آزاده آقایی میبدی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی تربیتی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال ۱۳۸۸، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “تأثیر قصه گویی بر مهارت های اجتماعی و رابطه کودک با والد کودکان پیش دبستانی دختر و پسر شهر تهران در سال ۸۸-۸۷” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد تهران مرکزی
دانشکده روان شناسی و علوم اجتماعی، گروه روانشناسی
پایان نامه برای دریفات درجه کارشناسی ارشد (M.A)
گرایش روانشناسی تربیتی
عنوان :
تأثیر قصه گویی بر مهارت های اجتماعی و رابطه کودک با والد کودکان پیش دبستانی دختر و پسر شهر تهران در سال ۸۸-۸۷
استاد راهنما:
دکتر محمود جمالی فیروز آبادی
استاد مشاور:
دکتر حیدر علی هومن
پژوهشگر:
آزاده آقایی میبدی
زمستان ۱۳۸۸
فهرست مطالب
عنوان:
فصل یکم: معرفی پژوهش
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت پژوهش
هدف پژوهش
فرضیه های پژوهش
تعاریف نظری و عملیاتی اصطلاحات و مفاهیم
فصل دوم : بررسی پیشینه پژوهش
مقدمه
الف) آموزش و پرورش پیش از دبستان
اهداف آموزش و پرورش پیش از دبستان
اهداف مربوط به رشد عاطفی اجتماعی (کودکان ۳-۶ ساله)
ویژگی های کودک پیش دبستانی
سایر متخصصان
کلینیک مشاوره نوید کلینیک مشاوره نوید شیراز (مرکز مشاوره شیراز) تحت نظارت سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور و با همکاری تعدادی از روانشناسان، مشاوران و روانپزشکان فعالیت خود را آغاز کرده است. "درمان های نوین روانشناسی در شیراز" مدیریت کلینیک نوید شیراز قابل ذکر می باشد که مدیریت این کلینیک را آقای…
جواد صادقی ویدیو آموزشی جواد صادقی روانشناس در مورد ریلکسیشن جکوبسنمن جواد صادقی روانشناس بالینی با سال ها تجربه و تخصص در زمینه روابط عاطفی و زوج درمانی و روانشناسی هستم که سوابق پژوهشی، علمی و تخصصی بنده شامل: جواد صادقی روانشناس بالینی دانشجوی دکترای روانشناسی بالینی، ارشد روانشناسی بالینی با سابقه…
کلینیک روانشناسی و مرکز مشاوره خانواده ستاره زندگی تهران مرکز مشاوره و کلینیک روانشناسی ستاره زندگی با فراهم کردن فضایی استاندارد به صورتی طراحی شده است که تمامی خدمات مشاوره فردی، گروه درمانی، برگزاری کارگاه روانشناسی، خانواده درمانی و اتاق بازی برای مشاوران فراهم است. اتاقی مخصوص برای خانواده درمانی برای مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره خیانت، مشاوره طلاق…
دکتر یاسر دادخواه دکتر یاسر دادخواه مشاور و مدرس دانشگاه، مدرس کارگاه های مشاوره ای فردی و گروهی، مدرس دوره های زوج درمانی و خانواده درمانی شناختی، مشاوره و استعدادیابی تحصیلی و شغلی و مدرس کشوری نرم افزارهای نوروسایکولوژیک می باشد. سوابق علمی دکتر دادخواه دکترای علوم اعصاب شناختی از پژوهشکده علوم شناختی (IRICSS (Institute for Cognitive Science Studies…
مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان با مدیریت جناب دکتر یاسر دادخواه و همراه با برجسته ترین و مجرب ترین متخصصان اعصاب و روان، روانسنج، مشاور و روان شناس آماده ی ارائه ی مؤثرترین و بهترین خدمات به شما هموطنان گرامی می باشد. مرکز مشاوره و روانشناسی ستاره ایرانیان…
– فرض ۱ پژوهش قصه گویی موجب افزایش مهارت های اجتماعی کودکان می شود.
– فرضیه ۲ پژوهش قصه گویی بر رابطه کودک با والد تاثیر دارد
فصل پنجم : بحث و بررسی
مقدمه
بحث و بررسی
محدودیت های پژوهش
پیشنهاد های پژوهش
منابع
پیوست
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی قصه گویی بر افزایش مهارتهای اجتماعی و بهبود رابطه کودک با والد کودکان پیش دبستانی انجام شده است. این پژوهش از نوع آزمایشی، با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل و گزینش تصادفی بود. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، ۹۰ کودک پیش دبستانی (۳۰ دختر و ۳۰ پسر) از مناطق شمال و جنوب تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه ۳۰ نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه مهارت های اجتماعی احمدی نوارنی و شاخص تنیدگی والدین بود از دو گروه آزمایش و کنترل پیش آزمون به عمل آمد. سپس گروه آزمایش به مدت ۵ / ۵۱ ماه، ۱۰ جلسه تحت جلسات قصه گویی قرار گرفتند و گروه کنترل از نفوذ چنین عاملی محفوظ نگه داشته شدند. سپس مجددا از دو گروه آزمایش و کنترل پس آزمون به عمل آمد. نتایج حاصل بوسیله آزمون تحلیل کواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داده است که قصه گویی بر افزایش مهارت های اجتماعی تأثیر دارد و میزان مهارت های اجتماعی کودکان پسر به طور معنا دار بیش از کودکان دختر است. اما در مورد تأثیر قصه گویی و جنسیت بر رابطه کودک با والد نتایج تفاوت معناداری نشان نداد.
واژه های کلیدی: قصه گویی، مهارت های اجتماعی، رابطه کودک با والد
مقدمه
انسان اصالت موجودی اجتماعی است و مهمترین بعال شخصیت وی ، بعد اجتماعی است. جنبه اجتماعی رشد او پایه و اساس زندگی او را تشکیل می دهند. لازمه زندگی اجتماعی هم، آمادگی روائی، برخورداری از مهارت های اجتماعی، اعتماد به نفس و قدرت سازگاری اجتماعی است. افروز، ۱۳۸۵).اجتماعی شدن جریانی است که در آن هنجارها، انگیزه ها، طرز تلقی ها و مهارتهای فرد شکل می گیرد تا ایفای نقش کنونی و آتی او در جامعه مناسب و مطلوب انجام پذیرد ( کار تلج و میلبرن ترجمه نظری نژاد، ۱۳۸۵)، زندگی اجتماعی کودک از ارتباط با مادر و سپس با پدر و دیگر اطرافیان آغاز می شود و امکان دارد تأثیر آن در سراسر زندگی باقی بماند. روابط خانوادگی به علت تماس نزدیک اعضای آن با همدیگر و تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر می تواند بوجود آورنده محیطی سرشار از عاطفه، هیجان و محبت یا کینه توزی و ترس باشد. تحقیقات نشان می دهد که در بین عوامل مختلفی که در پرورش شخصیت سالم کودکان و نوجوانان نقش دارند، تاثیرات متقابل فرزندان و والدین از مهمترین عوامل محسوب می شوند (ممهوری، ۱۳۸۴).از آنجایی که این تأثیرات متقابل دو سویه هستند، بزرگسالان بر رفتار کودکان تأثیر می گذارند و ویژگیهای اجتماعی و زیستی کودکان نیز بر رفتار بزرگسالان تأثیر دارد زیرک ، ترجمه سید محمدی، ۱۳۸۹).با توجه به اثر متقابل ویژگیهای اجتماعی کودک و رابطه کودک با والد و اهمیت این دو مؤلفه در رشد شخصیت کودک، پرورش مهارتهای اجتماعی کودکان از اهمیت خاصی برخوردار است. مهارتهای اجتماعی به عنوان توانایی ایجاد ارتباط و ارائه پاسخهای مطلوب اجتماعی در زمینه های مختلف تعبیر می گردد. این واکنشها اغلب پذیرفتنی بوده و برای فرد و جامعه ثمربخش می باشد (کامبز و سلابی ، ۱۹۷۷ به نقل از جان بزرگی و همکاران ۱۳۸۷).کودکان خردسال که در متن خانواده، اجتماع و ارزشهای فرهنگی قرار دارند برای رشد بدنی، فکری و کسب مهارت های اجتماعی خود نیاز به پشتیبانی دارند، آموزش موفقیت آمیز کودک در طی سالهای مدرسه بستگی زیادی به پایه ای دارد که در سالهای قبل از مدرسه گذارده شده است (یونیسف، ترجمه عالی پور، ۱۳۷۸).سرعت یادگیری کودکان در سالهای پیش از دبستان، سریع تر از هر زمان دیگری در زندگی است و از آنجا که با افزایش سن، کودکان به تجارب بیشتری نیاز دارند، باید در کسب این تجارب آنها رایاری داد و مواردی را در آموزش آنها گنجانید که آنها بتوانند بیشترین تجربه را حاصل نمایند از جمله این موارد شعر، سرود و قصه است که باید در برنامه آموزشی آنها گنجانده شود. کودک در این سنین، پیشرفتی سریع در زبان آموزی دارد. او به کلمات توجه داشته و از مثلها و کلام آهنگین لذت می برد. قادر به بازگو کردن داستان ها بوده و قصه هایی که قطعات تکراری دارند توجه او را جلب می کنند (حجازی، ۱۳۸۶).قصه بهترین ساخت و قالبی است که ضمن آن می توان کودک را با مسائل مختلف زندگی آشنا کرد و در معرض قضاوت او قرار داد (اصغری نکاح، ۱۳۸۱). قصه می تواند کودکان را در کشف توانایی های خود برای برقراری ارتباط واقعی با دیگران و شناخت افکار و احساسات خود یاری کرده و آنها را در حل و فصل بین فردی بصورت آرام از طریق گفتگو هدایت کند. بنابراین قصه می تواند از نظر تربیت اجتماعی و عاطفی مؤثر باشد و بسیاری از مقررات و هنجارهای اجتماعی را به کودک منتقل نماید (آشتیانی، ۱۳۷۱). داستانها به عنوان یک روش آموزشی با توجه به موضوعات مختلف از قبیل کنترل خشم و عصبانیت، مهارت های اجتماعی، سوء استفاده جنسی،طلاق و مرگ می توانند مورد استفاده قرار گیرند (گلدار و گلدارد، ترجمه ارجمندی، ۱۳۸۷). به بیان مربیان تقریبا هر فایده منصور یا نیاز غیر جسمی مطلوب کودک از طریق استفاده شایسته از قصه گویی برآورده می شود ( پلووسکی ، ترجمه اقلیدی، ۱۳۷۹).با توجه به مطالب ذکر شده، این پژوهش می تواند با معرفی شیوه ای (قصه گویی) که بخش کامل کننده زندگی کودک است، سطری بر ادبیات آموزش مهارت های اجتماعی کودک اضافه نماید. به نظر می رسد این شیوه نسبت به کار مستقیم با کودکان، به دلیل علاقه وافر آنها به قصه ها، جذاب تر و لذت بخش تر باشد و در نتیجه توجه کودکان را بیشتر معطوف خود کند.
بیان مسئله:
کارشناسان کودک و خانواده همگی بر این باورند که تعامل ، یعنی گذراندن وقت و ایجاد یک رابطه عاطفی قوی بین پدر و مادر و فرزنان، اهمیت بسیار زیادی در رشد روانی کودک دارد (بلوم کویست، ترجمه علاقمند راد، ۱۳۸۳). ارتباط نزدیک و موثر والدین و کودکان نه تنها به رشد فکری کودک منجر می شود بلکه رشد شخصیتی و اجتماعی آنان را نیز تحت الشعاع قرار می دهد (هس ، ۱۹۷۱، به نقل از هنری ، ترجمه پرنیانی، ۱۳۸۹). در چنین شرایطی محیط خانواده برخوردار از گرمی، رضایت، اعتماد و حداقل تعارض است. رابطه کودک با والد به عنوان یک عامل حمایتی، می تواند از تأثیر بسیاری از خطراتی که فرد در زندگی روزمره با آن مواجه است جلوگیری کند (لزین و همکاران، ۲۰۰۶). همینطور تطابق و هماهنگی تعامل والدین و کودک، باعث شکل گیری ساختار تعاملی کودک در قبال محرک های اجتماعی می گردد (ماپز و پتیت ۱۹۹۷، به نقل از جان بزرگی و همکاران، ۱۳۸۷). اما اغلب والدین، تعامل مناسبی نداشته و از لحاظ عاطفی با فرزندانشان بسیار فاصله دارند (بلوم کوسبت، ترجمه علاقمند راد، ۱۳۸۳). با توجه به نظریه تأثیر متقابل مبنی بر این که رابطه کودک با والد امری اشتراکی و دو سویه است (استافورد و به ثر، ترجمه دهگان پور و فراز جی، ۱۳۷۷)، فراگیری مهارت های اجتماعی می تواند در افزایش روابط دوستانه کودکان از جمله بهبود رابطه کودک با والدین مؤثر باشد (بلوم کوسیت، ترجمه علاقمند راد، ۱۳۸۳).فرض اساسی در تربیت و آموزش مهارت های اجتماعی، این است که فقر مهارتهای اجتماعی موجب منزوی و طرد شدن فرد از دیگران می شود (جان بزرگی و همکاران، ۱۳۸۷). اما نتایج تحقیقات بیانگر آن است که یک پنجم کودکان پیش دبستانی، خصوصا در سنین ۶-۴ سالگی دارای مشکلات رفتاری هستند. (کی ،۲۰۰۹) به همین جهت، هدایت مستقیم و آموزش فراگیر مهارت های اجتماعی در مدارس ابتدایی و سنین پایین تر باعت پذیرش اجتماعی فرد در مراحل بالاتر خواهد شد. تجارب و مطالعات گسترده نشان می دهند کودکانی که از مهارتهای اجتماعی برخوردار هستند، اجتماعی تر بوده، مشارکت پذیری، اعتماد به نفس و توعدوستی بیشتری دارند و کمتر تنها می مانند و در مقایسه با کودکانی که مهارتهای اجتماعی کمتری دارند، از دوستان بیشتری برخوردارند (شافر و همکاران، ۲۰۰۰، به نقل از جان بزرگی و همکاران، ۱۳۸۷).مهارت های اجتماعی شامل رفتار های آموخته شده هدفمندی هستند که فرد را قادر می سازند تا در تعامل با دیگران، در شرایط گوناگون، عملکرد مؤثری داشته باشد (جونز، کرولی، گوتزلو ۲۰۰۵). آموزش این مهارتها به دلیل پیچیدگی جریان اجتماعی شدن و عوامل گوناگون موثر بر آن باید با در نظر گرفتن همه عوامل موثر انجام شود (لطف آبادی، ۱۳۶۹، به نقل از نظری نژاد، ۱۳۸۵). لذا یکی از مهمترین مسائل در این خصوص شیوه آموزش مهارتهای اجتماعی است.بر اساس نظر به یادگیری اجتماعی که چهار چوب رایجترین روشهای پرورش مهارت های اجتماعی را تشکیل می دهد، الگوسازی اجتماعی روشی است که به کمک آن، بویژه در سالهای رشد، غالب و فشارهای اجتماعی را می توان آموزش داد(کار تلج و میلبرن، ترجمه نظری نژاد،۱۳۸۵ ).گرچه تأثیر نسبی آموزش مستقیم مهارت های اجتماعی در چند مطالعه (برای نمونه پژوهش رز (۱۹۸۶) به صورت ۱۰ جلسه آموزش به کودکان جهت داشتن رفتار جسورانه، جاذب بودن و پذیرفته شدن توسط دیگران، همینطور مداخله بریک و گریلر (۱۹۹۴) جهت کاهش رفتار پرخاشگرانه و پس زدگی اجتماعی، و نتیجه آموزش گرا و سانتو گروس (۱۹۸۰) به کودکان پیش دبستانی در یک برنامه به هفته آتی آموزش رفتار گروهی به نقل از جان بزرگی و همکاران، ۱۳۸۷ ) نشان داده شده است، اما به طور کلی پژوهشگران عدم تعمیم پذیری مهارت های آموخته شده به محیط طبیعی راه بزرگترین مشکل آموزش سستی مهارت های اجتماعی (شامل آموزش، ارائه الگو، تصرین، بازخورد و تقویت می دانستند. زیرا در این شیوه، آموزش یک مهارت تنها در صورت دستور العمل مستقیم درباره نحوه عمل در یک موقعیت خاص است و انعطاف پذیری لازم برای بکار گیری آن مهارت در موقعیت های جدید وجود ندارد (راحیل، ۲۰۰۲، به تقل از تویسرکانی، ۱۳۸۹).قصه ها و داستان ها به عنوان الگوهای نمادین می توانند به صورت غیر مستقیم، بدون ایجاد مقاومت در ذهن هشیار کودکان، ہر ضمیر ناخودآگاه آنها تاثیر بگذارند. وقتی کودکان داستانی را می شوند، دائمه حوادث و شخصیتهای داستان را با تجربیات خود از وقایع زندگی ارتباط می دهند، این فرایند تطابق بابی که در سطحی ناهشیار رخ می دهد، احتمال تعمیم و بکارگیری این مهارت ها را توسط کودک در زمینه های مشابه افزایش می دهد (روشن و ترجمه یزدانی و مادی، ۱۳۸۵). در نهایت، به گفته توماس و کیلیک (۲۰۰۷)، این مشکل خواهد بود که برای آموزش کودکان راه موثر تری از قصه گویی بکار بریمعلی رغم اینکه اثربخشی این روش آموزشی در پژوهشهایی از قبیل: (مطالعه کار ثلج (۱۹۸۶)، برای معرفی روشهای آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان دبستان (به نقل از کار تلج و میلبرن، ترجمه نظری نژاد، ۱۳۸۵)، تحقیق ها گرت (۱۹۹۹)، در مورد استفاده از قصه ها برای کمک به کودکان جهت بهبود روابطتان با والدینی که آنها را به فرزندی پذیرفته بودند، پژوهش مور (۲۰۰۶) با هدف استفاده از داستانهای اجتماعی به منظور بهبود ارتباطات بین والدین، معلمان و کودکان مشخص شده است، در ایران پژوهشهای معدودی در این زمینه انجام شده که عموما تأثیر این عامل را بر رابطه کودک با والد در نظر نگرفته اند. بنابراین مسئلۀ پژوهش حاضر این است که، آیا قصه گویی بر رشد مهارت های اجتماعی و بهبود رابطه کودک با والد کودکان پیش دبستانی تأثیر دارد؟
اهمیت پژوهش
انجام این پژوهش از چند جنبه قابل توجه استاگر شرایط تربیتی و کیفیت رابطه کودکان و والدین بستری مناسب و مساعد برای رشد آنان فراهم آورده استعدادها و توانایی های آنان شکوفا می شود و در غیر این صورت مسائل و مشکلات فراوانی از قبیل مشکلات روانی، اجتماعی و رفتاری دامن گیر آنها می شود (استادان طرح جامع آموزش خانواده، ۱۳۸۲). از سویی دیگر، مطالعات گسترده ای در راستای انواع ارتباطات دوران کودکی و تأثیر آنها در بزرگسالی انجام شده است. در صورتی که کودکان فاقد برخورداری از سطوح مطلوب مهارت های اجتماعی باشند، در بزرگسالی با مشکلات عدیده ای در زمینه حسی، اجتماعی و ساز گاری، به ویژه در زمینه هایی چون فقر خودباوری، رفتار ضد اجتماعی و معضلات رفتاری در کنار شکستهای تحصیلی مواجه خواهند شد. (جان بزرگی و همکاران، ۱۳۸۷).ضمنا از آنجا که زندگی آدمی در نیم قرن اخیر همراه با رشد سریع جمعیت و تغییرات وسیع اجتماعی و صنعتی تحولات عظیمی یافته و به نظر می رسد که شمار بزرگی از کودکان و نوجوانان دچار مشکلات سازگاری اجتماعی و رفتاری و عاطفی هستند (طبق آمار گزارش شده کشور حدود سی و نه درصد از کودکان دبستانی درگیر مشکلات عاطفی و رفتاری هستند استادان طرح جامع آموزش خانواده، ۱۳۸۲) ) بنابراین، ضرورت برنامه ریزیهایی در زمینه پرورش مهارتهای اجتماعی بیشتر آشکار می شود کار تلج و میلبرن، ترجمه نظری نژاد، ۱۳۸۵).
اهمیت انتخاب قصه و قصه گویی به عنوان روش آموزشی به دلایل زیر می باشد:
۱- قصه گویی یک روش انعطاف پذیر است، شیوه ای که می تواند برای گروههای کوچک یا بزرگ، رده های سنی مختلف و افراد با خصوصیات متفاوت بکار گرفته شود (قوکس ایدز،۲۰۰۹ )
۲- قصه ها از زبان برای ترسیم تصویر در ذهن شنونده استفاده می کنند و از این طریق تفکر دیداری که از اجزاء مهم خلاقیت است را توسعه می دهند؛
۳- بیان قصه به توسعه رابطه بین قصه گو و شتو ناده کمک می کند ؛
۴- داستانها و قصه ها قادرند مفاهیم ارزشی و اخلاقی جامعه از قبیل همدردی، شجاعت، بخشندگی و صبر را منتقل کنند و از طریق تقویت و تنبیه جانشینی تمایز بین پیاما رفتارهای خوب و بد را نشان دهند ؛
۵- قصه ها می توانند بدون وارد شدن به حیطه شخصی فرد، بصورت غیر مستقیم باعث رشد سواد آموزی عاطفی و درک اجتماعی بهتر گردند ؛
۶- وقتی قصه ای شنیده می شود دهن به صورت فعال درگیر می شود و کنجکاوی تحریک شده، و به انگیزه ای برای یادگیری تبدیل می گردد. مطالب آموخته شده از این طریق کمتر دچار فراموشی می شوند (توماس و کیلیک، ۲۰۰۷).
هدف پژوهش
هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان اثربخشی قصه گویی بر افزایش مهارت های اجتماعی و بهبود رابطه کودک با والد کودکان پیش دبستانی است.
فرضیه های پژوهش
فرضیه ۱- قصه گویی موجب افزایش مهارت های اجتماعی کودکان می شود .
فرضیه ۲- قصه گویی بر رابطه کودک با والد کودکان تأثیر دارد
تعاریف نظری و عملیاتی اصطلاحات و مفاهیم
قصه گویی
تعریف مفهومی: قصه گویی عبارت است از هنر نقل قصه به نشر با به نظم توسط شخصی برای یک یا چند شنونده که می تواند با حرکات قصه گو، تغییر صدا، موسیقی و نمایش عکس و .. همراه باشد (حنیف، ۱۳۸۹).
تعریف عملیاتی در این پژوهش منظور از قصه گویی، ارائه قصه هایی است که به منظور آموزش مهارتهای اجتماعی توسط محقق با راهنمایی اساتید انتخاب شد و برای کودکان بیان گردید.
مهارت های اجتماعی
تعریف مفهومی: مهارتهای اجتماعی به رفتار های آموخته شده و مقبول جامعه اطلاق می شود رفتارهایی که شخص می تواند با دیگران به نحوی ارتباط متقابل برقرار کند که به بروز پاسخهای مثبت و پرهیز از پاسخهای منفی انجامد (کارتلج و میلبرن، ترجمه نظری تژاد، ۱۳۸۵). مهارتهای اجتماعی باعث ایجاد یک رتبه اجتماعی (تأیید مخاطبان می شود و چیزی بیش از واکنش فردی و لحظه ای در فرد ایجاد می شود (جان بزرگی و دیگران، ۱۳۷۸).
تعریف عملیاتی در این تحقیق منظور از مهارت های اجتماعی نمراتی است که آزمودنی ها از پرسش نامه مهارت های اجتماعی احمدی-نورانی کسب کرده اند. _
رابطه کودک با والد
تعریف
مفهومی: رابطه کودک با والد به عنوان کیفیت پیوند عاطفی بین کودک و والد و میزان دوام این پیوند در طول زمان تعریف می شود (لزین و همکاران، ۲۰۰۶). رابطه کودک با والد امری اشتراکی و دو سویه (متقابل) است که از مجموعه ای تعاملات زنجیره ای متوالی تشکیل شده است. والدین و کودکان همواره به عنوان عواملی که به طور همزمان و متقابل رفتارهای یکدیگر را تنظیم می کنند مورد بررسی قرار می گیرند (استافورد و به پر، ترجمه دهگان پور و فرازچی،۱۳۷۷)
تعریف عملیاتی کیفیت رابطه کودک با والد، نمره ای است که آزمودنیها از پرسشنامه تنیدگی والدین (PSI) بدست آورده اند.
