اعظم حشمتی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی گرایش تربیتی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه بیرجند در سال ۱۳۹۱، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “مقایسه طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر و والدین در خانواده های دارای تعارض و بدون تعارض والد-نوجوان” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه بیرجند

دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی

پایان نامه کارشناسی ارشد در  رشته روان شناسی گرایش تربیتی

عنوان:

مقایسه طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر و والدین در خانواده های دارای تعارض و بدون تعارض والد- نوجوان

استاد راهنما:

دکتر احمد خامسان

اساتید مشاور:

دکتر محسن خورشید زاده

دکتر محمد رضا اسدی یونسی

نگارش:

اعظم حشمتی

مهر ماه ۱۳۹۱

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول: طرح پژوهش

مقدمه

بیان مسأله

ضرورت و اهمیت پژوهش

گزاره های پژوهش

اهداف پژوهش

سوال پژوهش

فرضیه های پژوهش

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها و مفاهیم پژوهشی

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

مقدمه

مفهوم سازی تعارض

تعریف تعارض

منابع یا موضوعات تعارض

والد- نوجوان

نظریه های تعارض

نظریه رفتارگرایی

رویکرد سیستمی خانواده

مدل سیستم رفتاری خانوادگی فاستر و رابین

علل و عوامل تعارض

سبک های فرزندپروری و تعارض

سبک های دلبستگی و تعارض

حل مسئله و تعارض

الگوهای ارتباطی و تعارض

ساختار خانواده و تعارض

عوامل شناختی و تعارض

پژوهش های انجام شده پیرامون تعارض

طرحواره

مفهوم طرحواره

بنیان های تاریخی طرحواره

نظریه طرحواره – محور یانگ

ریشه های تحولی طرحواره

حوزه های طرحواره و طرحواره های ناسازگار اولیه

پژوهش های انجام شده پیرامون طرحواره های ناسازگار

فصل سوم: روش شناسی

روش پژوهش

جامعه پژوهش

نمونه پژوهش

روش نمونه گیری و شیوه اجرا

ابزار پژوهش

پرسشنامه رفتار تعارض (۲۰ -CBQ

فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ (YSQ)

تحلیل آماری دادهها

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مقدمه

اطلاعات توصیفی گروه نمونه

فراوانی گروه نمونه بر اساس جنس والد

فراوانی گروه نمونه بر اساس میزان تحصیلات مادر

فراوانی گروه نمونه بر اساس میزان تحصیلات پدر

فراوانی گروه تصونه بر اساس شغل مادر

فراوانی گروه نمونه بر اساس شغل پدر

نتایج تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها

نتایج تجزیه و تحلیل فرضیه اول پژوهش

نتایج تجزیه و تحلیل فرضیه دوم پژوهش

نتایج تجزیه و تحلیل فرضیه سوم پژوهش

آزمون سؤال پژوهش

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه

بحث پیرامون سوال و فرضیه های پژوهش

پیشنهادات

محدودیت ها

منابع

پیوست

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسه طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر و والدتان در خانواده های دارای تعارض و بدون تعارض والد- نوجوان بود. روش پژوهش على – مقایسه ای و حجم نمونه، ۳۶ دانش آموز دختر به همراه والدشان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه طرحوارههای ناسازگار یانگ (YSQ) و پرسشنامه رفتار تعارض (CBC)، استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون ا گروههای مستقل و تحلیل تشخیصی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که بین دختران دو گروه دارای تعارض و بدون تعارض در طرحواره های انزوای اجتماعی، بی اعتمادی بد رفتاری، تقص شرم، محرومیت هیجانی، شکسته خودانضباطی ناکافی، اطاعت و استحقاق / بزرگمنشی تفاوت معناداری از نظر آماری وجود داشت، اما بین طرحواره – های ناسازگار پدران و مادران در دو گروه دارای تعارض و بدون تعارض، تفاوتی مشاهده نشد. براساس نتایج به – دست آمده از تحلیل تشخیصی، طرحواره نقص اشرم بیشترین توان پیش بینی معنی دار تعارض را داشت. بنابراین می توان به کمک طرحواره های ناسازگار اولیه تعارض والد- نوجوان را پیش بینی کرد و بر پایه این الگو می توان یک رویکرد پیش گیری از تعارض والد- نوجوان بر پایه نظریه طرحواره محور تدارک دید و یافته های این پژوهش را در محیطهای بالینی و آموزشی برای کمک به خانواده های دارای تعارض به کار گرفت.

واژگان کلیدی: طرحواره های ناسازگار، تعارض والد- نوجوان

فصل اول:

مقدمه:

نوجوانی یکی از دوره های مهم تحول انسان محسوب می شود که نسبت به سایر دوره ها و ستین، دارای ویژگی های منحصر به فرد و مشکلات بیشتر است. به عنوان یک واقعیت، نوجوانی را باید یک مرحله بسیار مهم از زندگی تلقی کرد، چرا که که این مرحله از رشد، با تغییرات مختلف هورمونی، جسمانی و شناختی همراه است (آقامحمدیان و حسینی، ۱۳۸۴) و منجر به ایجاد شکل جدیدی از خواسته ها و نیازها در نوجوان می شود. در این دوران، از یک سو نوجوان خواهان استقلال و آزادی بیشتر و از سوی دیگر والدین متمایل به کنترل و نظارت شدیدتری هستند که از تلاقی این دو، کشمکش و تعارض شدید میان والدین و نوجوان ایجاد می شود (استینبرگ و سیلور برگ ، ۱۹۸۶: نقل در اکسیانگ ، ۲۰۰۶). عوامل متعددی در ایجاد تعارض نقش دارند که از این میان بر تفش عوامل شناختی تأکید زیادی شده است (فاستر و رابین ،۱۹۸۹ نقل در مانتیمایر ، ۱۹۸۳) عوامل شناختی تأثیر گذار، افکار، باورها و طرحواره ها هستند که قسمت های مختلف یک شناخت را تشکیل می دهند (بک ،۱۹۷۶؛ نقل در کوکرام ،۲۰۰۹). از این میان بر نفش طرحواره به عنوان عاملی مؤثر در ایجاد اختلال در روابط بین فردی تاکید می شود (دائمی و جان بزرگی، ۱۳۸۹)مرور ادبیات پژوهش نشان می دهد طرحواره به عنوان مبنایی برای ارزیابی ویژگی های مختلفی از جمله اختلالات شخصیت، اختلالات خلقی، اختلالات جنسی و مسائل مربوط به مشکلات زناشویی مورد استفاده قرار گرفته است. برای مثال؛ عابدی، ذوالفقاری و فاتحی زاده (۱۳۸۵) رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و میزان صمیمیت زوجین را مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین طرحواره های ناسازگار اولیه با ابعاد صمیمیت زناشویی همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. بر این اساس به نظر می رسد که طرحوارهها در ایجاد تعارض والد- نوجوان تیز سهم به سزایی داشته باشند از این رو با توجه به اهمیت طرحواره ها در ایجاد اختلالات و مشکلات روانی، در این پژوهش به بررسی طرحواره های ناسازگار اولیه و نقش آنها در ایجاد تعارضات والد – نوجوان پرداخته شده است.

بیان مسئله:

دوره نوجوانی به دلیل اهمیت خاص خود همواره مورد توجه روان شناسان و دانشمندان و نویسندگان مختلف بوده است. روان شناسان مختلف آن را دوره قشار و طوفان، بحران های سازنده و دوره تنش نامیده اند این دوره، نوجوان را با مسائل خاصی روبه رو می سازد. تغییرات بدنی سریع شامل: رشد قد و وزن، رشد اندامها، بلوغ زودرس و تغییر در نگرش، نوجوان را با مشکل مواجه می سازد از یک سو نوجوان باید احساسات خود را وحدت بخشد، اعتماد به نفس خود را افزایش داده و با شناخت و درک احساسات به هویت مناسبی درباره خود دست یابد (شعاری نژاد، ۱۳۶۸) و از سوی دیگر باید خود را با عملکردها و نگرش های خانواده هماهنگ سازد. در این میان اگر رفتار والدین حاکی از دوستی، محبت، پذیرش و احترام متقابل باشد، توجوان احساس امنیت و آرامش کرده و می تواند با تقویت اعتماد به نفس و رشد اجتماعی مناسب، قدرت سازگاری با محیط را به دست آورده و به راحتی آماده پذیرش مسئولیتهای مختلف اجتماعی در زندگی شود (ویدفر، ۱۹۷۰؛ نقل در عباسیان، ۱۳۸۸). برعکس اگر خانواده نوجوان به احساسات و حس استقلال طلبی وی توجه لازم را نشان ندهند، کشمکش و نزاع بین والد و نوجوان ایجاد می شود. این اختلاف به این دلیل است که از یک طرف نوجوان خواستار استقلال، خودمختاری و تغییر رفتار والدین خود است و از طرف دیگر والدین وی انتظار کامل بودن و اطاعت از دستورات آنها را دارند که این روند منجر به تعارض والد- نوجوان می گردد (سموعی، ۱۳۸۲، نقل در سلامی و همکاران، ۱۳۸۹).واژه “تعارض ” به ناتوانی در حل تفاوت ها اشاره دارد که بیشتر اوقات با تنش، خصومت با پرخاشگری همراه است ( هال ۱۹۸۷؛ نقل در آقامحمدیان و حسینی، ۱۳۸۴). تعارض به صورت اختلاف نظره مخالفت و سرپیچی، بحث و جدل، لجبازی و انتقاد دیده می شود و در اثر تلاقی انتظارات متفاوت والدین و نوجوانان از یکدیگر، تشدید می گردد (هولمبک و همکاران، ۱۹۹۱، نقل در آقا محمدیان و حسینی، ۱۳۸۴). اگرچه بخشی از تعارضات والد- نوجوان ناشی از تغییرات رشدی تاتی از بلوغ در نظر گرفته شده و طبیعی به نظر می رسند با این وجود حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد نوجوانان و والدین آنها تعارض شدیدی را تجربه می کنند که این مسئله نشان دهنده وجود عوامل دیگری غیر از بلوغ در ایجاد تعارض والا نوجوان است (مانتیمایر، ۱۹۸۳؛ نقل در وینگیت ، ۲۰۰۴). بر اساس پژوهش های انجام شده عوامل مختلفی چون: عدم راهبرد حل مسئله، نداشتن مهارتهای ارتباطی مناسبه ساختار نامناسب خانواده و انتظارات و باورهای غیر منطقی در ایجاد تعارض نقش دارند (فاستر و رابین، ۱۹۸۹، مانتیمایر، ۱۹۸۳؛ نقل در وینگیت، ۲۰۰۴) در این میان بر نقش باورهای افراطی توجه خاصی شده است؛ به طور مثال: چندین پژوهش بر این نکته تاکید دارند که الگوها و باورهای غیر منطقی وجود دارد که منجر به بروز تعارض شدید در خانواده می شود، این باور های افراطی نادرست و غیر منطقی، سیب تعارض و عدم حل و فصل آن می شوند (رابین و فاستر، ۱۹۸۹، فولینگی ۱۹۹۸ و گریس و همکاران ۱۹۹۳؛ نقل در اسدی یونسی،۱۳۹۰).همانطور که در پژوهش های مزبور بیان شده باورها به عنوان یکی از خصایص خانواده نقش اساسی در ایجاد تعارض دارند. یکی از نظریه هایی که مکانیزم زیربنایی باورها را تبیین می کند، نظر به طرحواره های ناسازگار اولیه است که بانگ آن را مطرح کرد. به باور یانگ، طرحواره ها، باورهای بنیادین فرد نسبت به خود، محیط و دیگران هستند که در اثر تجارب ناگوار دوران کودکی و ارضا نشدن نیازهای هیجانی اساسی ایجاد می شوند، فکر، احساس و رفتار فرد را تحت تأثیر قرار می دهند و نسبت به تغییر مقاومند (یانگ، کلوسکو و ویشار ، نقل در دانیلیو ،(۲۰۰۷).یانگ (۲۰۰۳، تقل در: نلسون ، ۲۰۱۲) سه عامل تجارب اولیه زندگی، خلق و خوی هیجانی کودک و ارضانشدن نیازهای هیجانی اساسی (شامل: وابستگی ایمن به دیگران، خودگردانی و کفایت، آزادی در بیان نیازهای خودانگیختگی، تفریح و محدودیت های واقع بینانه را در شکل گیری طرحواره ها مؤثر میداند که ناکامی در هر عامل سیب شکل گیری طرحواره های ناسازگار می گردد. بر اساس نتج تیاز هیجانی اساسی که بیان شده یانگ (۲۰۰۳، نقل در شوری و همکاران، ۲۰۱۲ ) طرحواره ها را به پنج حوزه بریدگی و طرد ، خودگردانی و عملکرد مختل، محدودیت های مختل ، دیگر جهت مندی ، گوش به زنگی بیش از حد و بارداری مقوله بندی کرده است هنگامی که که این طرحواره های ناسازگار فعال می شوند، افراد سطوح بالایی از مشکلات روان شناختی شامل اضطراب، غم، افسردگی، خشم و.. را تجربه می کنند (موریس ، ۲۰۰۶).همانطور که بیان شد طرحوارهها، دیدگاه های تحریف شده، درباره خود و دیگران هستند که با ثبات و انعطاف ناپذیرند و روابط بین فردی را تحت تأثیر قرار می دهند. یکی از روابطی که میتواند تحت تأثیر طرحوارهها قرار بگیرد، روابط والد- نوجوان است. بر این اساس بدون شک والدین و نوجوانان نیز همچون سایر افراد در خزانه تربیتی و آموزشی خود باورها و نگرش هایی را به همراه دارند که آنها را در تعاملات و روابط بین فردی تکرار می کنند (امانی و همکاران، ۱۳۹۰)؛ برای مثال: فردی که دارای طرحواره معیارهای سرسختانه عیب جویی افراطی می باشد، معمولا معیارهای بلند پروازانه، درباره رفتار و عملکرد دیگران دارد و بیش از حد به عیب چوبی از خود و دیگران می پردازد، این طرحواره، سبب نقض احساس لذت، آرامش و احساس ارزشمندی می شود (یانگ، کلوسکو و ویشار، ۱۳۸۸، ترجمه حمید پور و اندوز)، بنابراین به نظر می رسد اگر والدی دارای این طرحواره باشد، به دلیل معیارهای سرسختانه و عیب جویی افراطی در شکل گیری تعارض نقش داشته باشد و متقابلا ممکن است نوجوان دارای این طرحواره ناسازگار نیز بدرفتاری کرده و به تبع آن باعث ایجاد تعارض شود.با توجه به مطالب فوق، در صورتی که تعارض ادامه یابد، اثرات مخرب و جبران ناپذیری بر فرد و اجتماع بر جای می گذارد زیرا که نوجوان را در معرض بسیاری از مشکلات اجتماعی و روان شناختی قرار میدهد، طبق یافته های پژوهشگران حدود ۱۴-۲۲ درصد نوجوانان دچار اختلالات رفتاری و هیجانی هستند (بیات، ۱۳۸۷ نقل در رجب پور، ۱۳۸۹) که این اختلالات رفتاری می تواند شامل: اعتیاد به مواد مخدر، بی بند و باری، خشونت و فساد اخلاقی باشد. هر یک از این مسائل تأثیر منفی و مخربی بر اجتماع می گذارد و آن را با هزینه های هنگفتی رو به رو می سازد. بر این اساس و با توجه به آن که یکی از عوامل ایجاد کننده تعارض باورهای نادرست والدین و نوجوانان می باشد به نظر میرسد شناسایی طرحواره های ناسازگار نوجوانان و والدینی که در تعارض به سر می برند نقشی مؤثر در کاهش تعارض والد- نوجوان داشته باشد. بنابراین با توجه به اهمیت دوران نوجوانی و نقش طرحواره ها در شکل گیری تعارضات والد- نوجوان و همچنین انجام نشدن پژوهشی در این رابطه، در این پژوهش به عقایسه طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر و والدین آنها در خانواده های با و بدون تعارض والد- نوجوان پرداخته شده است

ضرورت و اهمیت پژوهش

پژوهش های مختلفی (به طور مثال، آهی، محمدی فر و بشارت، ۱۳۸۸، لطفی و خسروی، ۱۳۸۶ و رضاعی، ۱۳۸۹) بر این نکته تاکید می کنند که طرحواره های ناسازگار در حیطه های مختلف زندگی تأثیر می گذارند. با توجه به آنکه طرحواره ها نقش مهمی در باورها، احساس و رفتار افراد داشته و تا بزرگسالی دوام دارند، بعید نیست تا حد زیادی بر روابط والد… نوجوان تأثیرگذار باشند. لذا به نظر می رسد که یکی از عوامل زیربنایی که منجر به بروز تعارض بین والد نوجوان و مشکلات بعدی ناشی از آن می شود، در واقع طرحواره های ناسازگار اولیه باشند. برای مثال، افرادی که طرحواره انزوای اجتماعی دارند، از برقراری رابطه با دیگران احساس شرم کرده و برای بر طرف کردن نفس های خانواده خود، تلاش زیادی می کنند، این افراد، در مورد ظاهر خود احساس تفص دارند و دائما خود را با افراد محبوب مقایسه می کنند، بر این اساس به نظر می رسد، شناسایی این طرحواره ها در بهبود روابط بین فردی والد نوجوان تأثیر به سزایی داشته و سبب کاهش تعارض و عواقب بعدی آن (شامل: فرار از خانه، اعتیاد به مواد مخدر، بی بند و باری و..) که جامعه را با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زیادی مواجه می سازد، گردد. علاوه بر این با توجه به جستجوی انجام شده در پایگاه های علمی، بیشتر پژوهش های انجام شده در زمینه طرحواره های ناسازگاری در رابطه با اختلالات روان شناختی است. در حالی که تاکنون در داخل و خارج کشور تا حدی که پژوهشگر انجام داده است، پژوهشی در خصوص رابطه طرحواره های ناسازگار با تعارض والد- توجوان انجام نشده است. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی این رابطه می باشد.

گزاره های پژوهش

اهداف پژوهش

هدف کلی در این پژوهش، مقایسه طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر و والدین آنها در خانواده های با تعارض و بدون تعارض والد- نوجوان می باشد. به منظور بررسی این هدف، اهداف جزئی زیر مورد بررسی قرار گرفته اند:

۱-در مقایسه طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر در خانواده های با تعارض و بدون تعارض۔

۲- مقایسه طرحواره های ناسازگار پدر در خانواده های با تعارض و بدون تعارض

۳ مقایسه طرحواره های ناسازگار مادر در خانواده های با تعارض و بدون تعارض

۴- تعیین سهم هر یک از طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر در پیش بینی تعارض والد- نوجوان

فرضیه های پژوهش

۱-بین طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر در خانواده های با تعارض و بدون تعارض تفاوت وجود دارد

۲- بین طرحواره های ناسازگار پدر در خانواده های با تعارض و بدون تعارض تفاوت وجود دارد.

٣. بین طرحواره های ناسازگار مادر در خانواده های با تعارض و بدون تعارض تفاوت وجود دارد.

سؤال پژوهش

در این پژوهش یک سؤال مورد بررسی قرار گرفته است: کدام یک از طرحواره های ناسازگار نوجوانان دختر، سهم بیشتری در پیش بینی تعارض والد- نوجوان دارد؟

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها و مفاهیم پژوهش

۱-تعارض والد نوجوان: تعارض والا نوجوان به عنوان بروز مشاجره های کلامی و الگوهای تعاملی منفی خانوادگی بین نوجوانان و والدین شات در خصوص موضوعات گوناگون (همچون مقررات آمد و شد به منزل) تعریف می شود که اکثرا حل نشده باقی می مانند (فاستر و رابین، ۱۹۹۸؛ نقل در اسدی یونسی،۱۳۸۹).

از نظر عملیاتی منظور از تعارض والد- نوجوان، در نظر گرفتن تصوره نوجوان با توجه به پرسشنامه تعارض با پدر و مادر می باشد که تمره بالاتر در این دو پرسشنامه به عنوان میزان تعارض نوجوان در نظر گرفته شده است.

طرحواره های ناسازگار باورهای بنیادین فرد در رابطه با خود، محیط و دیگران که در نتیجه تجارب ناگوار دوران کود کی شکل گرفته اند، به شدت ناکار آمدند، نسبت به تغییر مقاومند و تا بزرگسالی ادامه دارند (یانگ، ساندرسون و مک جین ، ۱۹۹۵). |

از نظر عملیاتی منظور از طرحواره های ناسازگار اولیه (YSQ)، نصره ای است که فرد در پرسشنامه طرحواره های ناسازگار بانگ کسب می کند، پرسشنامه ای که دارای ۷۵ سوال است و ۱۵ طرحواره ناسازگار را شناسایی می کند، این ۱۵ طرحواره به شرح زیر هستند (یانگ، کلوسک. و ویشار، ۱۳۸۹، ترجمه حمید پور و اندوز ١- رهاشدگی بی ثباتی ؛ بی اعتمادی به دریافت محبت و برقراری ارتباط با اطرافیان و باور به رهاشدن توسط افراد مهم زندگی

٢- بی اعتمادی / بدرفتاری : باور به این که دیگران بدرفتار و سودجو هستند و قصد ضربه زدن به فرد را دارند.

۳- محرومیت هیجانی ؛ باور به این که نیازهای فرد به حمایت عاطفی به اندازه کافی از سوی دیگران ارضاء نمی شود.

۴- نقص شرم ؛ احساس این که فرد در مهم ترین جنبه های شخصیتی، ناقص، حقیر و بی ارزش است.

۵- انزوای اجتماعی بیگانگی ، احساس اینکه فرد با بقیه متفاوت است بنابراین از دیگران کناره گیری کرده و به جامعه و گروه خاصی تعلق ندارد

۶- وابستگی ، بی کفایتی : باور فرد مبنی بر عدم توانایی انجام مسئولیتهای زندگی بدون کمک دیگران

۷- آسیب پذیری : ترس افراطی فرد از قریب الوقوع بودن یک فاجعه یا بلایای طبیعی.

۸- خود تحول نیافته گرفتار : ارتباط عاطفی شدید با یکی از افراد مهم زندگی به قیمت از دست دادن هویت

فردی و رشد اجتماعی طبیعی

۹ – شکست : باور به اجتناب ناپذیر بودن شکست در حال و آینده

۱۰- استحقاق / بزرگمنشی : باور به این که فرد نسبت به دیگران یک سر و گردن بالاتر است، دارای حقوق ویژه ای است و ملزم به رعایت قوانین جامعه نمی باشد

۱۱- خویشتن داری و خود انضباطی ناکافی مشکلات در خویشتن داری و تحمل نکردن ناکامی ها در راه

دستیابی به اهداف شخصی

۱۲- اطاعت، احساس اجباری نسبت به واگذاری افراطی کنترل خود به دیگران برای اجتناب از خشم،

محرومیت یا انتقام

۱۳- ایثار ؛ تمرکز افراطی برای ارضاء نیازهای دیگران به قیمت عدم ارضای نیازهای خود فرد، به منظور اجتناب از آسیب رساندن به دیگران و با جلوگیری از احساس گناه ناشی از خودخواهی

۱۴- بازداری هیجانی : بازداری افراطی اعمال، احساسات و ارتباطات خودانگیخته، به منظور اجتناب از طرد

دیگران، احساس شرمندگی و از دست دادن کنترل تکانه های شخصی

۱۵- معیارهای سرسختانه عیب جویی افراطی : باور اساسی مبنی بر انجام تمام و کمال کارها بر اساس معیارهای بلندپروازانه ای که فرد برای خود تعیین کرده است