایش توانایی تغییر در کودکان طیف

اوتیسم با عملکرد بالا در آزمون درجه بندی رفتاری عملکرد های اجرایی می شود.

۳، تحریکات دیداری شنیداری منظم به کار رفته در مطالعه سبب افزایش توانایی برنامه ریزی در کودکان طیف اوتیسم با عملکرد بالا در آزمون درجه بندی رفتاری عملکرد های اجرایی می شود.

فصل دوم:

پیشینه تحقیق

تعریف اوتیسم و شیوع آن:

اوتیسم اختلال نافذ رشدی است که در دوران کودکی با علائم ناتوانی در برقراری تعامل اجتماعی، رفتارهای تکراری بی هدف و نیز ضعف در مهارتهای ارتباطی مشخص می شود.در دهه ۱۹۷۰ دانشمندان سمت و سوی تحقیقات خود را به طرف خصوصیات بالینی اوتیسم، زمان بروزعلائم و عوامل ژنتیکی علاوه بر الگوهای شناختی این اختلال بردند. این تغییرات سریع در علامت شناسی اوتیسم مورد استناد پژوهش های بالینی قرار گرفت. _در سال ۱۹۴۳ بود که روانپزشک معروف آمریکایی لتو کاتر ، برای اولین بار اختلال تنهایی اوتیستیک را به جامعه پزشکی دنیا معرفی نمود. او در کلینیک خود واقع در بالتیمور آمریکا یک کودکانی را شناسایی کرد که بعدها به آنها اوتیسم گفته شد. این کودکان آنقدر به نسبت به دیگران بی تفاوت بودند که انگار جزئی از وسایل و مبلمان اتاق هستند. او کلمه اوتیسم را از روانپزشک سوئیسی بلولر به عاریت گرفت. بلولر از این کلمه برای توصیف اسکیزوفرنی استفاده می کرد. کلمه اوتیسم از کلمه یونانی او توس که معنای رسمی آن خود است، گرفته شده است. بالاخره در سال ۱۹۵۲ اولین بار تشخیص اوتیسم (اوتیسم) اولین بار در اولیندی اس ام و برای دومین بار سال ۱۹۶۸ در دومین تمایه دی اس ام به چاپ رسید. روانکاو معروف برونو بتلهایم در سال های ۱۹۶۰ این کودکان را افرادی معرفی کرد که در حباب شیشه ای زندگی می کنند و دسترسی به آنها غیر ممکن است. او اعتقاد داشت که اوتیسم واکنشی است نسبت به رابطه مادر به فرزندی بی عاطفه، که بر همین اساس نوعی درمان به نام پرنتکتومی یا گرفتن کودک از والدین نیز به وجود آمد با این امید که مادرانی که فرزند پذیرتر هستند، بتوانند این کودکان را شکوفا کنند. این گونه روش های درمانی در آینده کاملا رد شد از سال ۱۹۴۳ تا اواخر دهه ۱۹۸۰ کودکان مبتلا به اوتیسم افرادی به حساب می آمدند که اختلال نادر و شدیدی داشتند و به همین دلیل جدای از دیگران بودند. این مسئله مطلق گرایی در تشخیص اوتیسم را تشدید می کرد. دکتر لورنا وینگ ، روانشتاس اجتماعی که دخترش سوزی به اوتیسم مبتلاست، مطالعه شیوع شناسی را در سال ۱۹۸۱ انجام داد که معتقد بود اوتیسم روی یک طیف قرار دارد نه اینکهطبقه ای یا مطلق باشد و نرخ شیوع آن نیز ۱۰ تا ۲۰ در هر ۱۰۰۰۰ است. به هر حال اگر بخواهیم نوع نگرش دانشمندان نسبت به علت شناسی و علائم اختلال در اوتیسم را صادقانه بیان کنیم نیازمند مرور تحلیل مدار بر گذشته بر تلاطم این اختلال هستیم. در اواخر همین دهه و اوایل دهه ۱۹۶۰ تحقیقات علت شناسان نه بر _رابطه مخدوش والد- فرزندی و نه بر رابطه این اختلال با اسکیزوفرنی تأکید کردند بلکه بیشتر بر روی طبقهبندی و نوع پردازش های شناختی این کودکان متمرکز شده بودند (ولکمار و همکاران، ۲۰۰۵). تا همین چند دهه قبل بیشتر تحقیقات بر روی بیماران آسیب مغزی بزرگسال انجام می شد (داماسیو و ماورر ، ۱۹۷۸). اما در دو دهه اخیر شاهد تحقیقات روانشناختی بیشتر بر روی اختلالات با تأثیر طولانی مدت در زندگی کودکان هستیم که از آن دسته می توان به اختلال طیف اوتیسم اشاره نمود. در مطالعات متعددی ویژگی ها و خصوصیات اختلال اوتیسم شرح داده شده که در ذیل بدانها اشاره می شود.

خصوصیات اوتیسم

وجود حداقل ۶ مورد از مواردی که در بندهای اول و دوم و سوم توصیف شده اند. حداقل دو ماده از بند اول و یک ماده از هر یک از بندهای دوم و سوم الزامی است (فیلبیک ،۱۹۹۹)* اختلال کیفی در تعامل های اجتماعی با توجه به وجود حداقل ۲ عنصر از عناصری که در پی هم می آیند

۱-اختلال بارز در به کار بردن رفتارهای غیر کلامی متعدد مانند تماس چشمی، حالت چهره، وضع بدتی و حرکت ها به منظور تنظیم تعامل های اجتماعی

۲-ناتوانی در ایجاد روابط با همسالان به تناسب سن رشدی

٣. فقدان تمایل خود انگیخته به تقسیم کردن شادیها، رغبتها و با موفقیت های خود با دیگران (برای مثال نشان ندادن، نیاوردن با اشاره تکردن به اشیای مورد علاقه خود).

۴- فقدان تعامل هیجانی یا اجتماعی.

*اختلال ارتباطی که بر اساس وجود دست کم یکی از عناصر زیر برجسته می شود

  1. تأخیر یا فقدان کامل تحول زبان گفتاری (بدون آنکه با کوشش برای جبران آن از طریق شیوه های دیگر مانند حرکت با حالت های چهره، همراه باشد)

۲ در افرادی که به قدر کافی از گفتار مناسب برخوردارند، اختلال بارز در آغاز با حفظ جریان محاوره با دیگری

٣. استفاده قالبی و تکراری از زبان با وجود زبان غیر معمولی۔

۴. فقدان بازی های تخیلی متنوع و خودانگیخته یا بازی های تقلیدی اجتماعی متناسب با سن رشدی.

* محدود، تکراری و با فالبی بودن رفتارها، رغبتها و فعالیت ها با توجه به وجود دست کم یک از عناصر زیر نشان داده میشود

۱-دل مشغولی متمرکز بر یک یا چند کانون رعیت یکنواخت و محدود که از نظر شدت پا جهت، نابهنجار

۲. چسبندگی تقریبا انعطاف ناپذیر به عادت ها

۳- حرکات قالبی و تکراری (مانند به هم زدن با پیچ دادن دست ها با انگشتان، با حرکت های پیچیده تمامی بدن)

۴. دل مشغولی دایم نسبت به برخی از اجزای اشیا. _

رشد اجتماعی

نقص در رشد اجتماعی، اختلالات طیف اوتیسم را از سایر اختلالات رشدی متمایز می کند. بیماران اوتیستیک آسیب های اجتماعی دارند بطوریکه نمی توانند احساسات سایرین را به درستی درک کنند (ساکر ،(۱۹۹۵)رشد اجتماعی غیر معمول از ابتدای دوران کودکی قابل مشاهده است، بطوریکه نوزادان اوتیستیک توجه کمتری به تحریکات اطرافیان نشان می دهند، لبخند و نگاه کردن به اطرافیان کمتر از همتایان است و کمتر به اسم خودشان پاسخ می دهند. نو پایان اوتیستیک، به میزان شدیدتری با هنجار اجتماعی متفاوتند برای مثال، ارتباط چشمی و نوبت گیری کمتری دارند و بیشتر دیده می شود که با لمس و با دست ورزی دست دیگران با آنها ارتباط برقرار می کنند (ولکمار و همکاران، ۲۰۰۵).کودکان اوتیستیک ۳ تا ۵ ساله در ک اجتماعی کمتری نشان می دهند. بطور خودبه خودی به افراد گرایش ندارند، احساساتی نمی شوند و به احساسات واکنش نشان نمی دهند، ارتباط کلامی و نوبت گیری نیز ندارند ولی نسبت به مرافبان اولیه شان وابستگی نشان می دهند. کودکان بزرگتر و بزرگسالان اوتیسم در آزمون های بازشناسی چهره و احساسات، امتیاز کمتری کسب می کنند (سیگمن و همکاران، ۲۰۰۴)برخلاف اعتقادات معمول، کودکان اوتیستیک با عملکرد بالا تنهایی را ترجیح نمی دهند. بلکه ایجاد و حفظ دوستی ها غالبا برای آنها مشکل است، برای آنها کیفیت دوستی ها است که پیش بینی کننده آن است که چه میزان احساس تنهایی می کنند و تعداد دوستی ها در این احساس نقشی ندارند. دوستی هایی که بالاجبار در بعضی شرایط خاص ایجاد می شوند، (دوستی های اجباری) مثل دوستی هایی که در هنگام دعوت شدن به میهمانی ایجاد می شوند کیفیت زندگی آنها را بیشتر تحت تأثیر قرار می دهد (بورگس ، گوتستین ، ۲۰۰۷).

رفتارهای تکراری:

افراد اوتیستیک نمونه های زیادی از رفتارهای تکراری و محدود نشان می دهند که در جدول بازبینی شده رفتارهای تکراری (RBS – R ) به این گونه طبقه بندی شده است (لام ، آمان ۲۰۰۷۰)

رفتارهای کلیشه ای : این رفتارها شامل رفتارهای تکراری مثل حرکات بال زدن با دست، صداسازی، چرخش سر و تکان دادن بدن هستند.

۲. رفتارهای اجباری : این رفتارها از یکسری قوانین پیروی می کنند مانند مرتب کردن اشیا در یک مسیر

۳. یکسان سازی و مقاومت در برابر تغییر است برای مثال در مقابل جابه جا کردن اثاثیه منزل مقاومت می کنند و یا از تغییر وضعیت موجود سرپیچی می نمایند

رفتارهای تشریفاتی در این حالت فرد فعالیت های روزانه را همواره به یک صورت انجام می دهد برای مثال این رفتارهای تشریفاتی در هنگام غذا خوردن و لباس پوشیدن دیده میشوند. این مورد بسیار نزدیک به یکسان سازی است و از برخی جهات با آن در ترکیب است.

مشخصات
  • جنسیت مرد
  • وابسته به کلینیک
  • تجارب / مهارت ها
  • دانشگاه دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
  • رشته تحصیلی کاردرمانی
  • گواهینامه ها
  • پست های مدیریتی
  • مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد
  • کلمات کلیدی مجید نعیمی دره مرادی روانشناس، مجید نعیمی دره مرادی مشاور، مجید نعیمی دره مرادی روان درمانگر، مجید نعیمی دره مرادی روانپزشک، مجید نعیمی دره مرادی متخصص اعصاب و روان، مجید نعیمی دره مرادی روانسنج
تخصص ها
  • کار درمانی
تصویر
مجید نعیمی دره مرادی
روانشناس بالینی و فردی
(4)

E-Teb.com © Copyright 2016 روانشناس یا روانپزشک. تمامی حقوق محفوظ است.

دکتر - مشاوره خانواده - پزشک - مشاوره آنلاین - شماره دکتر