شهرزاد میزانی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی تربیتی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت در سال ۱۳۹۳، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “رابطه نیاز های روان شناختی و خود تنظیمی یادگیری با اهمال کاری تحصیلی” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد مرودشت

دانشکده روان شناسی و علوم اجتماعی

پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته روان شناسی تربیتی

عنوان:

رابطه نیاز های روان شناختی و خود تنظیمی یادگیری با اهمال کاری تحصیلی

استاد راهنما:

دکتر سیده مریم حسینی

استاد مشاور:

دکتر نادره سهرابی

نگارش:

شهرزاد میزانی

تابستان ۱۳۹۳

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه

بیان مسأله

اهمیت موضوع

اهداف تحقیق

فرضیات تحقیق

تعریف واژه ها و متغیرها

فصل دوم: پیشینه تحقیق

پیشینه نظری

اهمال کاری تحصیلی

تعریف اهمال کاری

ویژگی های فرد اهمال کار

انواع اهمال کاران و مراتب آن

مزایا و معایب اهمال کاری

آثار اهمال کاری

نتیجه اهمال کاری

ریشه یابی اهمال کاری

اهمال کاری تحصیلی

عوامل مؤثر بر اهمال کاری تحصیلی

ویژگی های تکلیف

انواع اهمال کاران تحصیلی

پیامدهای اهمال کاری تحصیلی

نظریه های مرتبط با اهمال کاری

نقص در خود تنظیمی

چرایی عمل خود تنظیمی : خودکارآمدی و اهداف خود

نگرانی هیجانی

نظریه خود ناتوان سازی

نظریه انتظار تنزل یافته

نظریه اضطراب: ترس از شکست و کمال گرایی

خود تنظیمی یادگیری

ویژگی های یادگیری خود تنظیمی

نظریه های یادگیری خود تنظیمی

نظریه لستر وارد

نظریه خودتنظیمی یادگیری زبمرمن

مؤلفه های یادگیری خود تنظیمی از دیدگاه زیمرمن

نظریه شناختی – اجتماعی بندورا

ارتباط تفکر و عمل

سه مفهوم کلیدی نظریه بندورا

نظریه خود تنظیمی یادگیری پیتربچ و دیگروت

مؤلفه های یادگیری خود تنظیمی پنتریچ

راهبردهای یادگیری شناختی

راهبردهای فراشناختی

راهبردهای مدیریت منابع

نظریه پیشرفت

نیازهای روان شناختی

نیازهای اساسی روانشناختی

خرده نظربه نیازهای اساسی روانشناختی

پیشینه تحقیق

پیشینه داخلی

پیشینه خارجی

جمع بندی

فصل سوم: روش تحقیق

روش پژوهش

جامعه آماری

نمونه و روش نمونه گیری

ابزار گردآوری اطلاعات

ملاحظات اخلاقی

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها

آمار توصیفی

آمار استنباطی

فصل پنجم: نتیجه گیری

خلاصه تحقیق

نتیجه گیری

محدودیت های تحقیق

پیشنهادات پژوهشی

پیشنهادات کاربردی

منابع و مآخذ

ضمایم

چکیده:

هدف از این تحقیق بررسی رابطه نیازهای روانشناختی و خود تنظیمی یادگیری با اهمال کاری تحصیلی بود. روش تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت بود. نمونه مورد مطالعه در این تحقیق شامل ۴۰۰ نفر دانشجویان دانشگاه آزاد مرودشت بودند که بصورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات بوسیله پرسشنامه های نیازهای روانشناختی جانسون و فری (۲۰۱۰)، خودتنظیمی یادگیری بوفارد(۱۹۹۵)، اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم (۱۹۸۴) بود و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین نیازهای روانشناختی و خودتنظیمی یاد گیری با اهمال کاری تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. و نیاز های روانشناختی و خود تنظیمی یادگیری قدرت پیش بینی کنندگی اهمال کاری تحصیلی را دارند.

واژگان کلیدی: نیازهای روانشناختی، خود تنظیمی یادگیری، اهمال کاری تحصیلی

فصل اول:

مقدمه:

اهمال کاری میلیون ها نفر را تحت تأثیر قرار داده و از مشکلات گریبان گیری است که تقریبا همیشه بر بهره وری و بهزیستی افراد تأثیر سوء دارد . اهمال کاری در خصوص تکالیف تحصیلی یک مشکل رایج در میان دانشجویان است. و از مهمترین علل شکست پا فقدان موفقیت فراگیران در پادگیری و دستیابی به برنامه های پیشرفت تحصیلی است. تقریبا یک چهارم دانشجویان گزارش می دهند که مکررا تا درجه ای اهمال کاری می کند که برای آنها ایجاد استرس کند که این امر عملکرد آموزشی ضعیف آنها را موجب می شود (بالیکس و دورو، ۲۰۰۹).این پدیده در سطح شناختی و رفتاری را در بر می گیرد. در سطح رفتاری فرد کاری را که قصد انجام دادن آن را داشته بدون هیچ دلیل خاصی رو به طور کاملا اختباری در زمان تعیین شده انجام نمی دهد و در سطح شناختی فرد در گرفتن تصمیمات به موقع تعلل می ورزد و در نتیجه، چنین افرادی آن چه را که برای رسیدن به اهداف خود باید انجام دهند. به موقع انجام نمی دهند با اصلا انجام نمی دهند. از آنجایی که اهمال کاری پیامدهای عینی (مانند از دست دادن ضرب الاجل ها، فرصت ها، در آمد و زمان) و عاطفی (مانند تضعیف روحیه، افزایش استرس و اضطراب، ترس و عصبانیت و انگیزه پایین) را در فراگیران به وجود می آورد توانسته فضای جدیدی برای انجام دادن پژوهش ها ایجاد کند. از این رو دو متغیر خود تنظیمی یادگیری و نیازهای اساسی روانشناختی از جمله مواردی هستند که در این تحقیق به بررسی آنها می پردازیم یادگیری خود تنظیم بدین معنی است که دانش آموز مهارتهایی برای طراحی، کنترل و هدایت فرایند یادگیری خود کسب می کند و برای یادگیری تمایل دارد و قادر است کل فرایند یادگیری خود را ارزیابی کند و در مورد آن بیندیشد (بری، ۱۹۹۲) اسکراو و بروکس (۲۰۰۰) خود تنظیمی در یادگیری را، توانایی دانش آموزان برای درک و کنترل پادگیریشان می دانند که برای موفقیت در مواد درسی بسیار مهم است و آنها را به یادگیرندگانی اثربخش و کارآمد تبدیل می کند. بنابر تعاریف بالا، می توان نتیجه گرفت که راهبرد یادگیری خود تنظیم برای آموزش این موضوع به دانش آموزان است که رفتارشان آموختنی است و می توانند اثرهای رفتاری خود را بررسی کنند و محیط یادگیری خود را چنان سازمان دهند که رفتارها و تلاشهایشان باز دهی بیشتری داشته باشد (زیمرمن ، ۲۰۰۳).طبق نظریه یادگیری خود تنظیمی، فرآیندهای فراشناختی و تلاش و تدبیر دانش آموزان خود تنظیمی را تشکیل می دهد . منظور از خود تنظیمی این است که دانش آموزان مهارت هایی برای طراحی، کنترل و هدایت فرآیند یادگیری خود دارند و تمایل دارند باد بگیرند، کل فرآیند یادگیری را ارزیابی کنند و به آن بیندیشند (بری، ۱۹۹۲).حمایت معلمان از نیازهای روانشناختی اساسی دانش آموزان خود تنظیمی دانش آموزان برای یادگیری، عملکرد تحصیلی و بهزیستی آنان را تسهیل می کند . در صورتی که نیازهای روانشناختی اساسی برآورده شوند احساس اعتماد به نفس و خود ارزشمندی در افراد شکل می گیرد اما در صورت ممانعت و برآورده نشدن این نیازها، فرد در کی شکننده، منفی و بیگانه و انتقاد آمیز از خود خواهد داشت (چن و جانگ ، ۲۰۱۰)بنابر این پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این فرضیه اساسی می باشند که بین خود تنظیمی یادگیری و نیازهای روانشناختی با اهمال کاری تحصیلی رابطه وجود دارد.

بیان مسأله

اهمال کاری ، برای توصیف اقدام به انجام عملی که به صورت غیر ضروری به تأخیر افتاده است، به کار میرود و در نهایت زمانی تمایل به تکمیل آن کار در فرد به وجود می آید که از نظر هیجانی احساس ناراحتی کند (سولومون و رائیلوم ۱۹۹۴) ماین واژه، از این طریق که فردی در ذهن خود فرض با عزم به پایان رساندمان کاری را دارد، ولی در اتمام آن در زمان مورد انتظار و دلخواه خود دچار شکست میشود، شناخته می شود(سنگال، کستنر ۱۹۹۵ و والرند ،۲۰۰۹ ) با وجود اینکه اهمال کاری در تمام فعالیت های زندگی روزانه ممکن است اتفاق بیفتد، اما اهمالگرایی در زمینه انجام تکالیف درسی فراوانی بیشتر دارد .سالومون و رائبولم (۱۹۸۴) اهمال کاری تحصیلی را در به تأخیر انداختن وظایف تحصیلی تعریف می کند. این وظایف شامل آماده شدن برای امتحان آماده کردن مقالات در طول نیم سال تحصیلی، امور اداری مربوط به مدرسه و حضور مستمر در کلاسها می باشد. دانش آموزان اهمالکار آمادگی برای امتحان را به شب پایانی موکول میکنند و در نتیجه در زمان امتحان اضطراب شدیدی را تجربه می کنند ، اهمال کاری موجب درجات بالایی از اضطراب و افسردگی در دانش آموز میشود و عزت نفس او را پایین می آور دالای ، ۱۹۹۲). در نتیجه، گزارشهایی که خود دانش آموزان از اهمالکاریشان می کنند رابطه منفی معناداری را با عملکرد تحصیلی آن ها نشان میدهد (بسویک و رئبلوم ، ۱۹۸۸). به طور کلی، استیل (۲۰۰۷)، اهمالکاری را صورتی شایع از شکست در خود تنظیمی می داند اما خود تنظیمی خود شامل مؤلفه های گوناگون است . به عنوان مثال، پژوهش ها در رابطه با خودکارآمدی و اهمالکاری تحصیلی تا حدود زیادی در پهلو و مهم است. نظریه پادگیری خود تنظیمی بر این اساس استوار است که دانش آموزان چگونه از نظر فراشناختی، انگیزشی و رفتاری، ، یادگیری را در خود سامان میخشتا زیمر من و مارتینز و پونز ۱۹۹۰۰). بر اساس نظریه سه وجهی ۲ بندو را، مبنای یادگیری خود تنظیمی، شناخت اجتماعی است به عقیده وی، فعالیتهای یادگیری دانش آموزان به وسیله سه عامل فرآیندهای شخصی، ، محیطی و رفتاری آنها تعیین می شود (بندوراء ۱۹۸۶)تحقیقاتی که در زمینه ارضای نیازهای اساسی روانشناختی انجام گرفته اند همگی بر منافع بسیاری که برآورده شدن این نیازها برای دانش آموزان به همراه دارند تأکید می کنند. از جمله این منافع می توان به اهمال کاری تحصیلی اشاره نمود. . ارضای نیازهای روانشناختی می تواند انگیزه را در دانش آموزان تقویت نماید و باعث شود که دانش آموزان با انگیزه بیشتری به تحصیل بپردازند و تنبلی را کنار بگذارند. از این رو پژوهش حاضر، کوششی برای روشن تر کردن رابطه ی متغیر های خود تنظیمی و اهمالکاری تحصیلی و نیازهای روانشناختی در دانشجویان است، که در دوره سرنوشت ساز تحصیلی هستند این دوره تحصیلی، ممکن است برای دانشجو همراه با پیامد های بسیار باشد برای بسیاری، این انتقال نشان دهنده آغاز زوال عمومی در کار آمدی تحصیلی، انگیزش، خود ادراکات از توانایی در روابط با همسالان و معلمان می باشد بآینده جوانان در معرض آسیب قرار دارد، مگر اینکه نظام آموزشی، اصلاحات لازم جهت کمک به ارتقاء سطح انگیزش و دستاوردهای تحصیلی آنان را فراهم کند (اکلس، و میدگلی ۱۹۸۴ )کرمی (۱۳۸۸) در پژوهش که بر روی دانشجویان ایرانی انجام داد، نشان داد که ۶۱ % از آنها تمایل بالایی به اهمالکاری دارند و این اهمالکاری رابطه معناداری با اضطراب و افسردگی دارد ، به نظر می رسد، امروزه اصلاحات نظام آموزشی بیشتر و متمرکز بر سازماندهی برنامه درسی، عوض کردن محتوای کتب، افزایش یا کاهش ساعات تدریس و مواردی از این قبیل متمرکز است . اما موضوع نگران کننده این است که این بازسازیها تا چه حد به طور مستقیم بر باد گبری دانشجویان مؤثر است . پژوهش حاضر خود تنظیمی یادگیری که در دانشجویان ایرانی پیش بینی کننده اهمالکاری تحصیلی است، را نشان خواهد داد و به معلمان کمک خواهد کرد تا برنامه های آموزشی را نه بر مبنای مطالعات صورت گرفته در فرهنگ غربی، بلکه بر مبنای آنچه دانشجوی ایراتی عمل میکنند، تنظیم کننده طرفداران نظر به شناختی اساس رفتار اهمال کارانه را باورهای غیر منطقی می دانند . برخی از فراگیران وقتی که ارزش خود را فقط بر اساس توانایی خود در انجام دادن تکالیف می سنجند، به طور غیر منطقی عمل می کنند و از به اتمام رسانادان تکلیف اجتناب می کنند تا از این طریق دیگران نتوانند توانایی واقعی آنها را در انجام دادن تکالیف ارزیابی کنند (جارادت ، ۲۰۰۴).از آن جایی که اهمال کاری پیامدهای مهم عینی (مانند از دست دادن ضرب الاجل ها فرصت ها، در آمد، زمان) و عاطفی (مانند تضعیف روحیه، افزایش استرس و اضطراب، ترس و عصبانیت و انگیزه پایین) در فراگیران به وجود می آورد توانسته فضای جدیدی را برای انجام دادن پژوهش ها ایجاد کنند ( آکینسولا و همکاران، ۲۰۰۷)با وجود پیامدهای اهمالکاری، پژوهشهای انگشت شماری در این خصوص در داخل کشور انجام شده است. در سالهای اخیر، اهمال کاری تحصیلی به عنوان نوعی ( نقص در خود تنظیمی ) در معنای ناتوانی فرد در کنترل افکار، هیجانات، عواطف و عملکرد مطابق با معیار های مورد نظر خود مطرح شده است (فارن ، ۲۰۰۴). به طور کلی اهمیت کاربردی پژوهش حاضر در این است که چنانچه مشخص شود که عوامل مرتبط با اهمال کاری تحصیلی کدام مورد است، آنگاه می توان در جهت رفع آن عوامل به دانشجویان اهمال کار کمک کرد.

اهمیت موضوع

اهمال کاری رفتاری است که موجب به تاخیر انداختن کارها می شود، که در افراد ابعاد مختلفی دارد. یکی از ابعاد آن به تعویق انداختن تکالیف تحصیلی می باشد، که اهمال کاری تحصیلی نام دارد ، می توان آن را به عنوان عادت به تاخیر انداختن تعریف کرد، که در بین دانش آموزان بسیار رایج است. بنابر این رفتار اهمال کاری دانش آموزان موجب می شود که آنها نتوانند از عمل گرد واقعی خویش در جریان یادگیری بهره بگیرند و در نتیجه شکست می خورند.از جمله اهدافی که در فرایند تعلیم و تربیت دانشجویان حائز اهمیت است، تبدیل آنها به یادگیرندگان راهبردی و برخوردار از توانایی خود تنظیمی در یادگیری است. این فیل یاد گیرندگان، معمولا در فرایند یادگیری فعال هستند و مسئولیت یادگیری خود را به عهده می گیرند. آنها قادرند با استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی، فرایند یادگیری خود را هدایت و کنترل کنند و به پیشرفت بیشتری در یادگیری دست یابند. (ابراهیمی قوام آبادی، ۱۳۷۷). عوامل بسیاری هستند که می توانند خود تنظیمی یادگیری را در جهت مثبت حمایت نمایند که از آن جمله می تواند به نیاز های روانشناختی اشاره نمود که وجود نیازهای روانشناختی و خود تنظیمی پادگیری می توانند اهمال کاری را کاهش دهند. از این رو در جهت حل مشکل اهمال کاری تحصیلی بایستی در این زمینه پژوشهایی انجام شود و از آنجا که بر اساس تحقیقات خودتنظیمی پادگیری و نیازهای روانشناختی دو عامل مهم تأثیر گذار بر اهمال کاری تحصیلی هستند. شناسایی عوامل مؤثر بر اهمالکاری تحصیلی اهمیت فراوان دارد زیرا با شناسایی این عوامل از پیامدهای منفی آن در زمینه مسائل روانی، تحصیلی و هزینه های مادی پیشگیری می شود . در واقع اساسی ترین وجهی که انجام این پژوهش را ضروری می سازد تأثیرهای نامطلوب اهمال کاری تحصیلی و پیامدهای ناشی از آن به لحاظ تجربی و نظری در این زمینه می باشد . همچنین ضرورت زندگی امروز در جهت استفاده بهینه از سرمایه های زمانی و ذهنی دانشجویان می باشد. پس جا دارد که این مهم مورد توجه و علت یابی قرار گیرد و راهبردهای ایجاد وضعیت مطلوب روشن گردد.

اهداف تحقیق

هدف کلی

تبیین رابطه نیاز های روانشناختی و خود تنظیمی یادگیری با اهمال کاری تحصیلی

اهداف جزیی

پیش بینی ابعاد اهمال کاری تحصیلی بر مبنای نیازهای روانشناختی و خود تنظیمی یادگیری

تبیین رابطه خود تنظیمی یادگیری و نیازهای روانشناختی با ابعاد اهمال کاری تحصیلی دختران و پسران