بدیع قربانی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال ۱۳۹۰، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “بررسی تاثیر برنامه عموپورنگ در آموزش و تربیت دانش آموزان مقطع ابتدایی از منظر والدین آن ها” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، گروه علوم ارتباطات

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

عنوان:

بررسی تاثیر برنامه عموپورنگ در آموزش و تربیت دانش آموزان مقطع ابتدایی از منظر والدین آن ها

استاد راهنما:

دکتر عبدالرضا شاه محمدی

استاد مشاور:

دکتر فیروز دیندار فرکوش

پژوهشگر:

بدیع قربانی

تابستان ۱۳۹۰

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول: کلیات تحقیق

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهداف تحقیق

سوالات تحقیق

فرضیات تحقیق

تعریف متغیرها

قلمرو تحقیق

فصل دوم : مروری بر ادبیات تحقیق

بخش اول: مقدمه

ارتباط

بررسی تعاریف ارتباط

انواع ارتباط

مدل های ارتباطی

مدل ارتباطی ارسطو

مدل ارتباطی لاسول

مدل ارتباطی شانون و ویوور

مدل ارتباطی شرام

مدل ارتباطی برلو

نگرش ها در سه حوزه بر ارتباط اثر می گذارد

مدل ارتباطی اسمیت

اصول ارتباطات

اصل تکنیک

اصل سادگی

اصل توجه

اصل صداقت

کارکرد های ارتباطات اجتماعی در تلویزیون

وسایل ارتباط جمعی

وظایف و کار کردهای وسایل ارتباط جمعی

تلویزیون

پخش برنامه از تلویزیون

استانداردهای تلویزیون

تلویزیون در ایران

صدا و سیما در دوران انقلاب

سیمای جمهوری اسلامی ایران

قدرت تلویزیون

نفوذ و تاثیر تلویزیون

تلویزیون و مخاطب کودک

تاثیر تلویزیون بر کودکان

آموزش و رسانه

جایگاه و اهمیت رسانه ها در فرایند آموزش و یادگیری

یادگیری و آموزش کودکان از طریق تلویزیون

برنامه های آموزشی تلویزیون ویژه کودکان

برنامه های آموزشی تلویزیون در ایران

برنامه عمو پورنگ

نظریه استفاده و رضایت مندی

نظریه استحکام

نظریه کاشت

نظریه غنای رسانه ای

نظریه گزینش تفاضلی

نظریه یادگیری اجتماعی

مفاهیم اولیه یادگیری اجتماعی

پیشینه تحقیق

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

مقدمه

روش تحقیق

تکنیک جمع آوری اطلاعات

پایایی پرسشنامه

روایی پرسشنامه

روش تجزیه و تحلیل داده ها

چکیده:

هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر برنامه “عمو پورنگ” در آموزش و تربیت کودکان از منظر والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی در منطقه شش تهران می باشد. روش انجام این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده توصیفی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی منطقه شش شهر تهران تشکیل می دهند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران معادل ۴۰۰ نفر برآورد شده است. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان می دهد که اکثر والدین این برنامه را در زمینه رفتارهای اجتماعی آموزنده و محتوای آن را با اقدامات تربیتی خود هماهنگ می دانند. بسیاری از والدین به ویژه مادران هم بر همراهی کودکان در تماشای تلویزیون به منظور کمک به آنها برای انتخاب برنامه های مفید تاکید کردند. تاثیر مثبت استفاده از تصایش، شعر، موسیقی و هم چنین گویش های محلی در برخی نمایش های این برنامه در جذب و آموزش کودکان نیز از دیگر موضوعاتی است که بسیاری از والدین به آن اشاره کرده اند.

مقدمه:

از دیدگاه علم ارتباطات جمعی، رسانه ای همچون تلویزیون با قدرت خاصی که از جنبه های متعدد سمعی بصری دارد، از جایگاه بسیار ویژه ای در نظر مخاطبان برخوردار است. جامعه شناسان ارتباط گرا پر قدرت بیشتر رسانه تلویزیون در مقایسه با سایر رسانه ها (رادیو، مطبوعات، سینما و …) تاکید بسیاری می ورزند و حتی در برخی از مواقع از تلویزیون به عنوان “رسانه ای با ساختار اجتماعی پیچیده” نام می برند و مقام شاخصی را برای آن قائل می شوند . به عقیده برخی از پژوهش گران رسانه ای، تلویزیون از حدود سالهای ۱۹۵۰ به بعد به صورت کالای مصرفی عمومی مطرح شد و خانواده ها به سرعت آن را پله برفتند و در محدوده خانوادگی آن را وارد کردند (اعزازی، ۱۳۷۳، ۵۶ – ۵۲) . این رسانه نسبت به سایر رسانه ها مزایابی دارد که پخش و گستردگی آن را در میان عموم مخاطبان جوامع امکان پذیر می سازد. بر خلاف مطبوعات که خواننده گان با مخاطبانش می باید دست کم سواد یا حتی در بسیاری از موارد فرهنگ بالای علمی داشته باشند، تلویزبون بهترین رسانه برای افراد بیسواد و کم سواد محسوب می شود . علاوه بر اینکه عناصر فنی “تصویر ” و “صدا” با در هم آمیخته شده و با ترکیبات رنگ و نور، دنیای دیگری را برای مخاطب می آفرینند، او را تا حد زیادی به تصمیم و گزینش هم وادار می کنند. (همان منبع، ۴۴- ۳۸ ) بر این اساس می توان گفت که تلویزیون تاثیر بسیاری را بر کودکان با توجه به ذهن آماده پذیرش خود، خواهد داشت. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر برنامه عمو پورنگ در آموزش و تربیت دانش آموزان مقطع ابتدایی از منظر والدین آنان در منطقه شش شهر تهران انجام شده است. امید می رود که نتایج بدست آمده از این پژوهش در برنامه سازی آینده دست اندرکاران برنامه های کودک و نوجوان مثمر ثمر باشد.

بیان مسئله:

روزها می گذرد و صنعت همچنان بر تعداد و تنوع تولیدات خود می افزاید و بدون وقفه، یکی یکی آنها را به دست انسان ها می سپارد و از دور، به نظاره ی عملکرد انسان ها با این تازه واردها می نشیند. تلویزیون پدیده ای است عجیب که چند دهه ایی است وارد زندگی انسان شده و به گونه ای معجزه آسا تقریبا همه ی خانه ها را اشغال کرده است؛ چنان که توجه بیشتر اندیشمندان را به خود معطوف داشته است. به همین دلیل، گروهی از پژوهشگران آن را وسیله ای برای نابودی جامعه ی انسانی می دانند. در مقابل، گروهی دیگر آن را وسیله ای برای سرعت بخشیدن و بالا بردن توانمندی بشر محسوب می دارند تلویزیون به عنوان وسیله ای برای شکل دادن افکار عمومی، با زیر پوشش قرار دادن معضلات اجتماعی و مسائل مربوط به سیاست داخلی و خارجی و همچنین با عرضه ی برنامه های تفریحی و نمایشی اش، نفش خود را می نمایاند، بدون توجه به نوع برنامه ای که از آن پخش می شود؟ مجله های خبری، موسیقی ها مسابقه های تلویزبونی، نمایش مجموعه ها و مانند آن. باید گفت که برای وسایل ارتباط جمعی وظایفی را در نظر گرفتند که آموزش یکی از آنهاست. برنامه های مختلف و متنوع تلویزیون که برای گروه های مختلف سنی ساخته می شود، با بهره گیری از صدا و تصویر به خوبی بر مخاطبان تاثیر می گذارد. برنامه های کودک نیز نقش بسیار تاثیر گذاری را بر روح و روان کودکان و نوجوانان داشته و می تواند نوع نگرش آنان را نیز به نوعی تغییر دهد. برنامه هایی که اخیر در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مخصوص کودکان ساخته می شود با اقبال مخاطبان روبرو شده است. از جمله این برنامه ها می توان به برنامه عمو پورنگ اشاره کرد که شامل بخش های مختلف و متنوعی می باشد. سوالی که همواره ذهن بسیاری را به خود جلب کرده این است که دیدگاه و نظر والدین کودکان نسبت به پخش این گونه برنامه ها چیست؟ این تحقیق به بررسی تاثیر برنامه عمو پورنگ در آموزش و تربیت دانش آموزان مقطع ابتدایی از منظر والدین آنان در منطقه شش شهر تهران می پردازد تا بخشی از جواب های بسیاری دا در این خصوص بیاید.

اهمیت و ضرورت تحقیق:

صاحب نظران و اندیشمندان برای وسایل ارتباط جمعی و حمایت و کار کردهای مختلفی را در نظر گرفته اند. به صورت خلاصه این وظایف و کار کردهای را می توان در موارد زیر خلاصه کرد: وظیفه آموزشی، وظیفه اطلاع رسانی، وظیفه هدایت و رهبری، وظیفه تبلیغی و وظیفه تفریحی یا سرگرم کنندگی. بیان این موضوع در اینجا حائز اهمیت است که این وظایف لازم و ملزوم یکدیگر می باشند بطوری که وظیفه آموزشی را نمی توان از سایر وظایف آن جدا کرد و همچنین در خصوص سایر وظایف این در حالی است که بسیاری بر این باورند که وظیفه تفریحی و آموزشی وسایل ارتباطی و مخصوصا تلویزیون نسبت به سایر وظایف آن پر رنگ تر می باشند. آنان بر این باورند که وظیفه و کار کرد سرگرم کنندگی باید طوری برنامه ریزی شود که در آن به طور مستقیم و غیر مستقیم به مخاطبان، آموزش هم داده شود کودکان در سراسر جهان از جمله مخاطبان بالقوه تلویزیون محسوب می شوند که بیشترین وقت خود را صرف تماشای برنامه های آن می کنند. در کشور ما نیز همانند سایر کشورهای جهان، کودکان این مرز و بوم بیشترین وقت خود را پای تماشای برنامه های مختلف و مخصوصا برنامه های کودک و نوجوان صرف برنامه های کودک و نوجوان که در چند سال اخیر ساخته و پخش شده با استقبال خوبی نیز برخوردار بودند. برنامه “عمو پورنگ” از جمله این برنامه هاست که توانسته طیف گسترده ای از کودکان و نوجوانان را به خود جلب کند. با توجه به اینکه این برنامه رویکرد اصلی خود را بر آموزش و تربیت کودکان در قالب های مختلفی نمایشی قرار داده است، ضرورت دارد در تحقیقی میزان تاثیر گذاری این برنامه مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس می توان گفت که با توجه به نقش تاثیر گذار رسانه ای همانند تلویزیون در کودکان، که از اصلی ترین مخاطبان این رسانه به شمار می روند، نتیجه این تحقیق می تواند به سازندگان برنامه ا عمو پو رنگ، و در نگاهی کلان ثر به سازندگان سایر برنامه های ویژه کودکان، کمک کند، تا در ساخت برنامه های خود، رسالتشان را در آموزش و تربیت کودکان در کنار سرگرم کردن آنها به خوبی ایفا کنند.

اهداف تحقیق

به طور کلی می توان اهداف تحقیق را به دو مورد اهداف اصلی و اهداف فرعی به شرح ذیل طبقه بندی

کرد.

هدف اصلی:

بررسی تاثیر برنامه عمو پورنگ در آموزش و تربیت دانش آموزان مقطع ابتدایی از منظر والدین آنان

اهداف فرعی:

-بررسی تاثیر استفاده از برنامه های کمک آموزشی در قالب نمابش، موسیقی، شعر و … در برنامه های تلویزیون، برای آموزش و تربیت کودکان

– بررسی تاثیر به کار گیری زبان محلی در برنامه های نمایشی تلویزیون، به منظور جذب بیشتر مخاطب کودک و نوجوان و در نتیجه آموزش و تربیت او.

– بررسی نحوه برقراری ارتباط و الدین با برنامه های تلویزیونی کودک و نوجوان، با هدف الهام گرفتن در آموزش کودکان

– بررسی میزان همراهی و هماهنگی والدین با فرزندان در تماشای برنامه های ویژه کودکان، به منظور کمک به آنها در انتخاب برنامه های مفیدتر.

سئوالات تحقیق

پرسش اصلی آیا برنامه اعمو پورنگ، شبکه دو سیما در آموزش و تربیت کودکان دانش آموز مقطع ابتدایی منطقه شش تهران تاثیر دارد؟

سوالات فرعی تحقیق

-آیا والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی منطقه شش تهران از برنامه های ویژه کودکان به خصوص برنامه

اعمو پورنگ، رضایت دارند و آن را آموزنده می دانند؟

– استفاده از نمایش و شعر و موسیقی و … در برنامه های ویژه کودکان به خصوص برنامه عمو پورنگ، در

آموزش و تربیت کودکان دانش آموز مقطع ابتدایی منطقه شش تهران چه تاثیری دارد؟

– آیا استفاده از گویش های محلی در نمایش های برنامه : عمو پورنگ، توانسته است در جذب بیشتر

دانش آموزان مقطع ابتدایی منطقه شش تهران تاثیر داشته باشد؟

فرضیه های تحقیق

-به نظر می رسد میان محتوای برنامه عمو پورنگ و یادگیری رفتارهای اجتماعی مخاطبان کودک (احترام به پدر و مادر، دوست یابی، احترام به معلم و عمل به قانون رابطه معنی داری وجود دارد.

– به نظر می رسد، بین بخش های مختلف برنامه به عمو پورنگ» با اقدامات آموزشی – تربیتی والدین رابطه

معنی داری وجود دارد.

– به نظر می رسد میان استفاده از گویش های محلی در برخی نمایش های برنامه عمو پورنگ، با تاثیر پذیری مخاطبان رابطه معنی داری وجود دارد.

– به نظر می رسد، میان استفاده از نمایش، شعر و موسیقی در برنامه های ویژه کودکان و سایر عوامل در جذب کودکان تلویزیون و آموزش و تربیت آنها رابطه معنی داری وجود دارد.