منو
X

تصویر
سمیرا هادی
مشاور کودک
(4)
آمار این متخصص
(4) رای
80%

دقت

0%

مفید بودن

0%

دانش و مهارت

100%

رفتار بالینی

60%

وقت شناسی

40%

هزینه اقتصادی

توضیحات پروفایل
  

سمیرا هادی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی کودکان با نیازهای خاص در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان در سال ۱۳۹۰، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “مقایسه اثر بخشی مداخلات خانواده محور، کودک محور و ترکیبی بر میزان نشانه های ADHD در کودکان دارای این اختلال” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه اصفهان

دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

گروه روانشناسی کودکان با نیازهای خاص

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی کودکان با نیازهای خاص

عنوان:

مقایسه اثر بخشی مداخلات خانواده محور، کودک محور و ترکیبی بر میزان نشانه های ADHD در کودکان دارای این اختلال

استاد راهنما:

دکتر مختار ملک پور

استاد مشاور:

دکتر سالار فرامرزی

پژوهشگر:

سمیرا هادی

مهر ماه ۱۳۹۰

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ارزش پژوهش

اهداف پژوهش

هدف اصلی پژوهش

اهداف فرعی پژوهش

فرضیه با سوالات ویژه تحقیق

تعاریف مفهومی

تعاریف عملیاتی

فصل دوم: ادبیات تحقیق

تاریخچه و تعریف اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

میزان شیوع اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

تشخیص و علائم

بی توجهی

تکانشگری

بیش فعالی

سبب شناسی اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

نظریه های زیست شناختی

مطالعات ژنتیک رفتاری

مطالعات خانوادگی

مطالعات فرزند خواندگی

مطالعه بر روی دو قلوها

سموم محیطی و آسیب های مغزی

عوامل عصب فیزیولوژیک

عوامل روانی- اجتماعی

نظریه های مرتبط با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

نظریه مکانی

نظریه های شناختی

دیدگاه شناختی- اجتماعی بندورا

دیدگاه عصیبی- شناختی بارکلی

سیر اختلال از کودکی تا بزرگسالی

همپوشی اختلال نقص توجه/ بیش فعالی با سایر اختلالات

پیامدها

روش های درمان

درمان دارویی

مداخلات رفتاری

مداخلات شناختی

مداخلات شناختی- رفتاری

مداخلات مبتنی بر پسسخورد عصبی (نوروفیدیک)

مداخلات مرتبط با همسالان و همکلاسان

مداخلات درمانی مدر سه محور

مداخلات خانواده محور

مداخلات کودک محور

مداخلات ترکیبی خانواده محور و کودک محور

مقیاسهای ارزیابی و تشخیص اختلال نقص توجه /بیش فعالی

مقیاس اندازه گیری IV ADHD-

پرسشنامه سوانسون. نولان و پلهام (IV SNAP- )

مقیاس سوانسون، کوتکین، آگلر، ام. فلاین و پلهام ( SKAMP)

مقیاس اندازه گیری ADHD کانرز (CRS )

مقیاس ADHD معلم واندر بیت (VADTRS) و مقیاس ADHD والدین واندربیت (VADPRS)

مقیاس سوان (SWAN)

مقیاس بی توجهی/ بیش فعالی توأم با پرخاشگری کانرز مخصوص معلوم (IOWA)

مقیاسهای نقص توجه براون (BADDS)

تکالیف مهارت اجرایی کامپیوتری (CPTs)

مقیاس های عملکرد

جمع بندی فصل سوم: روش پژوهش

مقدمه طرح پژوهشی

جامعه آماری

نمونه و روش نمونه گیری

روش جمع آوری اطلاعات

ابزار گردآوری داده ها

پرسشنامه کانرز والدین

روش اجرای پژوهش

روش آماری و تجزیه تحلیل داده ها

فصل چهارم: نتایج پژوهش

مقدمه

آمار استنباطی

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مروری بر پژوهش

تبیین یافته ها

فرضیه اصلی تحقیق

فرضیه های فرعی

تحقیق محدودیت های پژوهش

پیشنهادات پژوهش

پیشنهادات کاربردی

پیوست ۱

پیوست ۲

پیوست ۳

منابع و مآخذ

چکیده:

در این پژوهش برای مقایسه اثربخشی مداخلات خانواده محور، کودک محور و ترکیبی بر میزان نشانه های اختلال نقص توجه/ بیش فعالی، دانش آموزان مقطع سوم مدارس شهر اصفهان نمونه ای به حجم ۶۰ نفرکه بوسیله پرسشنامه کاترز و تشخیص روانشناس بالینی و روانپزشک مورد تأیید علائم اختلال قرار گرفتند، بصورت تصادفی در چهار گروه ۱۵ نفره، شامل ۳ گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. برای ارزیابی علائم اختلال پرسشنامه کانرز به عنوان پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. دادهها بوسیله تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد بین چهار گروه تفاوت معنادار وجود داشت. همچنین نتایج آزمون تو کی نشان داد کارآمد ترین روش ها در کاهش نشانه های ADHD روش ترکیبی (آموزش همزمان والدین و کودکان و آموزش والدین است. بنابراین یکی از موثرترین شیوه های درمانی کاهش نشانه های بیش فعالی / نقص توجه در کودکان مبتلا به این اختلال، آموزش والدین و کودکان بصورت همزمان و مداخلات خانواده محور می باشد.

واژه های کلیدی: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی، مداخلات والدین محور، مداخلات کودک محور.

مقدمه

از آنجائیکه مدرسه برای کودکان و نوجوانان و خانواده های آنها اهمیت خاصی دارد و به معنای یک عمر زندگی است، هر مشکلی که در موفقیت این دوره از زندگی تحصیلی اختلال ایجاد کند منجر به استرس برای دانش آموزان و خانواده های آنها می شود. از جمله این مشکلات، می توان به اختلال ADHD اشاره نمود که منجر به دشواری های علمی و تحصیلی برای کودک می شود. این اختلال همچنین منجر به مشکلات عاطفی، رفتاری، دشواری در برقراری ارتباط با گروه همسالان و نیز استرس برای خانواده می شود. در صورتیکه این اختلال به موقع تشخیص داده نشود و مورد درمان قرار نگیرد، می تواند جنبه های مختلف زندگی فرد را بگونه ای منفی تحت الشعاع خود قرار دهد.

بیان مسئله

اکثر کودکان در جریان بزرگ شدن مشکلات هیجانی و رفتاری خاصی پیدا می کنند که معلول عوامل مختلف از جمله انطباق با انتظارات خانواده و اجتماع است. و طبقه اصلی والدین این است که به فرزندان خود کمک کننده رویدادهای عادی رشد را پشت سر بگذارند و به رشد فرزندانشان کمک نمایند. کودکان و والدین همچنین باید با وقایع و جنبه های منفی زندگی کنار بیایند. اما على رغم فشارهایی که برای کنار آمدن با این رویدادها به کودک وارد می آید، جای امیدواری است که هر سال حدود قفط ۲۰ درصد کودکان، مشکل رفتاری و هیجانی شدیدی دارند که در زندگی روزمره آنان اختلال ایجاد می کند (شرودر و گوردون، ترجمه فیروزبخت، ۱۳۸۵).امروزه یکی از اختلال هایی که فراوانی آن در کودکان زیاد دیده می شود، اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD است. این اختلال اولین بار در سال ۱۸۴۵ توسط یک پزشک آلمانی به نام هنریخ هوفمان شناسایی شد و از سال ۱۹۸۰ به بعد انجمن روانپزشکی آمریکا اصطلاح تقص توجه بیش فعالی را برای آن به کار برد(عابدی و قوام، ۱۳۸۸). اختلال ADHD مجموعه ای از علائم است که با پر تحرکی و رفتارهای تکانه ای و محدودیت میزان توجه که منجر به اختلال تمرکز می شود قابل تشخیص است. اختلال دارای سه نوع کمبود توجه و تمرکز، بیش فعالی – تکانش گری و نوع مختلط می باشد. نوع مختلط یا ترکیبی شایعترین و نوع همراه با کمبود توجه و تمر کز نادر تمرین انواع اختلال را تشکیل می دهد. مطالعات همه گیر شناسی میزان شیوع اختلال ADHD را در جمعیت های عمومی از ۴ تا ۱۲ درصد برآورد نموده اند (خوشابی و همکاران، ۱۳۸۵). شیوع این اختلال در کودکان ایرانی ۷ تا ۱۲ ساله، در دامنه ای بین ۳ تا ۶ درصد گزارش شده است (یعقوبی و همکاران، ۱۳۸۶)، و ۳۳ درصد از مراجعان به مراکز کار درمانی ذهنی در ایران را به خود اختصاص می دهد، (هوش ور و همکاران، ۱۳۸۸).کودکان مبتلا به این اختلال به سبب فعالیت بیش از حد و خارج از تحمل خانواده، مدرسه و اجتماع و به علت پیامد های نامناسب رفتاری، زودتر به مراکز درمانی ارجاع داده میشوند. والدین با مشاهده رفتار آنها از جمله ناتمام ماندن کارها و تکالیف، نگران وضع موجود می شوند و بیم آن دارند که با اعمال بدون فکر کودک، مشکلاتی برای خانواده بوجود آید. خانواده ها و معلمین پیوسته، بیان کردهاند که کودکان با اختلال ADHD مشکلات عملکرد تحصیلی از خود نشان می دهند (عابدی و قوام، ۱۳۸۸). مطالعات بیانگر آن است که کودکان دارای ADHD در مقایسه با سایر کودکان بدون ADHD در پیشرفت های تحصیلی توانایی کمتری دارند( فریزر و همکاران، ۲۰۰۷).دوپال و استونر (۲۰۰۳)، اظهار می دارند که تقریبا ۸۰٪ از کودکان دارای ADHD در مدرسه دچار کم آموزی می باشند. همچنین کودکان با اختلال ADHD دارای میزان بیشتری از ناتوانی های یادگیری هستند (پاستور و روین : ۲۰۰۲). این کودکان دارای میزان کمتری از دقت در کار و تکمیل تکالیف می باشند ( کانت ول و بیکر ، ۱۹۹۱) این مشکل خود می تواند منجر به مشکلات تحصیلی گردد که همزمان با رشد این کودکان، منجر به درصد بالاتری از افت تحصیلی، مردودی و اخراج از مدرسه می شود. این اختلال ممکن است در بزرگسالی ادامه پیدا کند و با اختلالات سلوک و مشکلات یادگیری همراه گردد.مشکل ADHD می تواند برای کودک، والدین و جامعه مشکلاتی را فراهم سازد، از جمله می توان به مسائل عاطفی و روانی والدین اشاره نمود. با توجه به این که خانواده، یک نظام اجتماعی است که اختلال در هر یک از اعضاء آن کل نظام را مختل می کند و این نظام مختل شده به نوبه خود اختلالات مربوط به اعضاء را شدید تر کرده و مشکلات جدیدی ایجاد می کنند. به راحتی می توان تصور کرد که وجود رفتارهای متعدد در اختلالی پا پدار چون ADHD، می تواند به افسردگی مادران، اضراب و احساس محدود شدن نقش والدینی، احساس عدم لبافت در امر تربیت فرزند، وابستگی ضعیف عاطفی بین کودک و والد، روابط منفی تر این کودکان با خواهران و برادرانشان، بالا رفتن سطح تشل در خانواده، بالاتر بودن میزان طلاق و از هم گسیختگی روابط خانوادگی در خانواده های کودکان دارای ADHD منجر شود (هوش ور و همکاران، ۱۳۸۸).با توجه به این مسائل، بنابراین، می توان گفت که احتمالا والدین دارای کودکان ADHD در مقایسه با والدین کودکان بدون ADHD، خود کار آمدی پایین تری در توانایشان برای کمک به کودکان خود دارند و احساس می کنند از حمایت کمتر مدرسه و معلمان کودکشان برخوردار هستند. در این رابطه راجرز و همکاران (۲۰۰۹)، می گویند والدین کودکان دارای ADHD وقت و انرژی کمتری برای کمک به تحصیلات فرزند خود می گذارند و مانند کودکان بدون ADHD با کودکان خود رفتار می کنند و از همان نوع واکنش های رفتاری در مقابل کودکان خود استفاده می کنند. بنابراین، این کودکان و نیز والدین آنها نیازمند آموزش هایی جهت اصلاح رفتار خود در نحوه ارتباط موثر می باشند. در این رابطه راهبردهایی جهت مقابله با این مشکل ارائه شده است.راه حل هایی که امروزه برای مقابله با این مشکل ارائه شده اند عبارتند از: دارو درمانی، مداخلات روانشناختی از جمله آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان از طریق آموزش به والدین و آموزش مهارت های اجتماعی از طریق آموزش به کودکان است که خود شامل آموزش مبتنی بر رویکرد شناختی، آموزش مبنی بر رویکرد رفتاری و آموزش مبتنی بر رویکرد هیجانی است. همچنین درمان چند وجهی که ترکیبی از مداخلات روانشناختی و دارو درمانی است. مداخلات روانشناختی یا به عنوان جایگزینی برای درمان دارویی و یا به عنوان روشی برای ادامه اثرات درمان دارویی به کار می رود (طبائیان و همکاران، ۱۳۸۹). این کودکان معمولا نیاز به یادآوری و تقویت دارند و چون رفتارهای آنها در یک موقعیت بهبود یافته است، الزاما، در موقعیت های دیگر بهتر رفتار نمی کنند. بنابراین، به نظر می رسد مداخلات مبتنی بر کودک به تنهایی کافی نیست. از طرف دیگر آموزش مبتنی بر والدین به تنهایی نیز دارای مشکلاتی است. اجرای این برنامه تا حدودی به انگیزه داشتن والدین بستگی دارد چون رفتار کودک وقتی تغییر خواهد کرد که والدین مهارت های آموخته شده را به صورت مستمر اجرا کنند (فیروزبخت، ۱۳۸۵). ینظر می آید مطالعات خاصی بر روی اثربخشی آموزش همزمان والدین و کودکان دارای اختلال ADHD در ایران صورت نگرفته است.با توجه به این مسئله، چنین بنظر می آید که از مداخلات ترکیبی بتوان به عنوان یک راه حل جده با استفاده نمود. با توجه به اهمیت موضوع هدف از این تحقیق بررسی این نکته است که استفاده از مداخلات خانواده محور، کودک محور و ترکیبی از این دو مداخله تا چه اندازه بر میزان نشانه های ADHD در کودکان دارای این اختلال اثر دارد.

اهمیت و ارزش پژوهش

کودکان دارای اختلال ADHD نسبت به سایر کودکان بیشتر در معرض مشکلات یادگیری و افت تحصیلی فرار می گیرند. در این کودکان رفتارهای بی توجهی و تکانش گری بسیاری دیده می شود، این امر می تواند مشکلاتی را برای کودک در زمینه های مختلف رشدی از جمله رشد استعدادها، مهارت های عاطفی و اجتماعی بوجود آورد. این مشکلات نه تنها متوجه کودک خواهد بود بلکه می تواند متوجه خانواده و جامعه نیز شود. بدین ترتیب که می تواند برای خانواده در رابطه با روابط خانواده، انسجام خانوادگی و عملکرد خانواده اثر منفی داشته باشد. والدین این کودکان بیشتر دچار استرس شده و محیط خانوادگی بیشتر در معرض تعارض قرار می گیرد که خود منجر به افزایش رفتارهای منفی این کودکان و کاهش ارتباط موثر والد فرزند می شود. به نظر می آید ادامه این مشکل در کودکان، پیامدهای منفی دیگری نیز به همراه داشته باشد از جمله می توان به اختلال نافرمانی مقابله ای و اختلال سلوک اشاره نمود.با توجه به این مشکلات ضروری بنظر می آید که مشکل ADHD در کودکان به موقع شناسایی شده و نسبت به مقابله با آن اقدام نمود. این امر موجب افزایش سلامت کودک، عملکرد مناسب کودک در مدرسه و جامعه می شود که یکی از نتایج آن افزایش سلامت روانی در جامعه و خانواده می باشد.

اهداف پژوهش

هدف اصلی پژوهش

– مقایسه اثربخشی مداخلات خانواده محوره کودک محور و مداخلات ترکیبی بر میزان نشانه های ADHD (نقص توجه/ بیش فعالی – تکانشگری)

اهداف فرعی پژوهش

– تعبین اثربخشی مداخلات خانواده محور، کودک محور و مداخلات ترکیبی بر میزان نشانه های تفص

– تعبین اثربخشی مداخلات خانواده محور، کودک محور و مداخلات ترکیبی بر میزان نشانه های پیش فعالی – تکانشی گری

فرضیه با سؤالات ویژه تحقیق

۱- بین اثربخشی مداخلات والدین، کودک محور و ترکیبی بر کاهش نشانه های اختلال ADHD تفاوت وجود دارد.

۱ – ۱- بین اثربخشی مداخلات والدین، کودک محور و ترکیبی بر کاهش بیش فعالی تفاوت وجود دارد.

۲ – ۱- بین اثربخشی مداخلات والدین، کودک محور و ترکیبی بر کاهش نقص توجه تفاوت وجود دارد.

تعاریف مفهومی

اختلال ADHD طبق چهارمین و پراست راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (IV – DSM)، اختلال نقص توجه بیش فعالی AD / HD )، یک الگوی ثایت بی توجهی و بیش فعالی است، که فراوان تر و شدیدتر از آن است که در عموم کودکان با سطح رشد مشابه است دیده می شود. بعضی از علائم باید قبل از ۷ سالگی ظاهر شوند، هرچند تشخیص بعضی کودکان سال ها پس از آنکه علائم آشکار بوده است ظاهر می گردد. مطابق DSM – IV سه نوع اختلال ADHD وجود دارد: عمده تا نوع بی توجه، عمدتأ توع بیش فعال – تکانش گر و نوع ترکیبی. یک ملاک تشخیصی دیگر این است که علائم در دو یا چند موقعیت، نظیر مدرسه، خانه یا محیط کار دیده شود (کاپلان و سادوک، ترجمه پورانکاری، ۱۳۷۹، ص ۳۸۳). _

۲- مداخله خانواده محور

مداخلات خانواده محور، غالب مبتنی بر آموزش مستقیم والدین برای اصلاح رفتارهایشان جهت افزایش نتایج مثبت برای کودکانشان می باشد (پلهام و همکارانش ۱۹۹۸، ص ۱۹۱). انواع مختلف برنامه های مداخله خانواده محور برای کودکان پیش از سنین نوجوانی و برای جوانان مورد نیاز می باشد (کار، ۱۹۹۹، ص ۳۰۹).

مداخلات کودک محور

خود آموزشی برای بهبود مهارت های تحصیلی و ترکیب آموزش خود آگاهی و آموزش مدیریت خشم، برای بدست آوردن و استفاده از مهارت های اجتماعی، مداخلات کودک محور خوب و معتبر هستند (تا پلاک و همکاران، ۲۰۰۸، بنقل از مایکتبام”، ۱۹۷۷، ص ۸۰۴)۔

تعاریف عملیاتی

۱- اختلال ADHD

بمنظور شناسایی و تشخیص کودکان دارای ADHD از مصاحبه با والدین و پرسشنامه کائرز فرم والدین به همراه نظرات متخصصین روانپزشکی و روانشناس بالینی استفاده گردید. لذا اجماع در نظر در جهت تشخیص استفاده گردید

۲- مداخلات خانواده محور

در این مداخلات از جلسات مشابه خانواده درمانی که اولین بار توسط بار کلی، ۱۹۹۱، طراحی شده است استفاده گردید. این برنامه در درمان دو سوم کودکان سنین پیش از نوجوانی مبتلا به ADHD موثر می باشد گار”، ۱۹۹۹)

۳- مداخلات کودک محور

ظاهرا درمان های شناختی رفتاری خاصی که بر آموزش خود تنظیمی، برای مثال پر بازبینی خود، تقویت خود و فنون خود آموزی تأکید دارند، به کودکان مبتلا به ADHD کمک خواهد کرد چرا که کمبودهای اصلی این اختلال را هدف می گیرند (شرو در و گوردون، ترجمه فیروزبخت، ۱۳۸۴).

فصل دوم

ادبیات تحقیق

تاریخچه و تعریف اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

اختلال ADHD، الگوی پایدار فقدان توجه و یا بیش فعالی و رفتارهای تکانشی است که شد بد تر و شایع تر از آن است که معمولا در کودکان با سطح رشد مشابه دیده می شوند. برای مطرح کردن این تشخیص باید برخی از نشانه ها قبل از سن هفت سالگی ظاهر شوند هر چند بسیاری از موارد سال ها پس از بروز نشانه ها، تشخیص داده می شوند (سادوک، ترجمه رفیعی و رضاعی، ۱۳۸۷).قبل از اینکه واژه اختلال ADHD در کتاب ها و مجلات پزشکی مطرح شود مانند سایر بیماری ها سپر تحولی و تاریخی خود را طی سال ها سپری کرده است. نخستین کسی که به توصیف این اختلال شایع در کودکان پرداخت، د کثر هنریش هافمن بود. در سال ۱۸۴۵ زمانی که پسرش ۳ سال داشت، برای او کتاب مصوری تألیف کرد که در مورد کودکان و رفتار آنها بود. در این کتاب، داستانی به نام : فیلیپ نا آرام و نوشته شده بود. این داستان در واقع اولین توصیف واقعی از پسر بچه ای مبتلا به اختلال بیش فعالی – کم توجهی است.

مشخصات
  • جنسیت زن
  • وابسته به کلینیک
  • تجارب / مهارت ها
  • دانشگاه دانشگاه اصفهان
  • رشته تحصیلی روانشناسی کودکان با نیازهای خاص
  • گواهینامه ها
  • پست های مدیریتی
  • مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد
  • کلمات کلیدی سمیرا هادی روانشناس، سمیرا هادی مشاور، سمیرا هادی روان درمانگر، سمیرا هادی روانپزشک، سمیرا هادی متخصص اعصاب و روان، سمیرا هادی روانسنج
تخصص ها
  • روان‌شناسی کودکان استثنایی
تصویر
سمیرا هادی
مشاور کودک
(4)

E-Teb.com © Copyright 2016 روانشناس یا روانپزشک. تمامی حقوق محفوظ است.

دکتر - مشاوره خانواده - پزشک - مشاوره آنلاین - شماره دکتر