دکتر رامین افشاری هستم، فارغ التحصیل روانپزشکی از دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران در سال ۱۳۸۳، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “بررسی رابطه راهبردهای مقابله ای و سلامت روان در مادران کودکان اتیستیک” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
پایان نامه
جهت دریافت درجه دکترای روانپزشکی
موضوع:
بررسی رابطه راهبردهای مقابله ای و سلامت روان در مادران کودکان اتیستیک
استاد راهنما:
سرکار خانم دکتر کتایون خوشابی
استاد مشاور:
جناب آقای دکتر بهروز دولتشاهی
جناب آقای دکتر حمیدرضا پوراعتماد
نگارش:
دکتر رامین افشاری
سال ۱۳۸۳
چکیده :
هدف: تعیین نقش بکارگیری انواع راهبردهای مقابله ای در سلامت روان مادران کودکان اتیستیک.
روش کار: تعداد ۴۰ مادر که به مرکز ساماندهی، درمان و توانبخشی اختلالات اتیستیک مراجعه کرده بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. این مادران معیار های انتخاب کودک شامل تشخیص اتیسم مطابق ملاکهای IV – TR DSM- سن حد اکثر ۱۲ سال و گذشت زمان حداقل یکسال از زمان تشخیص را همراه با معیار های انتخاب مادر مشتمل بر عدم وجود عقب ماندگی ذهنی و اختلال ناتوان کننده، سن بین ۲۰ تا ۴۵ سال و زندگی مشترک باهمسر را دارا بودند. به منظور بررسی سلامت روان از پرسشنامه SCL-90-R و جهت ارزیابی راهبردهای مقابله ای از چک لیست مهارتهای مقابله وینتراب (COPE) استفاده شد.
آنالیز آماری: داده های بدست آمده با کمک نرم افزار + SPSS- PC نسخه ۱۱ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و از تستهای K – S ضریب همبستگی، آزمون و رگرسیون در مورد مناسب استفاده شد نتایج: بر اساس نقطه برش ۱ / ۲ برای معیار کلی علائم مرضی در پرسشنامه SCL-90-R اختلال روانی در ۵/۲۷ درصد مادران یافت شد که بیشتر از شیوع اختلالات روانی در خانم ها در مطالعات اپیدمولوژیک اخیر نمی باشد. سلامت روان بالاتر با استفاده بیشتر از راهبردهای مقابله ای متمرکز بر مسئله و استفاده کمتر از دو راهبرد مقابله ای متمرکز بر هیجان و کمتر مفید و غیر موثر همراه بود. همبستگی معنی دار ( ۰۵ / ۰>P) فقط در مورد استفاده بیشتر از راهبردهای مقابله ای کمتر مفید و غیر موثر با سلامت روان پایین تر وجود داشت.
کلید واژه ها: اتیسم، سلامت روان، راهبرد مقابله ای و بیماری مزمن.
فهرست مطالب
چکیدۀ فارسی
فهرست مطالب
فهرست جداول
فهرست نمودار ها
فصل اول کلیات پژوهش
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت پژوهش
اهداف پژوهش
فرضیه های پژوهش
دهد
سایر متخصصان
دکتر یاسر دادخواه دکتر یاسر دادخواه مشاور و مدرس دانشگاه، مدرس کارگاه های مشاوره ای فردی و گروهی، مدرس دوره های زوج درمانی و خانواده درمانی شناختی، مشاوره و استعدادیابی تحصیلی و شغلی و مدرس کشوری نرم افزارهای نوروسایکولوژیک می باشد. سوابق علمی دکتر دادخواه دکترای علوم اعصاب شناختی از پژوهشکده علوم شناختی (IRICSS (Institute for Cognitive Science Studies…
مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان با مدیریت جناب دکتر یاسر دادخواه و همراه با برجسته ترین و مجرب ترین متخصصان اعصاب و روان، روانسنج، مشاور و روان شناس آماده ی ارائه ی مؤثرترین و بهترین خدمات به شما هموطنان گرامی می باشد. مرکز مشاوره و روانشناسی ستاره ایرانیان…
کلینیک روانشناسی و مرکز مشاوره خانواده ستاره زندگی تهران مرکز مشاوره و کلینیک روانشناسی ستاره زندگی با فراهم کردن فضایی استاندارد به صورتی طراحی شده است که تمامی خدمات مشاوره فردی، گروه درمانی، برگزاری کارگاه روانشناسی، خانواده درمانی و اتاق بازی برای مشاوران فراهم است. اتاقی مخصوص برای خانواده درمانی برای مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره خیانت، مشاوره طلاق…
دکتر پروانه قلی پور دکتر پروانه قلی پور من دکتر پروانه قلی پور هستم و به صورت تخصصی در زمینه های خانواده درمانی، ازدواج و مشاوره فردی جهت درمان اختلالات بالینی فعالیت دارم. پروانه سازمان نظام روانشناسی و جزء مشاوران برتر کلینیک ستاره ایرانیان با بیش از 15 سال سابقه می باشم. آدرس و…
جواد صادقی ویدیو آموزشی جواد صادقی روانشناس در مورد ریلکسیشن جکوبسنمن جواد صادقی روانشناس بالینی با سال ها تجربه و تخصص در زمینه روابط عاطفی و زوج درمانی و روانشناسی هستم که سوابق پژوهشی، علمی و تخصصی بنده شامل: جواد صادقی روانشناس بالینی دانشجوی دکترای روانشناسی بالینی، ارشد روانشناسی بالینی با سابقه…
گرچه داشتن کودک اّنیستیک منبع فشار روانی است اما تأثیر آن بر مادران مثل هر استرس دیگری تا حد زیادی به ارزیابی شناختی آنها از مسئله و نیز منابعی که برای کنار آمدن (مقابله با آن در دسترس دارند، بستگی دارد (اتکینسون و همکاران، ۱۳۶۸) هرچه منابع افراد برای مقابله بهتر باشد کمتر احتمال دارد گرفتار موقعیتهای آسیب زا شوند. بعبارت دیگر آسیب پذیری هر فرد در برابر فشار روانی متاثر از مهارتهای مقابله ای وی و حمایتهای اجتماعی موجود میباشد (ساراسون و ساراسون، ۱۳۷۱) یعنی مقابله شامل توانائیهای شناختی و رفتاری است که توسط افرادی که با استرس سروکار دارند بکار گرفته می شود کوین، الدوین و لازاروس، ۱۹۸۱ به نقل از هینز و همکاران، ۱۹۹۲). بطوری که افراد به منظور کنار آمدن با مشکل و جلوگیری از پیامدهای منفی در شرایط فشارزا از مکانیزمهای مقابله استفاده می کنند (لازاروس و فولکمن، ۱۹۸۴)افراد در مقابله با استرس ها بصور گوناگونی واکنش نشان می دهند. بررسی ادبیات تحقیق در این باره نشان میدهد که بکارگیری شیوه های مقابلهای مختلف، اثرات متفاوتی بر سلامت روانی افراد خواهد داشت (الدوین و ریونسون، ۱۹۸۷ به نقل از هینز و همکاران ۱۹۹۲؛ لازاروس و فولکمن، ۱۹۸۶ به نقل از همان منبع؛ هینز و همکاران، ۱۹۹۲؛ کالان وهنزی ۱۹۸۹).بنظر میرسد راهبردهای مقابلهای متمرکز بر حل مسأله سازگارتر از راهبردهای مقابلهای متمرکز بر هیجان باشد (لازاروس و فولکمن، ۱۹۸۶ به نقل از هینزو همکاران، ۱۹۹۲). در تأئید اظهارات فوق آلدوین و ریونسون (۱۹۸۷ به نقل از همان منبع) معتقدند که پایین بودن سلامت روانی با بکارگیری راهبردهای مقابلهای خاصی مرتبط می باشد. بعلاوه اعتقاد بر اینست که بکارگیری میزان بالای مقابله متمرکز بر مسأله با سلامت روانی بهتر مرتبط است. شواهد دیگری در همین رابطه وجود دارد که بکارگیری مقابله اجتنابی اثر منفی بر مقیاسهای سلامت روانشناختی افراد داشته و ناسازگارانه است (هینز و همکاران، ۱۹۹۲). کالان و هنزی (۱۹۸۹) معتقدند افرادی که بحران فردی را تجربه می کنند بهتر است در بکارگیری راهبردهای مقابله انعطاف پذیر باشند. بنظر می رسد بکارگیری استراتژیهای مقابلهای متنوع در موقعیتهای مختلف فشارزا به نحو بهتری میتواند افراد را در مقابل عوارض موقعیت آسیب زا محافظت نماید. با توجه به نکات بد شده و با در نظر داشتن مدل استرس – مقابله – بیماری به نظر میرسد که فشار روانی ناشی از داشتن کودک اتیستیک بسته راهبردهای مقابلهای بکار گرفته شده ممکن است اثرات متفاوتی بر سلامت روانی افراد داشته باشد.
بیان مسئله
اختلال اتیستیک شناخته شده ترین اختلال نافذ رشدی است که با نقصان مشخص و مداوم در ارتباطات اجتماعی، انحراف در ارتباطات و الگوهای محدود و استروتایپی در علایق و رفتار مشخص می شود. علیرغم شیوع کم (۴ تا ۵ در ۱۰۰۰۰) آن در جامعه (سادوک وسادوک) در کلینیک های تخصصی روانپزشکی اطفال جمعیت قابل توجهی را بخود اختصاص می دهد. داشتن کودک اوتیستک که نیازمند مراقبت و آموزش و درمان خاص و مداوم می باشد و اینکه این کودکان در برقراری ارتباط و رفتار مشکلات فراوانی دارند و علاوه بر آن سایر اختلالات از قبیل عقب ماندگی ذهنی و تشنج به فراوانی در این کودکان به عنوان اختلال همراه وجود دارد جملگی موجبئتجربه استرس و استیگما در خانواده می شوند. شواهد قابل توجه و ثابتی وجود دارد که مادران تاثیر پذیری بیشتری نسبت به پدران دارنده شارپلی، بینسیکا و افرمیدیس ۱۹۷۷ و سلتزر [۱]۲۰۰۱). مادران تمایل دارند که احساساتشان را تخلیه کنند، احساس داغدیدگی و غمگینی علاوه بر خشم و گریه وجود دارد. آنها اغلب از صحبت کردن با دوستان و خانواده ها بعنوان راهی برای کنار آمدن با هیجاناتشان استفاده می کنند و مذهب نیز بعنوان یک راهبرد مقابله ای مهم مشاهده شده است (گری[۲] ۲۰۰۳). همچنین گری در سال ۱۹۹۳ گزارش کرد که مادران بیشتر انگ می خورند.فشار روانی با ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی و روانشناختی تاثیرات نامطلوبی بر رفتار، تفکر و واکنشهای بدنی فرد گذاشته و می تواند در ایجاد و رشد بیماری به طور مستقیم و غیر مستقیم نقش داشته باشد(ساراسون و ساراسون، ۱۳۷۱؛ پی برلین” واسکولر ۱۹۷۸)، محققان مختلف بر این امر تاکید دارند که هر واقعه ای که بر فرد فشار وارد کند احتمال بیماری را افزایش می دهد و مواجهه طولانی با موقعیت های فشارزا اثرات زیانباری بر سلامت فیزیکی و روانشناختی می گذارد (پی برلین[۳] و اسکولر ۱۹۷۸). تاثیر استرس روانی بر افراد تا حد زیادی به ارزیابی شناختی آنها از مسئله و نیز منابعی که برای کنار آمدن (مقابله با آن در دسترس دارند، بستگی دارد(اتکینسون و همکاران ۱۳۶۸). همچنین ساراسون و ساراسون ذکر می کنند که آسیب پذیری هر فرد در برابر فشار روانی متاثر از مهارت های مقابله ای وی و حمایت های اجتماعی موجود می باشد. افراد در مقابله با استرس به صور گوناگونی واکنش نشان می دهند، بررسی متون در این باره نشان می دهد که بکارگیری شیوه های مقابله ای مختلف، اثرات متفاوتی در سلامت روان افراد خواهد داشت (الدوین و ریوینسون ۱۹۸۷؛ لازاروس و فولکمن ۱۹۸۶ به نقل از هینز و همکاران ۱۹۹۲ و کالان و هنری ۱۹۸۹)، ألدوین و روبنسون معتقدند که پایین بودن سلامت روانی با بکار گیری راهبردهای مقابله ای خاص مرتبط می باشد حال این سوال مطرح است که وضعیت سلامت روانی در مادران کودکان اتیستیک چگونه است؟ آیا نجربه فشار روانی در اثر داشتن فرزند اتیستیک می تواند سلامت روان مادر را به خطر اندازد یا اینکه بکارگیری شیوه های مقابله ای متفاوت نقش میانجی در سلامت روان دارد؟ بکارگیری کدام راهبردهای مقابله ای با سلامت روان بهتر همراه است؟ با مشخص شدن راهبردهای مقابله ای موثر در سلامت روان بهتر، می توان با آموزش این مهارتها به مادران کودکان اتیستیک در ارتقاء سلامت روان خانواده و پیشگیری از اثرات مضر استرس موثر بود. همچنین بررسی وضعیت سلامت روان مادران کودکان اتیستیک زمینه را برای مداخلات تشخیصی و درمانی مناسب فراهم می کند با توجه به اینکه در مورد راهبردهای مقابله ای در مادران کودکان اتیستیک تا آنجا که جستجو کردیم در منابع فارسی مطالعه ای بافت نشد و در سطح جهانی نیز مطالعات اندکی وجود دارد، انجام این پژوهش ضروری به نظر می رسد اهمیت و ضرورت پژوهش با توجه به اینکه مادران کودکان اتیستیک گروهی خاص هستند شناسایی ویژگی ها و نیازمندی های آنان از اهمیت بسزایی برخودار است مادران به صورت سنتی مسئول پرورش کودک و همچنین اعمال و رفتار وی شناخته می شوند و در نظر دیگران این مادر است که می بایست رفتار کودک را کنترل کند. مادران کودکان اتیستک استرس های فراوانی را تجربه می کنند که مشابه سایر بیماری های مزمن می باشد. علاوه بر آن در متون اشاره شده است که مادران با کودک اتیستیک استرس بیشتری از سایر بیماری های مزمن تجربه می کنند (شو[۴]، ۲۰۰۰). مطابق مدل های استرس – بیماری، تجربه استرس می تواند منجر به بیماری شود. مدل استرس – مقابله – بیماری بر نقش راهبرد مقابله ای در بین استرس و بیماری تاکید می کند گری، ۲۰۰۲). بنا بر این شناسایی راهبردهای مقابله ای که با سلامت روان بهتر در مادران کودکان اتیستیک همراه هستند، ضروری به نظر می رسد. بدین سان با آموزش این راهبردها می توان در ارتقاء سلامت روان مادران برنامه ریزی نمود. از طرفی در متون بیان شده است که راهبردهای مقابله ای متمرکز بر حل مسئله با سلامت روان بهتر همراه است. البته در مواردی که مشکل قابل حل نباشد راهبردهای متمرکز بر هیجان نیز در برخی مقالات مفید گزارش شده است. با توجه به اینکه اتیسم بیماری است که از یک سو قابل درمان نیست و از دیگر سو اقدامات دارویی و درمانهای غیر دارویی در بهبود علائم موثر هستند و برخی از اختلالات همراه را کنترل می کنند، راهبردهای مقابله ای موثر در سلامت روان در مادران این کودکان نیازمند شناسایی می باشند. این پژوهش جهت بررسی ارتباط راهبردهای مقابله ای با سلامت روان در مادران کودکان اتیستیک طراحی شده است. با توجه به اینکه در ایران پژوهشی در این مورد باف نشد و از طرفی راهبردهای مقابله ای تحت تاثیر فرهنگ، باورها و ارزشها نیز می باشند، اهمیت انجام این پژوهش روشن تر می گردد.
اهداف کلی:
تعیین نقش بکارگیری انواع راهبردهای مقابله ای در سلامت روان مادران کودکان اتیستیک.
تعیین وضعیت سلامت روانی مادران کودکان اتیستیک.
اهداف جزئی
۱- تعیین ارتباط بکارگیری راهبرد های متمرکز بر حل مسئله با وضعیت سلامت روان مادران کودکان اتیستیک
۲- تعیین ارتباط بکارگیری راهبردهای متمرکز بر هیجان” با وضعیت سلامت روان مادران کودکان اتیستیک
٣- تعیین ارتباط بکارگیری راهبردهای کمتر مفید و غیر موثر با وضعیت سلامت روان مادران کودکان اتیستیک ۴- تعیین انواع اختلالات روانشناختی در مادران کودکان اتیستیک
۵- تعیین ارتباط بین سن کودک مبتلا و راهبردهای مقابله ای مادر
۶- تعیین ارتباط بین وجود کودک سالم و سلامت روان مادر
۷- تعیین ارتباط بین سن و راهبردهای مقابله ای مادران
۸- تعیین ارتباط بین شغل
و راهبرد های مقابله ای مادران
۹- تعیین ارتباط بین تحصیلات و راهبرد های مقابله ای مادران
فرضیه های پژوهش:
۱- آیا سلامت روانی مادران کودکان اتیستیک بر اساس بکارگیری روشهای مختلف مقابله ای متفاوت است؟
۲- آیا بین بکارگیری راهبرد متمرکز بر حل مسئله و سلامت روان مادران کودکان اتیستیک همبستگی معنی داری وجود دارد؟ ۳- آیا بین بکارگیری راهبرد متمرکز بر هیجان و سلامت روان مادران کودکان اتیستیک همبستگی معنی داری وجود دارد؟ ۴- آیا بین بکارگیری راهبرد کمتر مفید و غیر موثر و سلامت روان مادران کودکان اتیستیک همبستگی معنی داری وجود دارد؟ ۵- فراوانی انواع اختلالات روانشناختی مادران کودکان اوتیستیک مورد مطالعه چقدر است؟
۶- کدامیک از اختلالات روانشناختی در بین مادران کودکان اتیستیک فراوان تر است؟
۷- آیا بین سن کودک مبتلا و راهبردهای مقابله ای مادرارتباط وجود دارد؟
۸- آیا بین جنس کودک مبتلا و راهبردهای مقابله ای مادرارتباط وجود دارد؟
۹- آیا بین سن و راهبردهای مقابله ای مادران ارتباط وجود دارد؟
۱۰- آیا بین شغل و راهبرد های مقابله ای مادران ارتباط وجود دارد؟
۱۱-آیا بین تحصیلات و راهبردهای مقابله ای مادران ارتباط وجود دارد؟
تعریف نظری مفاهیم و اصطلاحات
١- راهبرد مقابله ای (متغییر مستقل- عددی): نمره ای است که فرد در هریک از مقوله های متمرکز بر حل مسئله، متمرکز بر هیجان وکمتر مفید غیر موثر بر اساس چک لیست راهبردهای مقابله ای وینترا بدست می آورد.
۲- سلامت روان (متغیر وابسته- عددیه نمره ای است که فرد بر اساس آزمون SCL – 90 – R که در ایران هنجاریابی شده است بدست می آورد
٣- کودک اتیستک: کودکی که بر اساس معیارهای DSM – IV – TR تشخیص اختلال اتیستیک داشته باشد.
مشخصات
جنسیت مرد
وابسته به کلینیک
تجارب / مهارت ها
دانشگاه دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
رشته تحصیلی روانپزشکی
گواهینامه ها
پست های مدیریتی
مقطع تحصیلی دکترا
کلمات کلیدی دکتر رامین افشاری روانپزشک، دکتر رامین افشاری روانشناس، دکتر رامین افشاری مشاور، دکتر رامین افشاری روان درمانگر، دکتر رامین افشاری متخصص اعصاب و روان
