من امیر فوق هستم، فارغ التحصیل روانشناسی بالینی کودک و نوجوان در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۹۵، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “تحول بازشناسی هیجانی در نمونهای از کودکان دبستانی ایرانی” می باشد که در ادامه بخشی از کلیات پژوهشی آن را مطالعه می کنید:

بیان مساله: بازشناسی هیجانی یک مهارت ارتباطی تعیینکننده در انسانهاست. حالت های چهره پاسخی است به وضعیت های
۲۰۰۳ (. اظهارات چهره ای ، عاطفی درونی، نیتها و یا ارتباطات اجتماعی فرد )والن، راچ، اتکاف و مک اینری ۱
درباره ما به دیگران اطلاعات هیجانی و شناختی می دهد و همچنین بر حالت های عاطفی دیگران تاثیر
می گذارد. بنابراین از مهمترین شاخص های اجتماعی در ارتباطات فردی است. در دوران مدرسه کودکان با
قرارگرفتن در موقعیتی که تعاملات اجتماعی و بهطبع آن ابراز و ادراک هیجانات بیشتر و متنوعتری مشاهده
می شود، درک خود را از هیجانات تصحیح و گستردهتر میکنند. اظهارات چهرهای یک کانال مهم ارتباط
اجتماعی هستند، بدین سبب که آنها اطلاعات درباره حالات هیجانی دیگران را منتقل میکنند.
در رابطه با سیر تحولی بازشناسی هیجانها برخی مطرح میکنند که تا سن ۶ سالگی معمولا رشد کودکان در
تشخیص چند مورد از اظهارات چهرهای بهطور نسبی درست است )ایزارد، ۱۹۷۱ ( و همچنین برخی مطالعات
پیشنهاد میکنند که سطح نزدیک به بزرگسالی در بازشناخت هیجانها تا قبل از نوجوانی کسب میشود
)ترمبلی ۲ و همکاران، ۲۰۰۱ ؛ رادگر ۳ و همکاران، ۲۰۱۵ (. در مقابل مطالعات دیگری اظهار میکنند که مشکلات
کودکی در بازشناسی اظهارات چهرهای ترس تا نوجوانی ادامه مییابند )بایرد ۴ و همکاران، ۱۹۹۹ ؛ لنتی ۵ و
همکاران، ۱۹۹۹ (. در سالهای اولیه زندگی کودکان میتوانند برخی از هیجانات چهره ای، اما نه همه آنها، را
تشخیص دهند )سرانو ۶ و همکاران، ۱۹۹۲ ؛ پلتولا ۷و همکاران، ۲۰۰۸ ؛ ماستودا ۸ و همکاران، ۲۰۱۴ (. با وجود شواهدی مبنی بر اینکه توانایی نوزادان در بازشناسی هیجانات چهرهای در سال اول زندگی )بورنشتاین و
، ۲۰۰۳ ( و تشکیل مرزهای طبقههای هیجانها در طول نوباوگی )لپانن، واگل-فارلی، مولسن و نلسون ۲ ، آرتربری ۱
۲۰۰۹ ( وجود دارد، بهنظر میرسد رشد بازشناسی هیجانهای چهرهای در طول کودکی ادامه مییابد. بهطور
خاص، بهنظر میرسد بازشناسی هیجانها سیر رشد آهسته با افزایش مداوم در عملکرد را برای برخی از طبقه-
، ۵ سالگی( تا اواخر نوجوانی طی میکند )بالاس، هوین، ساویل و اشمیت ۳ – های هیجانی از اوایل کودکی ) ۶
۲۰۱۰ ( حساسیت کودکان به اظهارات هیجانی با شدت پایین را مورد ،۲۰۰۹( ۲۰۱۵ (. برای مثال، گائو و مائورر ۴
آزمون قرار دادند و یافتند که اگرچه کودکان با سنین پایین ) ۵ سالهها( همانند بزرگسالان به هیجان شادی
حساس هستند، ولی حساسیت به غمگینی تا ۱۰ سالگی به سطح بزرگسالی نمیرسد. همچنین قبل از ۱۰
سالگی احتمال دارد برخی از هیجان بهطور اشتباه بهجای یکدیگر تشخیص داده شوند. علاوه براین در مواقعی
که نشانهها باید بهنحوی دقیق تفسیر شوند، بازشناسی هیجانهای چهرهای رشد کندتری را نشان میدهند.
نتایج مشابه در پژوهش مانسینی ۵ و همکاران ) ۲۰۱۳ ( مشاهده شده است، بهنحویکه افزایش مداوم در عملکرد
۸ ساله در مورد بازشناسی غمگینی یافتند. توماس و همکاران ) ۲۰۰۷ ( نیز – بازشناسی هیجانها بین کودکان ۱۱
تفاوتهایی بین حساسیت نوجوانان و بزرگسالان نسبت به ترس و خشم مشاهده نمودند.
از مطالعات بالا میتوان نتیجه گرفت که در سالهای اخیر پیشنهاداتی درباره رشد بازشناسایی هیجانهای
چهرهای در طول کودکی مطرح شده است. با این وجود، تفاوتهای روششناسی و گروههای سنی بکار رفته و از
سوی دیگر هیجانهای متفاوت ارائه شده، فهم جامعی از رشد بازشناسی هیجانها را در این دوره از زندگی با
مشکل مواجه کرده است. در مطالعه حاضر ما بهطور یکپارچه صحت بازشناسی برای شش هیجان بنیادی را در ( مورد آزمون قرار میدهیم. هدف اولیه مطالعه حاضر تعیین ترتیب – دامنه وسیعی از دوران کودکی ) ۱۲
تحولیبازشناسی نوع هیجانهای چهرهای در نمونهای از کودکان ایرانی است.
بهطورکلی، زمانیکه بازشناسی هیجانها در بزرگسالان بیمار سنجیده میشود، توانایی بیمار برای بازشناسی
اظهارات چهرهای با فرم استاندارد شده بزرگسالان بهنجار برای چنین آزمونهایی مقایسه میشود، اما چنین
اقدامی برای کودکان ممکن نیست، از آنجاییکه فرم استانداردشده برای کودکان وجود ندارد )البته در سال
۲۰۱۵ اقداماتی در انگلستان توسط لاورنس ۱ و همکاران برای ارائه فرم استاندارد برای کودکان صورت گرفته
است. اما در مطالعه آنها نیز از چهرههای اصلی اکمن استفاده شده است(. اگرچه تستهای دیگری در سالهای
اخیر توسعه یافته است )از جمله چهرههای تغییر شکلیابنده در آزمون تکلیف تغییر شکل ۲( در اکثر موارد در
موقعیتهای آموزشی و بالینی برای پژوهش با کودکان چهرههای نسخه اصلی اکمن که متشکل از چهرههای
بزرگسال است بهعنوان ابزار اندازهگیری استفاده میشود )یونوکا ۳ و همکاران، ۲۰۱۱ ؛ کانتالوپو ۴ و همکاران،
۲۰۱۳ ؛ کالین ۵ و همکاران، ۲۰۱۳ ؛ دمیرل ۶ و همکاران، ۲۰۱۴ ؛ گمز-ایبانز ۷ و همکاران، ۲۰۱۴ (. لازم بذکر است
که توانایی بازشناسی اظهارات چهرهای در اکثر اختلالات روانشناختی آسیب میبیند )فایرچیلد ۸ و همکاران،
۲۰۰۹ ؛ اوسن ۹ و همکاران، ۲۰۱۵ ؛ اورس ۱۰ و همکاران، ۲۰۱۵ ؛ مت و همکاران، ۲۰۱۵ ؛ مانکوسو ۱۱ و همکاران،
۲۰۱۵ ؛ تیلور و همکاران، ۲۰۱۵ (. با این وجود، دانش ما درباره رشد این توانایی در دوران کورکی خیلی ناچیز
است )لاورنس و همکاران، ۲۰۱۵ ( مطالعه حاضر بر آن است تا از مجموعهای از تصاویر کودکان که در بردارنده
شش هیجان اصلی مطرح شده توسط اکمن است، استفاده کند تا در نهایت علاوهبر ارائه تصاویر هیجانی شامل چهرههای کودکان، یک مجموعه داده بهنجار برای استفاده در شرایط بالینی و آموزش روانشناختی بهمنظور
سنجش توانایی بازشناسی هیجانی کودکان فراهم نماید.

اهمیت و ضرورت پژوهش: درک حالات هیجانی دیگران برای تعامل سازنده با آنها ضروری و مهم است. جلوههای چهرهای درباره حالات
هیجانی دیگران اطلاعات مهمی را نمایان میسازند. افراد توانایی رمزگذاری اطلاعات حاصل از جلوههای چهرهای
را بهسرعت و بهطور موفقیت آمیزی در دنیای اجتماعی کسب میکنند. اطلاعات غیرکلامی اکتسابی از چهره
افراد بهحدی مهم هستند که مکانیزمهای ادراکی تخصصیافتهای بهمنظور پردازش جلوههای هیجانی رشد و
تکاملیافته است. بنابراین ناتوانی در شناسایی جلوههای هیجانی باعث میشود فرد منبع اطلاعاتی مهمی را در
.) ارتباط با دیگران از دست بدهد )رادر فورد و مکینتاش، ۲۰۰۷
چندین اختلال عصبی-رشدی ۱ کودکی توانایی برای بازشناخت اظهارات چهرهای را تحت تاثیر قرار میدهند.
کودکان مبتلا به اوتیسم و سندرم آسپرگر با مشکلاتی در شناسایی اظهارات چهرهای مواجه هستند )هوبسن ۲ و
همکاران، ۱۹۸۸ ؛ هوارد ۳ وهمکاران، ۲۰۰۰ ؛ ساچس ۴ و همکاران، ۲۰۱۴ ؛ تیلور و همکاران، ۲۰۱۵ (. گزارش شده
است که کودکان با تمایلات ضداجتماعی نیز اختلال در بازشناسی اظهارات چهرهای هیجانهای غم و ترس
نشان میدهند )استیونز و همکاران، ۲۰۰۱ ( که ممکن است در هیجانهای دیگر نیز گسترده شود )داول ۵ و
همکاران، ۲۰۱۲ (. نبود دادههای هنجارشده بهطور منظم برای رشد عادی توانایی کودکان برای بازشناسی
اظهارات چهرهای فهم ما را از ماهیت و شدت چنین کمبودهایی در اختلالات مختلف کودکان مختل کرده است )لاورنس و همکاران، ۲۰۱۵ (. با مشخصشدن میزان بازشناسی هیجانهای مختلف در کودکان عادی میتوان از
آن به عنوان الگویی برای سنجش مشکلات کودکان دارای اختلال استفاده نمود. در ادامه میتوان با شناخت بهتر
و بررسی دقیق مشکلات این کودکان در شناسایی هیجانهای مختلف، به تنظیم درمانهای عصب-روانشناختی
و پروتکلهای مبتنی بر تنظیم هیجان کارآمدتر اقدام نمود.

اهداف پژوهش: هدف کلی: تعیین ترتیب تحولی بروز حالات هیجانی مختلف )شادی، غم، ترس، خشم، تعجب، نفرت( در نمونه ای از کودکان ایرانی پایه های مختلف دبستان؛ هدفهای جزئی: تعیین چگونگی تشخیص بازشناسی هیجان شادی در دانش آموزان ایرانی دوره ابتدایی، تعیین چگونگی تشخیص بازشناسی هیجان غم در دانش آموزان ایرانی دوره ابتدایی، تعیین چگونگی تشخیص بازشناسی هیجان ترس در دانش آموزان ایرانی دوره ابتدایی، تعیین چگونگی تشخیص بازشناسی هیجان خشم در دانش آموزان ایرانی دوره ابتدایی، تعیین چگونگی تشخیص بازشناسی هیجان تعجب در دانش آموزان ایرانی دوره ابتدایی، تعیین چگونگی تشخیص بازشناسی هیجان نفرت در دانش آموزان ایرانی دوره ابتدایی. سوال اصلی: ترتیب تحولی بروز شش حالت هیجانی )شادی، غم، ترس، نفرت، تعجب و خشم( در نمونه ای از کودکان ایرانی سنین مختلف دوره دبستان به چه صورت است؟

سوال های پژوهش: ۱ – آیا بازشناسی هیجان شادی در دانش آموزان پایه های مختلف دبستان متفاوت است؟
۲ – آیا بازشناسی هیجان غم در دانش آموزان پایه های مختلف دبستان متفاوت است؟
۳ – آیا بازشناسی هیجان ترس در دانش آموزان در پایه های مختلف دبستان متفاوت است؟
۴ – آیا بازشناسی هیجان خشم در دانش آموزان در پایه های مختلف دبستان متفاوت است؟
۵ – آیا بازشناسی هیجان تعجب در دانش آموزان در پایه های مختلف دبستان متفاوت است؟
۶ – آیا بازشناسی هیجان نفرت در دانش آموزان در پایه های مختلف دبستان متفاوت است؟

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها:
تعاریف مفهومی:
بازشناسی هیجان: بازشناسی هیجان به عنوان توانایی تمیز حالات هیجانی مختلف در چهره، وضعیت بدنی و
عبارات کلامی، در خود یا دیگران و درک معنای اجتماعی- بافتی آنها تعریف می شود )باومینگر، ۲۰۰۲ ؛ به نقل
.) از نجاتی، ۱۳۹۲
تعاریف عملیاتی:
بازشناسی هیجان: در پژوهش حاضر نمرهای است که فرد در مجموعه آزمون بازشناسایی هیجان چهره
)شادی، غم، ترس، نفرت، تعجب و خشم( کسب میکند.