سعیده حاج نوروزی هستم، فارغ التحصیل روانسنجی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در سال ۱۳۹۰، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “بررسی عملی بودن، اعتبار یابی، و رواسازی و آزمون آمادگی تحصیلی متروپالیتن” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانکشده روانشناسی و علوم اجتماعی، گروه روانشناسی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

گرایش سنجش و اندازه گیری (روانسنجی)

موضوع:

عنوان:

بررسی عملی بودن، اعتبار یابی، و رواسازی و آزمون آمادگی تحصیلی متروپالیتن

استاد راهنما:

دکتر شیرین کوشکی

استاد مشاور:

دکتر ولی اله فرزاد

پژوهشگر:

سعیده حاج نوروزی

زمستان ۱۳۹۰

فهرست مطالب

عنوان

چکیده

فصل یکم

معرفی پژوهش

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش

سوالات پژوهش

تعاریف واژه ها و اصطلاحات

فصل دوم

بررسی پیشینه پژوهش

مقدمه

پیشینه

تعیین استاندارد برای ثبت نام اولیه در کودکستان

سنجش های مربوط به نوشتن

چک لیست های مربوط به رشد و مقیاس های امتیاز و رتبه بندی

مقیاس سواد آموزی (تحصیل در سال های ابتدایی

خرده ازمون های خواندن و درک مفاهیم از آزمون های پیشرفت تحصیلی مترو پالیتن

تدوین و ناهنجاری های آزمونی

هنجاریابی

توصیه هایی برای استفاده از نتایج آزمون

فصل سوم

روش شناسی پژوهش

جامعه آماری، نمونه و روش نمونه برداری

ابزار پژوهش

روش اجرا

روش تجزیه تحلیل داده ها

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه

آمار استنباطی

آمار توصیفی

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

محدودیت ها

پیشنهاد ها

منابع

پیوست ها

چکیده

پژوهش حاضر بر پایه هدف اصلی استاندارد ساختن آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن در کودکان شهر تهران به اجرا در آمده است. به منظور اجرای پژوهش، نمونه ای با حجم ۶۰۰ نفر از کودکان مقطع پیش از دبستان به روش نمونه برداری تصادفی انتخاب گردید و آزمون ۱۰۲ سوالی مترو پالین بر روی آنها اجرا گردید. در این پژوهش ۳۵۰ نفر دختر و ۲۵۰ نفر پسر شرکت کرده اند. هر یک از مواد پرسشنامه به صورت صفر و یک نمره گذاری شده است اجرای آزمون از طریق مراجعه ی حضوری به مهد کودک های منتخب، در دو مرحله اجرا شد. در مرحله اول سه خرده آزمون معنای کلمات، در بافت شنیداری و جور کردن و در مرحله دوم خرده آزمون های حروف الفبا، اعداد و ارقام و کپی کردن اجرا شد. به منظور بررسی اعتبار (پایایی) آزمون آمادگی تحصیلی متروپلیتن از روش دو نیمه کردن آزمون استفاده شده است، پایایی کل آزمون به ازای تک تک گویه ها عبارت است از: آلفای کرونباخ و آلفای استاندارد شده که به ترتیب عبارتند از ۹۵۵/ ۰ و ۹۴۳/ ۰ ، همچنین پایایی کل آزمون با استفاده از خرده مقیاس ها برابر است با آلفای کرونباخ ۷۶۷/۰ و آلفای استاندارد شده ی ۷۲۹ / ۰ که حاکی از همسانی درونی بالای آزمون می باشد. بنابراین پژوهش حاضر دارای همسانی درونی است. همچنین به منظور بررسی روایی آزمون آمادگی تحصیلی متروپلیتن از از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده گردید، تحلیل عامل تاییدی برای شش خرده مقیاس آزمون آمادگی تحصیلی متروپلیتن انجام شد و، سوال ها در عامل های مورد نظر از برازش نسبتا خوبی برخوردار شدند.

مقدمه

توانایی برقراری ارتباط با دیگران از راه زبان موجب شکل گیری جوامع انسانی و پیشرفت آن شده است. مراحل و تکامل زبان در گرو فرایندهای گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن است. یکی از پیچیده ترین انواع ارتباط، گفتار است که وجه تمایز انسان از سایر موجودات می باشدو گفتار کارآمدترین و مهمترین روش ارتباطی است به طوری که حدود ۳۲درصد وقت ارتباطی ما صرف صحبت کردن می شود ( میز حسینی، ۱۳۹۹)خواندن و نوشتن به عنوان بزرگترین دستاورد تمدن بشری تاثیر شگرفی بر جنبه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جوامع بشری گذارده است. کسب مهارت خواندن از دوران پیش دبستانی آغاز می گردد و با آغاز آموزش های رسمی مدرسه ای گسترش می باید شکل گیری گفتار و خواندن مستلزم وجود پیش نیازهایی است که از آن جمله می توان به ادراک، حافظه شنوایی و بینایی، هوش و مهارت های حرکتی اشاره نمود. هر یک از این زمینه های کلی رشد، خود دارای سطوح متعددی است که، تکامل آنها نیز در مراحل متعددی روی می دهد. بنابراین در ارزیابی گفتار و خواندن باید این مهارت هارا به طور جامع بررسی نمود تا مشکلات خواندن کودکان مدرسه رو را رفع نمود و این مهارت ها را در کودکان پیش دبستانی جهت پیش گیری از بروز مشکلات احتمالی تحصیلی در آینده تقویت نمود. تحقیقات و گزارش های اخیر حاکی از آن است که تشخیص کودکانی که علائم مشکلات یادگیری را نشان می دهند و درمان مناسب و زودهنگام آنها در سنین پیش از مدرسه امری ضروری و حائز اهمیت است. متاسفانه شواهد نشان می دهد که ناتوانی یادگیری در سنین پیش از مدرسه تشخیص داده نمی شود و کودکان مبتلا، آموزش های مناسب را دریافت نمی کنند. علائم اولیه مشکلات یادگیری، علائمی هستند که کودکان در سنین اولیه با پیش دبستانی نشان می دهند و شامل تاخیر در حیطه های رشدی مانند پردازش شنیداری، گفتار و زبان، پردازش بینایی و توجه می شوند. کودکان دارای اختلال یادگیری، الگوی رشد طبیعی ندارند. درواقع کودک در برخی مهارت ها بسیار قوی و در برخی مهارت ها بسیار ضعیف عمل می کند (گاسوامی و دیگران، ۲۰۰۵)با دقت بر آنچه که در باب شکل گیری گفتار و خواندن گفته شد، می توان گفت پیشرفت دانش آموزان در کلاس های ابتدایی تا حدود زیادی منوط به آمادگی آنان برای یادگیری و_تدارکاتی است که مدارس برای میزان این آمادگی فراهم می سازند. مهمترین عواملی که به آمادگی دانش آموزان در بدو ورود به مدرسه کمک می کنند، عبارتند از: استعداد، و پیشرفت های زبان شناختی، ادراک دیداری و شنیداری، هماهنگی عضلانی و مهارتهای حرکتی، آشنایی با اعداد، و توانایی اجرایی دستورات و دقت و توجه در کارهای گروهی(رضاخانی، ۱۳۸۶).

بیان مسئله

از نظر تاریخی مدارس همواره بر آموزش تحصیلی کودکان، تقویت مهارت های آنها در حوزه های خواندن، نوشتن، حساب کردن و نظایر آن متمرکز بودند که این مهارت های امروزه از طریق آمادگی تحصیلی در کودکان کسب می شود و پس از ورود به مدرسه تقویت می شود، آمادگی تحصیلی غالبا بصورت مهارت ها و رفتارهای کودک، و یا در ارتبا با انتظاراتی که مدارس و کلاس های درس از وی دارند، تالیف می شود ( کارلتون و وینسلر، ۱۹۹۹).هنگامی که از ابزار سنجش در مورد آمادگی تحصیلی کودکان استفاده می کنیم باید به چند نکته مهم توجه داشته باشیم: أولا فرآیند سنجش بایستی برای هدفی که مورد نظر است انجام گیرد و از تغییر و جابه جایی در اهداف اجتناب شود، برای مثال آزمون های غربالگری برای تعیین ناتوانی یا درنگ کودکان در رشد، در مقایسه با کودکان دیگر طراحی شده اند و نباید از آنها برای آمادگی تحصیلی استفاده کرد (میسلز، ۱۹۸۹)ثانیا سنجش هایی که خوب انجام شوند اطلاعات قابل اطمینانی را فراهم خواهند کرد مربی و مدرسه بر اساس همین اطلاعات می توانند تصمیمات دقیقی را اتخاذ کنند و به مرحله اجرا در آورند. آنها بایستی توانایی های کودکان را بطور دقیق منعکس کنند و نسبت به تنوع فرهنگی و زبانی آنها حساس باشند، مهارت های کودکان نباید بصورت مجزا، و در یک موقعیت زمانی خاص ، بیا خارج از محیط طبیعی زندگی آنان مورد ارزیابی قرار گیرد ( برد بردپیگنون و لام ،۲۰۰۶).ثالثا ارزیابی ها باید اعتبار کافی را برای پیش بینی موقت آنی کودکان در مدرسه داشته باشند، مرور روایی پیش بینی بسیاری از آزمون های آمادگی تحصیلی نشان می دهد که همبستگی آنها برای موفقیت آنی کودکان بین ۱۱ / ۰ تا ۶۳/.۰ است. تحلیل عاملی هفتاد بررسی طولی که آمادگی تحصیلی کودکان پیش دبستانی برای ورود به مدرسه را اندازه می گرفتند ، نشان داده است که تنها ۲۴ درصد از تنوع موجود در کودکان پیش دبستانی در آمادگی تحصیلی و توانایی شناختی پایه اول ابتدایی پیش بینی شده است. این امر در مورد رفتار اجتماعی آن ها تنها ۲۷ درصد مصداق دارد (لاپارو و پیانتا، ۲۰۰۰).هدف این پژوهش بررسی عملی بودن، اعتبار یابی، رواسازی و نرم یابی آزمون آمادگی تحصیلی متروپالیتن می باشد. _

اهمیت و ضرورت پژوهش

پیشرفت دانش آموزان در کلاس های ابتدایی ارتباط بسیار زیادی به آمادگی آنان برای یادگیری و کسب مهارت ها و توانایی هایی است که در دوران پیش دبستانی و ماقبل آن بدست آورده اند و تا حدود زیادی منوط به آمادگی آنان برای یادگیری و تدارکاتی است که برای میزان این آمادگی فراهم می سازد. آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن امکان ارزیابی مهارت ها و توانایی های ضروری جهت ورود به دبستان را فراهم می سازد. از آنجایی که این آزمون هنجار و نرم ایرانی ندارد، بررسی روایی، اعتبار و ترم پایی آن در گروه پیش دبستانی ضروری می باشد.

اهداف پژوهش

-اعتبار یابی آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن

– رواسازی آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن،

-بررسی هماهنگی درونی مجموع سوالات تشکیل دهنده آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن.

سوالات پژوهش

– آیا آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن از اعتبار لازم برخوردار می باشد؟

– آیا آزمون آمادگی تحصیلی مترو پالیتن از روایی لازم برخوردار می باشد؟

تعاریف واژه ها و اصطلاحات

اعتبار : اگر خصیصه مورد نظر را با همان وسیله (یا وسیله مشابه) در شرایط مشابه دوباره اندازه بگیریم نتایج حاصل تا چه حد مشابه ، دقیق ، پیش بینی پذیر و قابل اعتماد است (هومن، ۱۳۸۴).

در این پژوهش اعتبار به وسیله القای کرونباخ و بازآزمایی سنجیده می شود

روایی” :اصطلاحی است که آزمون برای تحقق بخشیدن به آن درست شده و مقصود این است که ابزار اندازه گیری بتواند فقط خصیصه مورد نظر را اندازه بگیرد( هومن، ۱۳۸۴).

رواسازی در فرهنگ روان سنجی به فرایند گردآوری شواهدی که مقصود از آن استنباط های معینی درباره نمره های تست استازواسازی گفته می شود( هومن، ۱۳۸۶).

تست : وسیله ای است استاندارد شده و علتی که برای اندازه گیری های نمونه ای از رفتار با خصوصیات افراد به کار می رود، مقصود از علی بودن آن است که روش اجرا، | تصحیح، تعبیر و تفسیر نتایج بر اساس قواعد مشخص و معین صورت می گیرد و نظرات شخصی در آنها اثری ندارد (هومن، ۱۳۸۴).

معنای کلمات : این خرده آزمون دارای ۱۶ سوال تصویری است و هر سوال شامل ۳ تصویر است. آزمونگر یکی از تصویر ها را نام می برد و آزمودنی از میان آن ۳ تصویر، تصویر مورد نظر آزمونگر را انتخاب می کند.

دریافت شنیداری: این خرده آزمون دارای ۱۶ سوال تصویری است و هر سوال شامل ۳ تصویر است. در اینجا توانایی درک عبارت و جملات به جای کلمات مورد آزمایش قرار می گیرد. آزمونگر درباره یکی از تصویر ها، به اختصار توضیح می دهد و آزمودنی تصویر توصیف شده را انتخاب می کند.

جور کردن: این خرده آزمون دارای ۱۴ سوال است و توانایی دریافت دیداری و تشخیص شباهت ها را می سنجد آزمودنی از میان ۳ تصویر سمت چپ، تصویری را انتخاب می کند که با تصویر سمت راست شباهت دارد

حروف الفبا: این خرده آزمون دارای ۱۶ سوال است و درباره توانایی شناسایی حروف اول با حروف کوچک الفبا است، آزمونگر یکی از حروف را می خواند و آزمودنی از میان حروفی که نوشته شده اند حروف موردنظر آزمونگر را انتخاب می کند.

اعداد و ارقام: این خرده آزمون دارای ۲۶ سوال است و توان آزمودنی در شناسایی اعداد را می سنجد

کپی کردن: این خرده آزمون دارای ۱۴ سوال است که ترکیبی از دریافت دیداری و کنترل حرکتی را می سنجد

ضریب آلفای کرونباخ: روشی برای برآورد اعتبار تست از طریق یک بار اجرای یک تست واحد است. این روش بستگی به هماهنگی کار کرد آزمودنی از یک سوال به سوال دیگر دارد و محاسبه آن مبتنی بر محاسبه انحراف استاندارد سوالهای آن است (هومن، ۱۳۸۶)

تحلیل عاملی”: شیوه ای که به محقق کمک می کند تا با استفاده و کاربرد اصول آماری، متغیرهای مورد مطالعه را به دقت تعریف و معلوم کند هر متقیر با متغیر های دیگر تا چه اندازه در ارتباط است و تا چه اندازه خصیصه مورد نظر را تعیین می کند. بنابراین هدف تحلیل عاملی ، استخراج تعداد معدودی عامل از میان تعداد زیادی متغیرهای همپوشی به صورتی که:(۱) بین همه متغیر ها مشترک باشد (۲) به جای تعدادی از متغیرها قرار گیرد.۳) این عوامل با یکدیگر همبستگی و تداخل نداشته باشند.(۴) سازه ای روشن و با معنا تبیین کنند (هومن، ۱۳۷۵).

بار عاملی: در استخراج عامل ها، هدف اصلی، تعیین ضریب همبستگی هر متغیر با عامل فرضی و در حقیقت بارهای عاملی این متغیر هاست (هومن، ۱۳۸۱).

آمادگی تحصیلی:

آمادگی تحصیلی به صورت مهارت ها و رفتار های کودک، و یا در ارتباط با انتظاراتی که مدارس و کلاس های درس از وی دارند، تعریف می شود(کارلتون و وینسلر، ۱۹۹۹).

فصل دوم بررسی پیشینه پژوهش

مقدمه

از نظر تاریخی مدارس همواره بر آموزش تحصیلی کودکان، تقویت مهارت های آنها در حوزه های خواندن، نوشتن، حساب کردن و نظایر آن متمرکز بودند. اگرچه همواره این تصور وجود داشته است که کسب موفقیت آمیز این مهارت ها، تامین کننده آینده شخصی و حرفه ای برای دانش آموزان است، اما امروزه متخصصان آموزش و پرورش دریافته اند که چالش های عصر جدید و خاصه های کنونی جامعه نیازمند، مهارت های افزوده ای در حیطه های اگاهی هیجانی، تصمیم گیری، تعامل اجتماعی و حل تعارض اند. به رغم فقدان انسجام تجربی برخی از الگوهای نظری از جمله شماری از الگوهای نظریه روان تحلیل گری فروید، نظریه آموزشی دیوبی، نظریه اجتماعی – شناختی باندورا، نظریه های عصب شناختی لوریا”، ریگوتسکی و نظریه تحول شناختی پیاژه، آشکارا عاطفه، شناخت و رفتار را مرتبط با یکدیگر دانستند و تاثیر مستقیم توانایی فرد در تنظیم هیجان های شدید از جمله خشم، اضطراب و اندوه و برخورداری از خودآگاهی، خواه اجتماعی پا تحصیلی بر عملکرد فردی را پذیرفته اند. افزون بر این آموزش، خودمهارگری به کودکان، به ویژه در شرایطی که هیجان ها با تنیدگی شدیدی را تجربه می کنند و نحوه استفاده موثر از مهارت های شناختی و ارتباطی منجر به کنش وری بین فردی بهتر و در نتیجه عملکرد تحصیلی قابل قبول تر خواهد شد(گرین برگ و دیگران ،۲۰۰۳)صاحبنظران در امور آموزش توافق دارند که آمادگی برای ورود به مدرسه، متضمن آمادگی عمومی است و از آنجا که کودکان از لحاظ کسب آمادگی با هم متفاوت هستند، لذا تعیین توانمندی های آنان قبل از ورود به مدرسه ضروری است. امروزه نیاز به تشخیص به موقع کودکان در معرض خطر به عنوان یک اصل پذیرفته شده است، چون بر اساس آمارهای بین المللی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کودکان در هنگام تولد مبتلا به نقایص جسمی، ذهنی یا ناتوانی های رشدی هستند که ارزیابی اولیه این امکان را فراهم می آورد که بتوان اقدامات پیشگیرانه را به عمل آورد. بنابر این اجرای طرح های غربالگری برای تشخیص آمادگی تحصیلی کودکان در جهت ورود به تعلیمات ابتدایی ضروری است (شکوهی، ۱۳۷۲).