دکتر سیما قدرتی هستم، فارغ التحصیل مشاوره در مقطع دکترا از دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۳۹۱، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “ارزیابی اثر بخشی آموزش نظریۀ “گستردن و ساختن” و ترکیب آن با شعر درمانی در کاهش تعارضات ارزشی والد-فرزند در بین دختران نوجوان دبیرستانی” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه علامه طباطبایی

دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی

پایان نامه جهت اخذ درجه دکتری مشاوره

عنوان:

ارزیابی اثر بخشی آموزش نظریۀ “گستردن و ساختن” و ترکیب آن با شعر درمانی در کاهش تعارضات ارزشی والد- فرزند در بین دختران نوجوان دبیرستانی

استاد راهنما:

دکتر احمد اعتمادی

اساتید مشاور:

دکتر عبدالله شفیع آبادی

دکتر محمود بشیری

پژوهشگر:

سیما قدرتی

تابستان ۱۳۹۱

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت پژوهش

هدف های پژوهش

فرضیه های پژوهش

تعاریف نظری واژگان اختصاصی پژوهش

تعاریف عملیاتی مفاهیم و واژه های اختصاصی پژوهش

فصل دوم ادبیات پژوهش

مطالعات میان رشته ای

ارتباط روان شناسی و شعر

روان شناسی مثبت

نظریه گستردن و ساختن

فرضیه خنثی سازی عواطف مثبت

انواع عواطف مثبت

مفاهیم و فنون نظریه گستردن و ساختن

شعر درمانی

الگوی شعر درمانی

الگوی پذیرشی/ تجویزی

الگوی بیانگر/ خلاق

الگوی سمبلیک/ آئینی

تاریخچه شعر معاصر در ایران

انقلاب نیما و ویژگی های شعر معاصر

سهراب سپهری

تحلیل اشعار سهراب سپهری

فریدون مشیری

تحلیل اشعار فریدون مشیری

قیصر امین پور

تحلیل اشعار قیصر امین پور

حمید مصدق

تحلیل اشعار حمید مصدق

ویژگی های نوجوانی و تاثیر آن بر ارتباط با والدین

تعارض والد – فرزند

تعارض دختران و والدین

ارزش ها و تعارض ارزشی

نقش عواطف در بروز تعارض

تحقیقات انجام شده خارجی و داخلی

فصل سوم: روش اجرای پژوهش

الف- نوع روش تحقیق

متغیرهای مستقل

متغیر وابسته

متغیر کنترل

ب- جامعه آماری

جامعه اماری

روش نمونه گیری و حجم نمونه

ابزارهای اندازه گیری

پرسشنامه راهبردهای تعارض

روش نمره گذاری پرسشنامه راهبردهای تعارض

روایی و پایایی پرسشنامه راهبردهای تعارض

پرسشنامه ارزش های شخصی (PVQ)

روش نمره گذاری پرسشنامه ارزش های شخصی

روایی و پایایی پرسشنامه ارزشهای شخصی

روش اجرا روش تجزیه و تحلیل داده ها

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

یافته های توصیفی

یافته های استنباطی

فصل پنجم بحث و نتیجه گیری

مقدمه

تحلیل و ارزیابی نتایج

پیشنهادات پژوهشی

پیشنهادات کاربردی

محدودیت ها

منابع فارسی

منابع لاتین

پیوست

چکیده:

موضوع پژوهش ارزیابی اثربخشی آموزش نظریه “مستردن و ساختن و ترکیب آن با شعردرمانی در کاهش تعارضات ارزشی والد – فرزند در بین دختران نوجوان دبیرستانی بود. نظریه گستردن و ساختن به بررسی عواطف مثبت در افراد می پردازد. شعردرمانی نیز به تخلیه روانی افراد کمک می کند. جامعه آماری در این پژوهش، نوجوانان دختر ۱۸-۱۵ سال غرب شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، ۳۶ نفر از دانش آموزان یکی از دبیرستان های منطقه ۲ تهران، که دارای تعارضات ارزشی با مادران خود بودند به صورت تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل ( در هر گروه ۱۲ نفر) قرار گرفتند.ابزارهای سنجش در این پژوهش، دو پرسشنامه سلسله مراتب ارزش های شخصی و مقیاس راهبردهای تعارض بودند که دارای روایی و پایایی مناسبی می باشند. روش تحقیق به صورت نیمه تجربی بود و برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. این پژوهش دارای ۹ فرضیه بود. این فرضیه ها عبارتند از اینکه آموزش نظریه گستردن و ساختن و ترکیب” نظریه گستردن و ساختن با شعر در مانی” بر کاهش تعارضات ارزشی، افزایش استدلال، کاهش پرخاشگری کلامی و کاهش پرخاشگری فیزیکی موثر است. فرضیه أخر نیز به مقایسه این دو روش درمانی با یکدیگر می پرداخت. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که فرض صفر در هشت فرضیه اول رد شد و در مورد فرضیه آخر فرض صفر رد نشد آزمون تعقیبی LSD نشان داد که تفاوت تاثیر این دو روش در کاهش تعارض ارزشی والد- فرزند معنی دار نمی باشد، به طور کلی این پژوهش نشان داد آموزش نظریه گستردن و ساختن و نیز ترکیب آن با شعر درمانی باعث کاهش تعارضات ارزشی والد فرزند، افزایش قدرت استدلال، کاهش پرخاشگری کلامی و فیزیکی در دختران نوجوان می شود.

واژه های کلیدی نظریه گستردن و ساختن، شعردرمانی، تعارضات ارزشی و استدلال، پرخاشگری

مقدمه

سالهای نوجوانی با تغییرات چشمگیری در ابعاد جسمی، شناختی، اجتماعی و عاطفی مشخص می شود، که آغاز بلوغ جنسی است (آلیسون ۲۰۰۰۰). در واقع نوجوانی به عنوان دوره ای از زندگی تعریف می شود که ویژگی های زیستی، شناختی روان شناختی و اجتماعی فرد نسبت به کودکی و بزرگسالی متفاوت است. برای نوجوان این دوره یک چالش جدی است که نیازمند سازگاری با تغییرات درون خود، خانواده و گروه همسالان است. علاوه بر این در جامعه معاصر، نوجوان تغییرات سازمانی را نیز تجربه می کند (ازمت و بایوکلو (۲۰۰۹)، این تغییرات با دگرگونی هایی در روابط خانوادگی و بروز و تشدید تعارض بین نوجوانان و والدین آنها همراه هستند. بررسی ها نشان می دهد تعارض والدین و نوجوانان طی دوره متوسطه در مدرسه افزایش می یابد و جزو وقایع روزمره زندگی خانواده است (الیسون، ۲۰۰۰) تعارضات بیشتر بین نوجوان و مادر است تا پدر ، به ویژه در بین مادران و دختران شایع است (هیل ۱۹۸۸۰، مونتی مایر ، ۱۹۸۶، یاکوف و بروکس گان ، ۱۹۹۱،نقل از آلیسون و جرلین ۲۰۰۴۰). بیلز (۲۰۰۰) عقیده دارد تعارض مادر دختر زمانی که دختر سنین ۱۳ تا ۱۹ سال را می گذراند. بیشتر تکرار می شود.مطالعات متنوع، انواع مختلفی از تعارض ها را نشان داده اند. با استفاده از تحلیل محتوا ده طبقه بندی از علل بروز تعارض ارائه شده است که این طبقه بندی ها بر اساس گزارشات خود نوجوانان به دست آمده اند. این ده طبقه عبارتند از: کارهای روزمره ظاهر شیوه شخصیتی – رفتاری، تکلیف خانه و دستاوردهای تحصیلی، روابط بین فردی، تنظیم فعالیت های بین فردی، زمان خواب و ساعت خاموشی سلامت و بهداشت و پول (اس متانا ، ۱۹۸۹ نقل از کریشنان ۲۰۰۴).ارزش عبارتست از رجحانی که بر اساس تصوری از آنچه مطلوب است گذارده شده است. ارزشها مانند طرز فکرها، جریانهای یاری دهنده ای هستند که بر اساس آنها شخص آماده می شود تا به طریق تعیین شده ای به محیط خود پاسخ دهد، طرز فکرها و ارزشها از این لحاظ که هر دو نماینده رجحان های شخصی هستند با هم مشابهلد، ولی ارزشها، رجحاتهایی بر اساس تصوراتی از آنچه مطلوب هستند، می باشند در حالی که طرز فکرها لزوما بر چنین تصوراتی متکی نیستند. طرز فکرها در لغانی مانند “دوست داشتن” و “دوست داشتن” منعکس می شوند. ارزشها در لغاتی از قبیل “خوب” و “بد” منعکس می شوند (مک دونالد ، ۱۹۶۵ ترجمه سرمد، ۱۳۶۶). آنچه که موجب جدایی انسانها از همدیگر و بلکه موجب تزاحم و تعارض گشنه و بینشهای تک بعدی و یکسو تگری را به وجود می آورد اختلال در ارتباط ارزشها بوده و هست، به طوری که ارزشهای فردی را در برابر ارزشهای اجتماعی و طرز فکر و عادات و گرایشات ملی را در برابر ارزشهای جهانی و ارزشهای دینی را در برابر ارزشهای بشری قرار داده است ( بابایی،.(۱۳۷۲).عواملی که در جامعه ما باعث ایجاد تعارض بین والدین و نوجوانان می شوند عبارتند از تعارضات ارزشی بین والدین و نوجوانان مثل تفاوت در اعتقادات مذهبی و پوشش ظاهری نوجوانان و عدم تعادل بین کنترل و آزادی اعمال شده از سوی خانواده ( شعبانلو، ۱۳۸۶). برقراری روابط اجتماعی با جنس مخالف و هم جنسان خود ( اینترنت ،۱۳۸۸). تفاوت در علل بروز تعارض در این پژوهش نیز قابل انتظار است. پژوهشگر در این پژوهش به دنبال کاهش تعارضاتی است که ناشی از عوامل ارزشی است و قصد دارد کاهش این تعارضات را با تغییر شناخت، عاطفه و رفتار بررسی کند.عواطف و احساسات بر چگونگی برخورد افراد با تعارض اثر می گذارند. گاهی اوقات تعارض به این دلیل ایجاد می شود که طرفین احساسات و عواطف خود یا طرف مقابل را نادیده می گیرند. عواطف، هم ایجاد کننده و هم تشدید کننده تعارض هستند و احساسات مثبت میان طرفین عنصری کلیدی جهت رفع مشکل است. بسیاری از نظریه پردازان به تازگی به این مطلب اشاره کرده اند که توجه عمیق نداشتن به عواطف و نقش آنها در ارتباطات، درک ما را از تعارض محدود می کند و کار بیشتری جهت تسکین این عواطف باید انجام شود (مایس .۲۰۰۵).این پژوهش، یک پژوهش بین رشته ای است که در آن از عوامل مشترک در نظر به “گستردن و ساختن و شعردرمانی به منظور کاهش تعارض استفاده شده است، در تعاملات میان رشته ای، شرط لازم وجود ترکیب و مشارکت دو یا بیشتر رشته های تخصصی است تا به مطالعه پدیده های مشترک در مرزهای حاصل خیز دو رشته بپردازند (برزگر، ۱۳۸۷) علوم بین رشته ای با نگاه تلفیق و ترکیب رشته هاء سرعت تولید علم را به نحوی چشمگیر فزونی بخشیده است امتیاز اصلی رویکرد میان رشته ای کمک به انتقال مفاهیم است، طوری که امکان تحلیل مسائل مطرح شده را فراهم کند. در واقع، این رویکرد دید وسیع به یاد گیرنده می دهد و از نگریستن در حوزه های محدود جلوگیری کرده و از گرایش به جزم اندیشی می کاهد ( خنجرخانی و همکاران، ۱۳۸۸).نظریه گستردن و ساختن که توسط فردریکسون ، به منظور درک اثرات منحصر به فرد عواطف مثبت ابداع شده است، دو عملکرد اصلی عواطف مثبت را توصیف می کند: اول اینکه این عواطف باعث گسترش رفتارها و شیوه تفکر فرد می شوند (کونولی و کونولی ۲۰۰۹) در حالی که عواطف منفی تنها باعث ایجاد عملکردها با پاسخ های خاصی مثل جنگ با گریز می شوند (هانس دوتیر ۲۰۰۷).فوآ (۲۰۱۰) عنوان می کند که عواطف منفی باعت محدود شدن توجه می شوند و منابع روان شناختی را به گونه ای آماده می کنند تا باعث ایجاد تمایلات عملی خاصی شوند (مثل ترس، فرار، خشم و حمله). اما عواطف مثبت توجه ما را گسترش می دهند و باعث می شوند افکار و عملکردهای نو و مختلفی را بررسی کنیم.عملکرد دیگر عواطف مثبت این است که باعث ساختن مهارت های اجتماعی و روانی می شوند ( کونولی و کونولی. ۲۰۰۹). هم چنین باعث گسترش خزانه های فکری – عملی آنی افراد می گردند که این خزانه فکری- عملی نیز به نوبه خود انعطاف پذیری شناختی بیشتری را ایجاد کرده و نیز منابع شخصی ای را ایجاد می کنند که برای بهبود توانایی حل مسئله ضروری هستند (فردریکسون، ۱۹۹۸ نقل از رودریگز ،۲۰۱۱). هم چنین این خزانه رفتاری گسترش یافته باعث ایجاد منابع و مهارت های شخسی بادوامی می شود (فردریکسون، ۱۹۹۸ تقل از فوا، ۲۰۱۰).شعر درمانی یک رویه درمانی است که در آن شعر به قصد رشد شخصی و سلامتی هیجانی مورد استفاده قرار می گیرد. هنگامی که شخص به شناخت درد با لذت از یک شعر نائل می شود.هیجاناتش که قبلا سرکوب شده بودند رها می شود شاعر جه زنده و چه مرده یک خویشاوند روحی است که ابراز احساساتش، مراجع را مطمئن می کند که تنها نیست شعر درمانگر که بر فنون شعر درمانی تسلط دارد با کمک شعرها به بحث در مورد احساسات و تداعی های آزاد در طی جلسه می پردازد تا با رهایی هیجانات در هم آمیخته بینش و فهمی نو در مورد آنها به دست آید (لیدی و ریتر ۱۹۷۸۰ نقل از ریچی، ۱۳۸۰ ترجمه اعتمادی و تبریزی، ۱۳۷۸). اولین بار پزشکی یونانی به نام سورانوس در قرن اول بعد از میلاد شعر و نمایش را برای کمک به بیمارانش به کار برد (لونگو ،۱۹۹۷).مازا (۱۹۹۹) مداخلات شعردرمانی را به سه نوع تقسیم کرد. ۱. پذیرشی/ تجویزی، ۲. بیانگر /خلاق ۳. نمادین/ آیینی. اسکولوس نیز سه رویکرد را در شعردرمانی شناسایی کرد اولین رویکرد مدل پزشکی است که به نام الهدی ثبت شده است، گفنگوی بین فردی شعر گونه ” دومین رویکردی است که به وسیله لرنر (۱۹۷۳) ابداع شده، رویکرد سوم شامل اصول و تکنیک های روان نمایشی است (آنگلوتی .۱۹۸۵).در این تحقیق پژوهشگر قصد داشت مفهوم حل تعارض را با استفاده از دو رویکرد آموزش مفاهیم نظریه “گستردن و ساختن” و ترکیب آن با شعردرمانی مورد بررسی قرار دهد و آنها را مقایسه کند. در رویکرد اول با آموزش مفاهیم نظریه گستردن و ساختن عواطف مثبت گسترش داده شد تا نوجوانان موفق به کشف نقاط قوت خود و حل تعارض شوند و در رویکرد دوم با ترکیب مفاهیم نظر به گستردن و ساختن” و “شعر درمانی با استفاده از اشعار شاعران معاصر ” رویکردی ایجاد شد که به نوجوانان کمک کرد عواطف منفی خود مثل خشم، غم و تنهایی را تخلیه کرده و سپس عواطف مثبتی چون عشق،غروره لذت و رضایت در آنها توسعه داده شده تا متعاقب آن بتوانند خود راهکارهای حل مشکل را پیدا کنند.

بیان مسئله:

خانواده به عنوان اولین و مهمترین کانون رشد و تربیت نوجوانان، اهمیت فوق العاده ای در شکل گیری و تکامل رفتاری دارد(حسینیان و همکاران، ۱۳۸۴) ویژگی زندگی خانوادگی تداوم و تغییر در طول زمان است. با این که این پیشرفت معمولا از حالت منظم و متوالی برخوردار است، اما برخی تغییرات ناپیوسته می تواند اثرات مخرب خاصی بر جای گذارند. پیدایی رفتار بیمارگون در عضوی از خانواده در طی نقاط انفالی چرخه زندگی خانوادگی، می تواند نشانه آن باشد که خانواده در قبول تغییرات لازم دچار مشکل است (گلدنبرگ و گلدنبرگ ۲۰۰۴ ترجمه حسین شاهی بروانی و نقشبندی، ۱۳۸۲).ماهیت روابط خانوادگی در دوران نوجوانی کیفیت خاصی پیدا می کند. در دنیای معاصر وقتی از نوجوان و خانواده صحبت می شود تصویر به خصوصی در ذهن اکثر مردم تداعی می شود، مثل اینکه نوجوان بیشترین اوقات خود را با دوستان سپری می کند، در مقابل خواسته های والدین مقاومت می ورزد و هر نوع مداخله والدین در امور زندگی خویش را تهدیدی به استقلال خود می بیند(احمدی، ۱۳۸۲).تغییر در توانایی های شناختی و زیستی نوجوان در نحوه نگرش او نسبت به قوانین و نظم موجود در خانواده تاثیر می گذارد و به انتظارات جدیدی در وی منجر می شود کالینز (۱۹۹۰) تغییرات حاصل در انتظارات فرزند – والدین از یکدیگر را در دوران نوجوانی منبع مهم تضاد در خانواده قلمداد می کند، از نظر او کودکی که وارد مرحله نوجوانی می شود طالب آزادی های بیشتری در مقایسه با قبل است، در حالی که ممکن است والدین این مرحله را نیز مانند مرحله قبل دانسته و تغییری در رفتار خود در این زمینه نشان ندهند (نقل از حجازی و سیف، ۱۳۷۹).طبیعی است که هر نسلی نگران دستاورد گرانبهای خود باشد و از نسل بعد از خود توقع داشته باشد که این دستاوردها را پاس بدارد و به ارزش ها و هنجارهای آن گردن نهد و بسان یک امانت آن را به نسل بعد بسپارد، اما همواره نسل های جدید، نسبت به ارزش و اهمیت آن دستاوردها ناآگاهند، نسبت به آنها بی توجهی روا می دارند و به اقتضای جوانی به دنبال الگوها و ارزش های جدید می روند (علیخانی، ۱۳۸۲ نقل از کلدی و جمشیدی، ۱۳۸۴).تعارض بین والدین با فرزندان هم چنین می تواند تنیجه تفاوت درک و تصور والدین و فرزندان باشد. با توجه به تغییرات سریعی که در عصر ما رخ می دهد و جامعه در طول آن تغییر کرده است، فرزندان در شرایط متفاوت اجتماعی واقع شده اند و تصور آنها از خودشان به عنوان جوان و انتظارات شان از والدین و دیگران به صورت دیگری شکل گرفته، ولی والدین از جوان همان تصور جوانی دوران خود را دارند. این تصورات و انتظارات متفاوت منجر به عدم تفاهم والدین و فرزندان جوان می شود (حشمت السادات.(۱۳۸۳).معمولا به دلیل اینکه مادرها بیش از پدرها دخترهای خود را محدود می کنند، به همین سبب اصطکاک میان دختر و مادر شدید می شود (شعاری نژاد، ۱۳۷۲).بیل (۱۹۹۴)نیز معتقد است که والدین استقلال و خودمختاری بیشتری در سن نوجوانی به پسرها می دهند تا دختر ها. ری (۲۰۰۳) اشاره می کند که بحران های بین نسل هایی از زنان مخصوصا مادرها و دخترها می توانند تغییرات تازه ای به وجود آورند و هر دو نسل رشد کنند (نقل از بکتاش و همکاران،.(۱۳۸۴)اگر با تعارض به وجود آمده در بین اعضای خانواده، به طریقه درستی برخورد شود، به رشد رابطه کمک می کند ولی اگر طرفین درگیر در تعارض، نحوه برخورد با تعارض را ندانند ، تعارض موجود نه تنها رفع نخواهد شد، بلکه به تداوم رابطه هم آسیب می رساند (مرادی و ثنایی، ۱۳۸۵). اگر با تعارضات به صورت سازنده برخورد نشود. این تعارضات باعث ایجاد مشکلات دیگری در نوجوان می گردد. عوامل محیطی خطرناک در دوره نوجوانی مثل سوء کار کرد خانواده منجر به پرخاشگری جدی و رفتار مشکل ساز در نوجوان می شوند (یاری و لوچمن ،۲۰۰۴)هم چنین مشکلات مربوط به خشم و پرخاشگری، تجربیات آموزشی کودکان را مختل می کند. کودکان پرخاشگر سطوح بالایی از مشکلات تحصیلی را نشان می دهند. احتمال زیادی دارد که این مشکلات را حفظ کنند و نیز احتمال دارد که قبل از موعد ترک تحصیل کنند(ریسی و همکاران، ۲۰۰۳). هاوزر و همکارانش (۱۹۹۰) نیز گزارش کرده اند که تعاملات مساله دار و محدود با والدین در بین نوجوانان دارای مشکلات روان شناختی بسیار جدی رایج است (نقل از شهر آرای، ۱۳۸۴).بیشتر تعارض هایی که در خانواده بین نوجوان و والدین به وجود می آید ناشی از مهارت های ناکافی در امر مذاکره و گفتگو بین اعضای خانواده، عدم توافق در مورد فواعد و مسئولیت ها، ارزش ها و مهارت های ضعیف در حل مسئله، مهارت های ارتباطی ضعیف، دریافت های شناختی تحریف شده، ضعف در توانایی درک دیدگاه دیگران، عدم مهارت کافی در کنترل خشم، ضعف در مهارت های تصمیم گیری و جرأت ورزی است (زارب ۱۹۹۲۰ ترجمه خدایاری و عابدینی،۱۳۸۳).خشم و عصبانیت شدید، مولفه تاثیر گذاری در تعارض های والدین با نوجوانان است (لطفی، ۱۳۸۵). در تعارضات مخرب روند ارتباط به گونه ای است که باعث تشدید این خشم و عصبانیت می شود و در نهایت منجر به رنجش و خصومت بین دو طرف درگیر می شود در حالی که در تعارضات سازنده وجود مهارت های کافی باعث کنترل خشم، آگاهی عاطفی، بیان مناسب احساسات و درک طرف مقابل می گردد. برای حل تعارض والدین و نوجوانان روش های متعددی موجود است. از جمله : حل مسئله با مشکل گشایی، مذاکره و یا به عبارت بهتر به کارگیری مهارت های گفتگو برای رسیدن به توافق، مهارت های ارتباطی به عنوان شیوه ای در جهت حل تعارض و بیان خشم و کنترل آن که به عنوان شیوه ای برای حل تعارض به کار می رود (لطفی، ۱۳۸۵).یکی از راه های حل تعارض کمک به افراد جهت کنترل و تخلیه مناسب عواطف منفی و جایگزین کردن عواطف مثبت به جای آنهاست. مفاهیم نظریه “مستردن و ساختن” به دنبال ایجاد عواطف مثبت در افراد است و شعر درمانی نیز این قابلیت را دارد که به افراد در تخلیه مناسب عواطف و نیز جایگزینی عواطف کمک موثری کند.در این پژوهش، پژوهشگر به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا آموزش نظریه گستردن و ساختن و مدل ترکیبی مبتنی بر مفاهیم نظریه گستردن، ساختن و شعر درمانی با استفاده از اشعار شاعران معاصر ایران بر تعارضات والد فرزندی دختران نوجوان موثر واقع خواهد شد؟اهمیت و ضرورت پژوهش مشکلات ارتباطی بین نوجوان و والدین یکی از مشکلات شایع در کشور ما و در میان خانواده هاست. احدی و محسنی (۱۳۷۱) در پژوهشی روی مشکلات جوانان ۱۹ تا ۲۵ ساله ایرانی نشان داده اند که نوجوانان مهمترین مشکل خود را در کیفیت روابط با والدین عنوان کرده اند. بررسی نظرات جوانان مورد مطالعه نشان می دهد که تفاوت در انتظارات فرزند. والدین و عدم تطابق سامانه ارزشی میان آنها مهمترین منبع تضاد می باشد.بررسی ها نشان داده اند اگر مشکلات نوجوانان و به ویژه مشکلات ارتباطی آنها در این سن حل نشود این مشکلات بعدها باعث ایجاد اختلالات شدیدتری از نظر روانی می گردند. تعارض والد  نوجوان با ناسازگاری های دوره نوجوانی مانند افسردگی (فورهند و همکاران، ۱۹۹۸). رفتار های غیر قابل قبول (تاملینسون (۱۹۹۱). مشکلات رفتاری در مدرسه و کاهش عملکرد تحصیلی (فورهند و همکاران، ۱۹۸۶) و اضطراب و مشکلات عزت نفس ( اسلاتر و هابر ۱۹۸۴) رابطه دارد(نقل از خوی نژاد ورجایی، ۱۳۸۲). انجمن روان پزشکی آمریکا (۱۹۹۴) نیز عنوان کرده است مشکلات مربوط به خشم و پرخاشگری با مشکلات مربوط به سلامت روان در افراد ارتباط دارد. از جمله این مشکلات می توان به اختلالات برون سازی مثل اختلال بدرفتاری مقابله ای و اختلال سلوک و هم چنین مشکلات درون سازی شده مثل اضطراب و افسردگی اشاره کرد هم چنین این مشکلات ارتباطی باعث می شوند یک نوجوان در مراحل بعدی رشد مهارت های لازم را برای حل مسئله و نیز برقراری روابط سالم با دیگران نداشته باشد. پپلر و همکارانش (۲۰۱۱) عنوان می کنند که دختران پرخاشگر، مهارت های اجتماعی، شناخت های اجتماعی و تنظیم عاطفی و رفتاری مورد لزوم برای ارتباط ماهرانه با دیگران را گسترش نداده اند و این به نوبه خود باعث می شود که در مراحل بعدی نوجوانی و بزرگسالی با چالش های رشدی مواجه شوند(نفل از کر و همکاران، ۲۰۱۱).نوجوانان و جوانان نیروهای فعال و پویای جامعه هستند و نمی توان این جمعیت فعال را نادیده گرفت طبق آمارهای موجود جمعیت کل نوجوانان کشور در سرشماری ۱۳۸۵. حدود ۱۷۳۷۵۹۰۱ نفر (۶/ ۲۴ درصد جمعیت کشور اعلام شده است (مرکز آمار ایران، ۱۳۸۵) بنابراین باید مشکلات، نگرش ها و احساسات آنان مورد توجه قرار گیرد تا مهارت های خود را گسترش دهند و زمینه برای رشد سالم آن ها در