حنانه پناهی پور هستم، فارغ التحصیل مشاوره و راهنمایی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا در سال ۱۳۹۶، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “اثر بخشی برنامه همراهی بهنگام بر مشکلات برون سازی شده کودکان زیر ۶ سال” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:
دانشگاه الزهرا
دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی
جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد مشاوره و راهنمایی
عنوان:
اثر بخشی برنامه همراهی بهنگام بر مشکلات برون سازی شده کودکان زیر ۶ سال
استاد راهنما:
دکتر سیمین حسینیان
استاد مشاوره:
دکتر سوگند قاسم زاده
دانشجو:
حنانه پناهی پور
بهمن ۱۳۹۶
فهرست مطالب
عنوان
فصل اول
بیان مسئله
ضرورت پژوهش
اهداف پژوهش
اهداف اصلی پژوهش
اهداف ویژه پژوهش
فرضیه های پژوهش
متغیر های پژوهش
متغیر مستقل
متغیر های وابسته
متغیر های کنترل
فصل دوم
بخش اول: مشکلات روانی در کودکان
اختلالات برون سازی شده
درمان های والد- کودک در مشکلات رفتاری برون سازی شده
سایر متخصصان
کلینیک روانشناسی و مرکز مشاوره خانواده ستاره زندگی تهران مرکز مشاوره و کلینیک روانشناسی ستاره زندگی با فراهم کردن فضایی استاندارد به صورتی طراحی شده است که تمامی خدمات مشاوره فردی، گروه درمانی، برگزاری کارگاه روانشناسی، خانواده درمانی و اتاق بازی برای مشاوران فراهم است. اتاقی مخصوص برای خانواده درمانی برای مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره خیانت، مشاوره طلاق…
دکتر پروانه قلی پور دکتر پروانه قلی پور من دکتر پروانه قلی پور هستم و به صورت تخصصی در زمینه های خانواده درمانی، ازدواج و مشاوره فردی جهت درمان اختلالات بالینی فعالیت دارم. پروانه سازمان نظام روانشناسی و جزء مشاوران برتر کلینیک ستاره ایرانیان با بیش از 15 سال سابقه می باشم. آدرس و…
دکتر یاسر دادخواه دکتر یاسر دادخواه مشاور و مدرس دانشگاه، مدرس کارگاه های مشاوره ای فردی و گروهی، مدرس دوره های زوج درمانی و خانواده درمانی شناختی، مشاوره و استعدادیابی تحصیلی و شغلی و مدرس کشوری نرم افزارهای نوروسایکولوژیک می باشد. سوابق علمی دکتر دادخواه دکترای علوم اعصاب شناختی از پژوهشکده علوم شناختی (IRICSS (Institute for Cognitive Science Studies…
مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان با مدیریت جناب دکتر یاسر دادخواه و همراه با برجسته ترین و مجرب ترین متخصصان اعصاب و روان، روانسنج، مشاور و روان شناس آماده ی ارائه ی مؤثرترین و بهترین خدمات به شما هموطنان گرامی می باشد. مرکز مشاوره و روانشناسی ستاره ایرانیان…
سعید حسین خواه سعید حسین خواه هستم، فارغ التحصیل روانشناسی عمومی در مقطع کارشناسی ارشددانشگاه ازاد اسلامی تهران ملارد 1395، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “اثر بخشی قصه درمانی برای افزایش عزت نفس و خوشبینی کودکان دارای والدین معتاد” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنی
بررسی اثر متغیر مستقل بر گروه ها، زمان و تعامل گروه – زمان
بررسی سوال ها و فرضیه های پژوهش
فصل پنجم بحث و نتیجه گیری
مقدمه
خلاصه و بحث
خلاصه ای بر یافته ها
جمع بندی
محدودیت های پژوهش
پیشنهادات
منابع پژوهش
منابع فارسی
منابع انگلیسی
چکیده:
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی برنامه همراهی بهنگام بر مشکلات رفتاری برون سازی شده کودکان انجام شده است. روش مطالعه از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه لیست انتظار بود. گروه نمونه این پژوهش متشکل از ۲۱ کودک زیر ۶ سال بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان کودکان دارای مشکلات رفتاری برون سازی شده شناسایی شدند که ۱۰ نفر در گروه آزمایش و ۱۱ نفر در گروه لیست انتظار به صورت تصادفی جایگذاری شدند. گروه نمونه در طی ۱۰۵ روز در ۱۴ جلسه ۹۰ دقیقه ای در جلسات برنامه همراهی بهنگام به صورت فردی شرکت نمودند. تحلیل داده ها با استفاده از اندازه گیری مکرر Manova، تفاوت معناداری را در تحلیل های بین گروهی، درون گروهی و تعامل گروه زمان آشکار ساخت. آزمون های مستقل و همبسته نشان داد که والدین گروه آزمایش بهبود معناداری برای مشکلات رفتاری برون سازی شده کودکان، افزایش در رفتار های جامعه پسند کودکان، افزایش در رفتار های پرورشی والد، گرمی و تعامل والد کودک و کاهش در تنبیه کلامی و بدنی در مقایسه با والدین گروه لیست انتظار گزارش کردند. نتایج برای گروه آزمایش و لیست انتظار پس از پیگیری ۶ هفته ای پایدار بوده است.
سال های اولیه زندگی حائز اهمیت است زیرا آنچه که در اوایل دوران کودکی اتفاق می افتد در سراسر عمر تاثیر گذار خواهد بود (انجمن علمی ملی رشد کودک ، ۲۰۰۴) و موفقیت های زندگی، تندرستی و سلامت هیجانی یک فرد ریشه در دوران آغازین گودگی وی دارد. می دانیم که از دوران حاملگی مادر تا اوایل دوران کودکی، کل محیطی که کودک در آن زندگی می کند، یاد می گیرد و کیفیت روابط آنها با بزرگسالان و مراقبان خود تاثیر چشمگیری بر رشد شناختی و هیجانی و اجتماعی آن ها دارد (شونکوف، ریچارد ،۲۰۰۹)این دوره رشدی بر مراحل بعدی رشد انسان تاثیر می گذارد و بر اساس عصب شناسی رشد تجارب اوابل زندگی ہر سایر مراحل رشد تاثیر گذار است و رشد اولیه ضعیف سلامت جسمی و روانی)، رفتار و پادگیری را در ادامه زندگی تحت تاثیر قرار می دهد (مک کین، موستارد، شانکر، ۲۰۰۷) و نیز می دانیم که پرورش در آغاز زندگی به اندازه طبیعت در رشد اولیه انسان اهمیت دارد و در سال های اولیه تاثیر شگرفی بر یادگیریدر مدرسه و سلامت جسمی و رفتاری در کل چرخه زندگی دارد (موستارد، ۲۰۱۰).توجه به شیوع اختلالات روانی که کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد در سه دهه اخیر در سراسر جهان گسترش پیدا کرده است (آختباخ، رسکورلا و ایوانوا ،۲۰۱۲؛ اینسل ، ۲۰۱۴؛ نادسن، هکمن، کامرون و شکونکوف ، ۲۰۰۶ء ویترفورد و دگنهارت، رهم، پاکستر، فراری، ارسکین و وس ، ۲۰۱۳). در سال ۲۰۱۴، مرکز آمار آمریکا تخمین زد که حدود ۸/۱ میلیارد نفر از جمعیت ۵ تا ۱۹ سال جهان از اختلال روانی رنج می برند که ۱۱۳ میلیون نفر مبتلا به اختلال رفتار اینایی و ۶۳ میلیون نفر مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی هستند (پولانزیک، سالوم، سوگایا، کای، راد ، ۲۰۱۵). تحقیقات طولی نشان می دهد که ۱۷ تا ۲۷ درصد کودکان مشکلات رفتاری برون سازی شده مزمن را تجربه می کنند (کوته، ویلنکورت، لبلنش، ناگین، و ترمبلی ، ۲۰۰۶: فانتی و هنریش ، ۲۰۱۰). در هلند ۶/۱۳ درصد کودکان ۴ تا ۱۱ساله مشکلات رفتاری برون سازی شده دارند (دلوز، دورسلر، د رز، د رویتر ، ۲۰۱۴). تحقیقی نشان می دهد که ۷۳درصد از کودکان شهری و ۶۸درصد کودکان روستایی پیش دبستانی در خرم آباد حداقل یکی از مشکلات رفتاری را دارا هستند (ملکشاهی، فرهادی، ۲۰۰۸). در همدان نیز میزان شیوع نقص توجه و پرخاشگری در کودکان ۱۵ درصد گزارش شده است (سجادی، ضرابیان، صادقیان، ۲۰۱۰). تحقیق انجام شده در تهران برای کودکان ۵/ ۱ تا ۷ ساله نیز نشان می دهد که ۱/ ۶ درصد پسران و ۲/ ۱۷ درصد دختران از مشکلات رفتاری رنج می برند (رضاپور، حبیبی، عاشوری، قنبری، ریاحی، قدرتی، ۲۰۱۶).چندین مطالعه طولی نشان می دهد که ویژگی های رفتاری در کودکان نوپا، رفتار های ضد اجتماعی بعدی را پیش بینی می کند (کوته و همکاران، ۲۰۰۶؛ سیمنوف، الندر، هلمز شاو، پیلز، موری و راتر ۲۰۰۴). در وافع مشکلات رفتاری برون سازی شده زودهنگام، آغازگر بیشترین خطر ابتلا به مشکلات جدی تر در دوران بزرگسالی است (مافیت ،۱۹۹۳: پترسون، دباریش و رمزی ،۱۹۸۹). در کودکان نوپا، مشکلات رفتاری با رفتار هایی نظیر سرکشی، قشقرق و گنگ زدن مشخص می شود. در طی سال های مدرسه، اشکال جدیدی از رفتار های ضد اجتماعی مانند دعوا کردن، دزدی، خشونت با حیوانات شکل می گیرد، اما سوء مصرف مواد و سرقت در نوجوانی رخ می دهد (پترسون، دیشیون و یوئرگر ،۲۰۰۰). هنگامی که این مشکلات در کودکی به طور مناسبی مورد توجه قرار نگیرند در ۵۰ درصد تا ۷۵ درصد موارد تا ۶ سال بعد به صورت مشکلات جدی تری نمود پیدا خواهد کرد (نیکسون ،۲۰۰۲).مشکلات رفتاری برون سازی شده، بار مالی و اجتماعی بزرگی بر جامعه تحمیل می کند (بنت، لیپمن، رسین، بویل و آفورد ، ۱۹۹۹). اسکات، نپ، هندرسون و موگان (۲۰۰۱) هزینه های مالی کودکان دارای مشکلات رفتاری اینابی بر خدمات عمومی را بررسی کردند. آن ها در یک تحقیق طولی در لندن، ۱۴۲ کودک را از ۱۰ سالگی تا ۲۸ سالگی مورد مطالعه قرار دادند. این کودکان، بر اساس نیمرخ دوران کودکی، به سه دسته تقسیم شدند: کودکان بدون مشکل، کودکانی که تا حدی دارای مشکلات رفتاری ایذایی بودند و کودکان دارای اختلال سلوک، آن ها دریافتند که تا سن ۲۸ سالگی، هزینه های هر فرد دارای اختلال سلوک (۷۰۰۱۹ پوند) ۱۰ برابر بیش از کودکان فاقد مشگل (۷۴۲۳ پوند) و ۵/ ۳ برابر بیش از کودکان دارای مشکلات خفیف تر (۲۴۳۲۴ پوند) بود.رومئو، نپ و اسکات (۲۰۰۶) دریافتند که میانگین هزینه سالانه برای کودکان دارای رفتارهای ضد اجتماعی شدید در بریتانیا ۵۹۶۰ پوند است. خدمات بهداشت ملی و موسسه های آموزشی و داوطلبانه بیشترین خدماتی هستند که مورد استفاده قرار می گیرند. گرچه، بیش از سه چهارم کل هزینه ها بر خود خانواده ها تحمیل می شود (مثل تعمیر خانه به دلیل خرابکاری کودکان، گرفتن مرخصی والدین از کار به دلیل فرستاده شدن کودک به منزل). بنابراین هزینه های مالی مشکلات رفتاری برون سازی شده بسیار زیاد بوده و چندین موسسه را درگیر می کنند (رومئو و همکاران، ۲۰۰۶ء اسکات و همکاران، ۲۰۰۱).درمانگری های مشکلات برون سازی شده را می توان در سه محور قرار داد، درمانگری کودک محور مدرسه محور و خانواده محور. در این پژوهش، به دلیل خلاء پژوهشی موجود در کشور برای مشکلات رفتار های برون سازی شده کودکان ۲ تا ۶ سال، برنامه همراهی بهنگام (EP’) که در ردیف برنامه های خانواده محور قرار دارد به کار گرفته می شود. این برنامه (فاکس و گرسل ،۲۰۱۴) برای کاربرد به صورت فردی از برنامه مبتنی بر شواهد فرزند پروری کودکان خردسال (فاکس و نیکولسون ، ۲۰۰۳) توسعه یافته است. این مداخله دارای دو گام اساسی است که در گام اول تعامل والد و کودک تقویت شده و در گام دوم والدین راهبرد های انضباطی برای کاهش رفتار های چالشی کودکان را می آموزند (فاکس و گرسل ،۲۰۱۴).هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی برنامه همراهی بهنگام بر مشکلات رفتاری برون سازی شده کودکانزیر ۶ سال است.
ضرورت پژوهش
فقر از ناهنجار ترین درد هایی است که تبعات ویرانگر آن در همه وجوه فردی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جلوه می یابد. این پدیده از دوران گذشته تاریخ تاکنون در اجتماعات بشری روح و روان انسان ها را دستخوش تباهی فرار داده است. فقر و پیامد های ناشی از آن مانند از دست دادن عزت نفس، پرخاشگری، نا امیدی، سستی اراده و اضطراب از موارد تهدید کننده سلامت روان هستند (اجیه، الیادرانی، فاضل یگانه، ۱۳۹۲).فاکتور های چند گانه اجتماعی، روان شناختی و زیست شناختی تعیین کننده سطح سلامت روان فرد در هر زمانی هستند. مثلا فشار های اجتماعی اقتصادی عداوم سلامت روان افراد و جوامع را به خطر می اندازند (سازمان بهداشت جهانی ، ۲۰۱۶) و خشونت، فقر، تحقیر شدن و احساس بی ارزشی گسترش مشکلات روانی را افزایش می دهد (سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۱۷). بر اساس گزارش اداره آمار آمریکا (۲۰۱۱، ۲۰۰۱) جمعیت لاتین فقیر در ایالات متحده بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ از ۲ / ۲۱ درصد به ۶/۲۶ درصد افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۱ حدود ۱۱۴۷۵۳ خانواده لاتین دارای کودک زیر ۶ سال در فقر زندگی می کردند که ۳۷ درصد خانواده های لاتین را تشکیل می دهد اداره آمار ایالات متحده، ۲۰۰۱).در ایران نیز میزان فقر در سال ۷۹ در خانواده های شهری ۱۲ درصد (ارضروم چیلر، ۱۳۸۴، ص۲۵) به ۳۰ درصد در سال ۹۵ (رکنا، ۱۳۹۵) افزایش یافته است.این افزایش در فقر موانع بزرگی را در دسترسی به درمان های سلامت روان ایجاد می کنند (آلگریا و چاترجی، ولز، کائو، چن، تاکه ئوچی، منگ ، ۲۰۰۸). تحقیقات نشان می دهد که آسیب شناسی روانی سال های ابتدایی کودکی با آسیب های مدرسه ای قابل مقایسه است (اگر و آنگولد ،۲۰۰۶). حدود ۹ تا ۱۵ درصد کودکان پیش دبستانی، نشانه های شدیدی را بروز می دهند که آن ها را واجد شرایط اختلال های برون سازی شده می کند (اگر و آنگولد، ۲۰۰۶؛ کینان، شاو، والش، دلیکادری، و جیوانی ، ۱۹۹۷) ساختار مشکلات رفتاری برون سازی۔ شده به گروهی از مشکلات رفتاری اشاره می کنند که در رفتارهای بیرونی کودک نمود پیدا می کنند و عمل منفی گرایانه کودک را بر محیط خارجی منعکس می کنند (کمبل، شاو و گیلیوم ۲۰۰۰ ؛ آیزنبرگ، کامبرلند، اسپینارد، فابس، شپرد و ریسر ،۲۰۰۱) و شامل رفتار هایی مانند پرخاشگری فیزیکی، بیش فعالی، تکانشگری، ضعف در کنترل توجه (کی و کایسر ،۲۰۰۴)، پرخاشگری، عدم انطباق، زود خشمی و عصبانیت است (بیگلان، مرزک، کارنینه و فلی ، ۲۰۰۳) که اغلب در سنین پیش دبستانی آغاز می شوند (کپنان و وکشلیگ ،۲۰۰۰). متاسفانه کودکان نوپا و پیش دبستانی دارای مشکلات رفتاری پر اهمیت شناسایی نمی شوند (هورویتز، گری، بریگز – گوان و کارتر ۲۰۰۳) و خدمات لازم را دریافت نمی کنند (فیل، والکر، سورسون، و بال ، ۲۰۰۰: وزارت آموزش و پرورش ایالات متحده ، ۲۰۰۲) و کمتر از ۱۰ درصد این کودکان خدمات دریافت می کنند (کاستلو و آنگولد ، ۲۰۰۰). رفتار های برون سازی شده اغلب گذرا نیستند و شواهدی دال بر ثبات طولانی مدت آن ها حتی وقتی که در سنین خیلی پایین بروز می کنند وجود دارد. تحقیقات طولی که کودکان را از پیش دبستانی تا نوجوانی بررسی کرده است نشان می دهد که ۱۷ تا ۲۷ درصد کودکان مشکلات برون سازی شده مزمن را تجربه می کنند (کوته و همکاران، ۲۰۰۶؛ فانتی و هنریش، ۲۰۱۰) و بر اساس داده هایی که اخیرا از نظر سنجی ملی رفاه کودکان و نوجوانان بدست آمده است، بیش از ۴۰ درصد کودکان، مشکلات رفتاری برون سازی شده را در سطح بالینی نشان می دهند (کازانوا، تولر، اسمیت، دولان و رینگسین ، ۲۰۱۴).کودکان فقیر، در معرض خطر خاصی از رشد و ماندگاری این مشکلات رفتاری هستند (کوته و همکاران، ۲۰۰۶؛ فانی و هنریش، ۲۰۱۰؛ کی و کایسر، ۲۰۰۳) و میزان آسیب شناسی روانی در میان کودکان فقیر بالاتر است (کینان و همکاران، ۱۹۹۷). میزان شیوع مشکلات رفتاری برون سازی شده در کودکان پیش – دبستانی خانواده های کم درآمد در برنامه سرآغاز ۱۶ تا ۳۰ درصد بود (کی و کایسر، ۲۰۰۳). سایر مطالعات دامنه ای از ۲۰ تا ۳۳ درصد مشکلات رفتاری را در میان کودکان خردسال با پیشینه موقعیت اجتماعی اقتصادی پایین گزارش کردهاند (فیل، والکر، سورسون و بال ،۲۰۰۰ء هاردن، وینسلاو، کنزیورا، شاهین فر، و فاکس ۲۰۰۰ کایزر، کای، فوستر و هستر ۲۰۰۰) به ویژه این که مشکلات رفتاری دوران کودکی در کودکان خردسال ممکن است به قدری شدت یابد که منجر به تشخیش های روانپزشکی گردد (کینان و و کشلیگ، ۲۰۰۰؛ کینان، و کشلیک، دنیس، هیل، هامفریز، دوکس ،۲۰۰۷؛ وکشلیک، لونتال، بریگز – گوان دنیس، کینان، هیل ، ۱۹۹۵). علاوه بر این، کودکان فقیر به طور نا متناسبی نیاز های روانی برآورده نشده ای نسبت به همتایان خود با موقعیت اجتماعی بالا دارند (سانتیاگو، کالتمن و میراندا ، ۲۰۱۳). درآمد پایین خانواده با عوامل خطر محیطی متعددی مانند در معرض خشونت قرار گرفتن، محیط فیزیکی تامن، کاهش محرک های روانی اجتماعی و نا پایداری خانواده مرتبط است (ایوانز ،۲۰۰۴) این عوامل محیطی، یک زمینه رشدی ایجاد می کنند که در رشد خود تنظیمی کودک، پردازش اطلاعات اجتماعی با سوگیری منفی با شکل گیری رفتار ضد اجتماعی مداخله نموده و کودک را در معرض خطر فزاینده مشکلات رفتار های برون سازی شده فرار می دهد (دیرینگ، مک کارتی و تیلور ، ۲۰۰۶). همچنین گفته میشود که فقر به عنوان عامل خطر برای ماندگاری مشکلات رفتاری برون سازی شده خیلی شدید به شمار میرود (کوته و همکاران، ۲۰۰۶: فانتی و هنریش، ۲۰۱۰). کیفیت روابط والد کودک در پایداری این مشکلات در کودکان نقش دارد. خانواده هایی که در فقر زندگی می کنند از اعمال تنبیهی بیشتر و پاسخ های فرزند پروری کمتری استفاده می کنند و یک رابطه و الد- کودک ضعیف (که با توجه منفی بالا، توجه مثبت اندک و حساسیت پایین مشخص می شود) عامل خطری برای افزایش رفتار های برون سازی شده در اوایل کودکی و سپس در دوران بزرگسالی است (ایوانز، ۲۰۰۴؛ لوربر و اگلند ، ۲۰۰۹) به عبارت دیگر مشکلات رفتاری برون سازی شده در کودکانی که در فقر زندگی می کنند می تواند منجر به تداوم آن در کودکی و بزرگسالی شود. همچنین مطالعات نشان دهنده این است که پرخاشگری دوران کودکی پیش بینی کننده نیرومندی برای جرایم و خشونت های بزرگسالی است (فارینگتون ، ۲۰۰۱، مافیت، ۱۹۹۳). علاوه بر این فارینگتون دریافت که رفتار های پرخاشگرانه و ضد اجتماعی که از سنین کودکی آغاز می شوند قوی ترین پیش بینی کننده باور های بعدی هستند. و نیز مشکلات رفتار های برون سازی شده شده بار اجتماعی و مالی عمده ای بر جوامع دارد (بنت و همکاران، ۱۹۹۹) اسکات، نپ، هندرسون و موگان (۲۰۰۱) هزینه مالی کودکان دارای مشکلات رفتار های ایذایی را برای خدمات عمومی با یک مطالعه طولی کودکان از ۱۰ سالگی تا بزرگسالی (۲۸سالگی) بررسی کردند و دریافتند که هزینه های هر فرد مبتلا به اختلال سلوک ۱۰ برابر هزینه های کودکان فاقد مشکل و ۳ / ۵ برابر کودکان دارای مشکلات رفتاری معتدل است. و نیز رومئو، نپ و اسکات (۲۰۰۶) در یافتند که میانگین سالانه بار مالی کودکان دارای رفتار ضد اجتماعی شدید در بریتانیا ۵۹۶۰ پوند است. رفتار های برون سازی شده دوران کودکی و بزهکاری دوران جوانی به صورت روزافزونی در مشکلات سلامت عمومی فایل مشاهده هستند (کمبل، هریث و لی ، ۱۹۹۵؛ هن ،۲۰۰۲). قتل، دومین عامل مرگ و میر در میان افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله در ایالات متحده آمریکاست (مرکز ملی پیشگیری و کنترل آسیب ، ۱۹۹۶)، بنابراین پیشگیری از خشونت یکی از نیاز های مبرمی است که جامعه امروز با آن مواجه است (کمبل و همکاران، ۲۰۰۰ ، گورنی ،۲۰۰۱، پارکر، مک فارلین، سوئکن، سیلوا و ریل ، ۱۹۹۹).اثربخشی برنامه های درمان والد کودک موجود (PCT’) برای درمان مشکلات رفتاری برون سازی شده در اوایل کودکی اثبات شده است. برنامه هایی نظیر درمان تعامل والد-کودک ( PCIT) ( PCIT ؛ آیبرگ و باگرز ، ۱۹۸۹) و برنامه فرزندپروری سال های باور نکردنی (IYP ؛ وبستر استراتون ، ۱۹۹۲) برای درمان مشکلات رفتاری در کودکان خردسال دارای حمایت های تجربی قوی هستند. محققان برای بررسی اثربخشی درمان های خود با گروه های قومی مختلف و کم درآمد ها برخی تلاش های مقدماتی با نتایج امیدوار کننده ای انجام داده اند (مثل، فرناندز، باتلر، و آیبرگ ، ۲۰۱۱ء رید، ربستر- استراتون، و بیوچین ، ۲۰۰۱) برنامه همراهی بهنگام درمانی برای کودکان خردسال فقیر است که مخصوص رفتار های برون سازی شده برای کودکان خردسالی که دارای پیشبنه فقر هستند طراحی شده است (فاکس، متک و گرسل، ۲۰۱۳، گرسل، فاکس، و فلیشمن ، ۲۰۱۴) که نتایج اولیه آن برای کودکان و مراقبان آن ها مثبت بود. علاوه بر این، نسخه انطباق بافنه فرهنگی این برنامه با تمامی نمونه های لاتین با نتایج موفقیت آمیزی همراه بوده است (فانگ و فاکس، ۲۰۱۴).برنامه همراهی بهنگام برنامه بر پرورش تعاملات والد- کودک سالم و افزایش رفتار های فرزند پروری و انضباطی مثبت متمرکز است. گرچه فقر تأثیری منفی بر عملکرد رفتاری و شناختی دارد، تحقیقات نشان داده اند که خانواده هایی که رابطه والد-کودک قوی تری دارند در مقابل پیامد های رفتاری و شناختی منفی مقاوم تر هستند (هولمز و کیرنان ۲۰۱۳، لینور، بروکس-گان، کوهن ۲۰۰۲). به علاوه سطح پائین تر دیسترس مادران و رفتار های فرزند پروری مثبت (یعنی والدی که رفتار های فرزندپروری مستبدانه کمتر در آن ها مشاهده می شود) به عنوان یک عامل واسطه ای مهمی در پیامد های رفتاری و شناختی در کودکان خردسال فقیر شناخته می شود (لینور، ۲۰۰۲).با توجه به میزان شیوع و آثار مذکور و پیامد های دراز مدت مشکلات رفتاری برون سازی شده لزوم مداخله زودهنگام که از شدت نشانه ها بکاهد و از پایدار شدن آن ها جلوگیری کنند بیش از پیش آشکار می شود (استورمونت ،۲۰۰۲) و با توجه به اینکه درمان زودهنگام این مشکلات در سنین پایین نوعی پیشگیری محسوب می شود اگر این مشکلات در سنین پیش دبستانی و سال های ابتدایی کودکی شناسایی و درمان شوند تا حد زیادی تخفیف می یابند و به بهبود عملکرد کودک در زمینه های مختلف منجر می شود (آرنولد، براون، میگر، باکر،دایز، داکلتوروف ، ۲۰۰۶). لذا با توجه به فقدان پزوهش در زمینه سنجش اثربخشی این درمان بر مشکلات درونی سازی شده پژوهش در این زمینه ضروری به نظر می رسد. با وجود پیشینه پژوهشی فوی این اثربخشی در مطالعات خارجی، این پژوهش که برای اولین بار در داخل کشور اجرا می شود بر آن است تا تاثیر اجرای برنامه همراهی بهنگام را بر مشکلات برون سازی شده کودکان خردسال بررسی کند.
اهداف پژوهش:
اهداف اصلی پژوهش
*تعیین اثربخشی برنامه آموزشی همراهی بهنگام بر مشکلات برون سازی شده کودکان زیر
۶ سال خانواده های کم درآمد
اهداف ویژه پژوهش:
*تعیین اثربخشی برنامه همراهی هنگام بر مشکلات برون سازی شده کودکان
* تعیین اثربخشی برنامه همراهی بهنگام بر افزایش رفتار های جامعه هستند کودکان
* تعیین اثربخشی برنامه همراهی بهنگام بر کاهش استفاده از تنبیه بدنی و کلامی توسط والدین _
*تعیین اثربخشی برنامه همراهی هنگام بر افزایش رفتار های پرورشی والدین
* تعیین اثربخشی برنامه همراهی بهنگام بر افزایش گرمی و تعامل والد- کودک در طی بازی
فرضیه های پژوهش
*رفتار های برون سازی شده کودکان گروه آزمایش نسبت به گروه لیست انتظار در مقیاس چک لیست رفتار کودک (CBCL) کاهش خواهد یافت و میانگین نمرات گروه آزمایشی پس از پیگیری ۶ هفته ای، تفاوتی با نمرات پس آزمون نخواهد داشت .
* رفتار های برون سازی شده کودکان گروه آزمایش نسبت به گروه لیست انتظار در مقیاس رفتار های چالشی غربال رفتار کودکی اولیه (CBS- ECBS) کاهش خواهد یافت و میانگین نمرات گروه آزمایشی پس از پیگیری ۶ هفته ای، تفاوتی با نمرات پس آزمون نخواهد داشت. و رفتار های جامعه پسند کودکان گروه آزمایش نسبت به گروه لیست انتظار افزایش خواهد یافت و میانگین نمرات گروه آزمایش پس از پیگیری ۶ هفته ای، تفاوتی با نمرات پس آزمون نخواهد داشت.
*استفاده والدین گروه آزمایشی از تنبیه های کلامی و بدنی نسبت به گروه لیست انتظار کاهش خواهد یافت و میانگین نمرات گروه آزمایشی پس از پیگیری ۶ هفته ای، تفاوتی با نمرات پس آزمون نخواهد داشت.
*فراوانی رفتار های پرورشی والدین گروه آزمایشی نسبت به گروه لیست انتظار افزایش خواهد یافت و میانگین نمرات گروه آزمایشی پس از پیگیری ۶ هفته ای، تفاوتی با نمرات پس ازمون نخواهد داشت.
