من لیلا سادات میرباقری طباطبایی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی خانواده درمانی در مقطع کارشناسی ارشد از پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۹۴، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “مقایسه توانایی بازشناسی تظاهرات هیجانی چهره در کودکان با دلبستگی ایمن و ناایمن” می باشد که در ادامه بخشی از کلیات پژوهشی آن را مطالعه می کنید:

تعریف و بیان مساله اصلی تحقیق: هر کودکی که به دنیا می آید، اولین کسی را که در بدو تولد مشاهده و لمس می کند مادر است. در واقع
کودکان در حالی دنیای بسته و امن جنینی را وداع می گویند که این امنیت از دست رفته را با آغوش پر مهر
مادر جبران می کنند و این پایگاه سرشار از عاطفه، پایه گذار نخستین روان بنه ها ی عاطف ی و طرحواره
های ارتباطی در نوزاد است که بی شک متضمن امنیت روانی _ عاطفی کودک در چندین سال اول زندگ ی
.( او است (ماسن، هنری ۵ و همکاران، ۱۳۸۰
بالبی ۶ این ارتباط روانی پایدار بین دو انسان را دلبستگی نامی د. به طور کل ی دلبستگ ی را م ی توان جو
هیجانی حاکم بر روابط کودک با مراقبش تعریف کرد (بالبی، ۱۹۸۸ ). دلبستگی سیستم درونی تنظ یم کننده
ای بوده و فرض بر این است که این سیستم در درون فرد وجود دارد و هدف آن تنظیم رفتارهایی است که موجب نزدیک شدن و برقراری تماس با فردی است متمایز و حامی که تکیه گاه نامی ده م ی شود . شیور ۱
۲۰۰۲ ) معتقد است ویژگی بارز دلبستگی پیوند عاطفی بین دو فرد است که یک حس ایمنی )
روانشناختی را رشد میدهد، کودکان از والدین خود به عنوان پایگاه امنی برای برآورده کردن نیازهای
دلبستگی و اکتشافی خود استفاده می کنند و بر اساس ویژگی های والدینی و تعامل با چهره دلبستگی،
معمولا مادر، سبک های دلبستگی متفاوتی را شکل می دهند که شامل سبک دلبستگ ی ایمن، ناایمن
۲۰۰۲ ). بر اساس نظر بالبی زمانی که والدین حمایت ، دوسوگرا ۲و ناایمن اجتنابی است (میکولینسر و فیرون ۳
گر و قابل اعتماد هستند، دلبستگی ایمن در کودکان شکل م ی گی رد، اما اگر والد ین طرد کننده باشند دلبستگی ناایمن شکل می گیرد. سبک دلبستگی ایمن منعکس کننده ثبات هیجانی، در دسترس بودن و پاسخدهی هماهنگ مادر است و به
کودک این امکان را می دهد تا نگاهی مثبت و مطمئن به مادر، خود و دنیای اطرافش داشته باشد، پژوهش
ها نشان داده اند که این سبکدلبستگی نسبت بهدیگر سبک ها ی ناایمن باکنشوری بهتری همراه است کودکان با دلبستگی ناایمن نسبت به خود و دیگران ، احساس منفی دارند و این امر آنها را مستعد سوگ یری
های اسنادی می کند که بر انگیختگی عاطفی منفی را افزایش می دهد. افراد با سوگیری های اسنادی منف ی
احتمالا ارتباط با دیگران را منف ی تر ادراک کرده و ممکن است اضطراب ز ی ادی را در موقعیت های اجتماعی تجربه کنند پژوهشگران دلبستگی، تاثیر تجربه های نخستین بر بازنمایی های درونی در حال پیدایش و شکل گیری از
خود و دیگران را تایید کرده اند و به بررسی چگونگی تاثیر گذاری مدل های کاری درونی دلبستگی بر روابط آینده و راهبردهای تنظیم عاطفه در بزرگسالی پرداخته اند. نظریه دلبستگی با بیان اینکه دفاع های عاطفی مرتبط با دلبستگی نا ایمن، پردازش اطلاعات مربوط به پیام
های هیجانی را بازداری می کنند و آگاهی نسبت به احساس ها و تصمیم ها را در خود و در مورد دیگران
مسدود می سازند (بالبی، ۱۹۸۸ )، مبانی بین شخصی هیجان پذیری و عاطفه ورزی را مشخص می کند.سبک های دلبستگی، قواعد عاطفی و شناختی و راهبردهایی که واکنش های هیجانی را در افراد روابط بین
شخصی هدایت می کنند، تعیین می کنند (اینسورث و دیگران، ۱۹۷۸ ؛ کرانولاودیگران، ۲۰۱۱ ؛ گرشام و
.(۲۰۱ گالون ۰،۱
افراد ایمن، اجتنابی و دوسوگرا راهبرد های کاملا متفاوت برای تنظیم عواطف و پردازش اطلاعات هیجا نی
به کار می برند. اشخاص دارای سبک های دلبستگی ایمن از آن دسته راهبردها ی تنظ یم هیجا نی استفاده
، می کنند که تنیدگی را به حداقل می رساند و هیجان های مثبت را فعال م ی سازد (میکولینسر و فلور ین ۲
۲۰۰۱ ). اشخاص دارای سبک های دلبستگی ناایمن از آن دسته راهبرد های تنظیم هیجانی پیروی می کنند
که بر هیجان های منفی تاکید م ی ورزند، اجتناب گرها تجربه ها ی هیجا نی را سرکوب م ی کنند و
دوسوگرها موقعیت ها را تنیدگی زا تر تجربه م ی کنند . بعض ی معتقدند فر ایند تنظ یم هیجان در اصل
.( خصیصه سبک دلبستگی است. دلبستگی بهواسطه رابطهاش با فرایندهای نظم جویی هیجانی که درتعامل میان والد- کودک شکل می گیرد،
۲۰۰۵ ؛ ایزارد، یانگستروم، فاین، موستو و ، با پیامدهای تحولی منفی بعدی رابطه دارد (چاپلینو کول ۳
۲۰۰۷ ) بیان می کنند که دلبستگی می تواند به عنوان یک راهبرد نظم ) ۲۰۰۶ ). لورنت و پاورز ۵ ، تراکوستا ۴
جویی هیجانی مورد بحث قرار گیرد.
تامپسون ( ۱۹۹۴ ) نظم جویی هیجانیرابه عنوان” فرایندهای درونیو بیرونی مسئول نظارت، ارزیابی و تغیییر
حالات هیجان به منظوررسیدن به هدف خاصی ” تعریف می کند. به توصیف وی، نظم جویی هیجانی
شامل مهارت هایی است که مرتبط با خود مدیریتی و تسهیل هیجانات و بازداری برانگیختگی هیجانی به
شیوه مناسبیاست. مطالعات مختلفی نشان داده اند که نظمجویی هیجانی ضعیف با مشکلات رفتاری برونی
، سازی (زان وکسلر ۶وهمکاران، ۱۹۹۶ )، همچون پرخاشگری ورفتار مخرب (شیلدز، سیچتیو رایان ۷
۱۹۹۴ ) رابطهدارد. مکانیزم نظم جویی هیجانی نیز با مشکلات برونی سازی رابطه دارد نظم جویی هیجان برای حفظ روابط اجتماعی پایدار و بهزیستی روانی نقش مهمی در زندگی فرد ایفا می
کند. نظم جویی هیجان دارای ابعاد و جنبه های مختلفی است. یکی از جنبه های مهم فرایند نظم جویی
هیجان، تنظیم تجارب هیجانی از طریق عناصر شناختی است. این مفهوم در متون روانشناختی نظم جویی شناختی هیجان نامیده می شود. نظم جویی شناختی هیجان دلالت بر شیوه شناختی دستکاری ورود
۲۰۰۵ ). که یکی از انواع نظم جویی شناختی هیجان، ، اطلاعات فراخوانده هیجان دارد (اوکسنر و گروس ۱
بازشناسی هیجان ها است، بازشناسی هیجان به عنوان توانایی تشخیص حالات هیجانی مختلف در
چهره، وضعیت بدنی ۲ و عبارات کلامی، در خود یا دیگران و درک معنای اجتماعی-بافتی آنها
.(۱۹۹۹ ، تعریف می شود بازشناسی هیجانی چهره توانایی تمایز چهره های مختلف، نامیدن هیجانات چهره ای و و تطابق ه یجانات
ارائه شده می باشد مراحل بازشناسی چهره شامل: هویت چهره، نامیدن چهره و تطابق هیجانی چهره ها با
هم است، نامیدن هیجانی چهره توانایی تشخیص هیجان افراد و نامیدن آنها با زدن بر چسب کلام ی بر
حالت های مختلف چهره است، تمایز هویت چهره توانایی تشخیص چهره از طر ی ق ویژگ ی ها ی آن به
صورت مستقیم و برعکس است (آیزنبرگ، فابس، گوتیر و ریسر ، ۲۰۰۰ ). توانایی شناسایی و تمییز حالات
هیجانی مهارتی است که در سراسر دوران کودکی به رشد خود ادامه میدهد (ماندلوچ ، گلدارت ، مارر و
۲۰۰۳ ). در روند تحول، کودکان جهت تنظیم زندگی اجتماعی موفقیت آمیز مجموعهای از ، گرند ۴
.(۲۰۰۳، تواناییهای هیجانی را متناسب با سن شکل میدهند (دنهام، بلیر، دمالدر، لویتاس، ساور ۵
توانایی شناسایی هیجانات دیگران یکی از این مهارت های پایه ای است ک ه کودک ان ق ادر
، به برقراری ارتباط درموقعیتها وتعاملات اجتماعی می نمایند ۸ ) نشان دادند که بین سبک های دلبستگی بزرگسالان با توجه به هیجانات عاطف ی ) ادلستین و گیلات ۷
شادی، عصبانی، و بی طرف چهره رابطه وجود دارد. همچنین آنها نشان دادند که افراد اجتنابی توجه خود را
نسبت به اطلاعات بالقوه اضطراب آور محدود می کنند و این سبک با کاهش در سرعت پاسخ دهی در
درمواجهه با لغات دلبستگی-مدار (مانند صمیمیت، فقدان) همراه است. به نظر می (ES) تست استروپ
رسد بازشناسی و درک هیجانات به عنوان یک مهارت ضروری برای رش د اجتم اعی، روانشناختی و
تحصیلی مناسب کودکان است و همچنین مدیریت سازش یافته تجارب هیجانی برای کنشوری اجتماع ی
.(۲۰۱۲ ، و بهزیستی روانشناختی اهمیت اساسی دارد مطالعات قبلی نشان دهنده اهمیت شناخت تظاهرات هیجانی چهره در تحول مهارت نظم جویی هیجا نی و
از سوی دیگر، رابطه نظم جویی هیجانی با ایمنی دلبستگی است. با توجه به مرور پژوهش ها به نظر می رسد که نقص در این فرایند موجب اختلال در فرایند نظم جویی هیجانی و ارتباط بهینه با دیگران شود. در
سال های اخیر مطالعات محدودی روی سوگیری توجه در پردازش هیجانی افراد ایمن و ناایمن انجام شده
که بیشتر آنها روی جمعیت بزرگسال بوده و هیچ کدام به طور مستق یم به حافظه و بازشناس ی هیجانات
چهره ای به ویژه در موقعیت های دلبستگی نپرداخته اند. با توجه به این امر، هدف ای ن پژوهش مقا یسه
توانایی بازشناسی تظاهرات هیجانی چهره در کودکان با سبک های ایمن و ناایمن است.

ضرورت و اهمیت انجام تحقیق: هیجانها بر جنبه های مختلف زندگی ما تأ ثیر گذاشته، روابط ما را شکل داده و فعالیت های ما را
برمیانگیزانند. بنابراین شناسایی آنها و این که مردم چگونه آنه ا را پنه ان و بیان می کنند، مهم بوده و
همچنین توانایی تعبیر و تفسیر هیجان ها در جلوههای چهره ای برای کارکرد اجتماعی طی زندگی
.(۲۰۰۴ ، حیاتی و همواره در حال تغییر است (کوهلر، ترنر، استولار ۱
نتایج مطالعات نشان دهنده ارتباط بازشناسی هیجان با سازگاری فرهنگی- اجتماعی و سلامتروان
۲۰۰۸ ). موفقیت در مذاکره و بهبود عملک رد در محل کار است (الفنب ین، وای ت، ، (فنگ، تیسای، کارتلج ۲
۲۰۰۷ ). همچنین دیگر پژوهشها حاکی از ارتباط بین بازشناسی و درک هیجان با سطوح ، فوو، تان ۳
۲۰۰۳ ). پژوهش ، بالای بازی نمادین و کفایت هیجانی و رفتاری با همسالان است (لیندسی، کوهن ۴
بشارت ( ۱۳۹۳ ) نشان داد بین سبک دلبستگی ایمن با ناگویی هیجانی رابطه منفی و بین سبک های دلبستگی
اجتنابی و دوسوگرا با ناگویی هیجانی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین نتایج مطالعات نشان دهنده تفاوت
در مهارت نظم جویی و شناخت هیجانات در گروه های بالینی مختلف است. به طور مثال، مطالعه ای نشان
داد که کودکان دارای آسیب روانی در بازشناسی حالت هیجانی ت رس از طری ق چهره و غم از طری ق
نوای گفت ار مش کل دارن د. پژوهشگران دریافتهاند کودکانی که در مهارته ای بازشناس ی و درک
هیجان رشد بهت ری دارن د، سطوح بالاتری از مه ارت ه ای اجتم اعی را نش ان داده و در بین
۲۰۰۷ ). مطالعات د یگر نشان دهنده رابطه ، همسالان محبوب ترند (توماس، بل یس، گراهام ، لابر ۵
۲۰۰۰ ) و دوران کودک ان با ، اختلالات روانپزشکی در دوران بزرگسالی (گریین، رابرتسو، سرج ی، ک ی ۶
۲۰۰۶ ) نیز نشان دادند که توانایی بازشناسی ) فرایند نظم جویی هیجانی است. چودهری، بلکمور و چارمن ۷
حالات هیجانی بر اساس چهره و ن وای گفتار با آس یب شناس ی دوره کودکان رابطه دارد ، بدکاری های
هیجانی همچون دشواری در فهم هیجان دیگران و نقص در بازشناسی بیان چهره ای هیجان با کارکرد اجتماعی ضعیف در ارتباط است و به به عنوان یک جنبه مهم از آسیبشناختی روانی در بیماران
۲۰۱۰ ). درک و ، مبتلا به افسردگی اساسی در نظر گرفته میشوند (دمنسیکو، کورتکاس ، دنبور و آلمن ۱
بازشناسی حالات هیجانی چهره یکی از عوامل مهم در تعاملات اجتماعی است و برای افراد توانایی درک
و انطباق مناسب با محیط اجتماعی را فراهم میآورد. به دلیل اهمی ت درک ح الات هیجانی چهره در
برقراری روابط اجتماعی، طبیعتاً نقص در این توانمندی به شدت بر کیفیت تعاملات اثر میگذارد (فارن،
.(۲۰۱۱ ، برنسون، کینگ ۲
مطالعات مبین آن است که تحول نظم جویی موفق وابسته به حمایت و پاسخدهی انعطاف پذیر مراقب
است (اسروف، ۲۰۰۰ ). مطالعات تحولی پیشنهاد میکند که سال های پیش دبستانی زمانی با اهمیت
۲۰۱۰ ). تفاوت ها ی فرد ی ، برای رشد توانایی بازشناسی و درک حالات هیجانی است (بورگر ۳
در شناسایی و درک هیجان های خود و دیگران، علل و پیامدهای هیجان ها ی مختلف و همچن ین نوع
، راهبردهای مورد استفاده برای مدیریت و نظم جویی هیجان ها از دوران کودک ی مشهود است (دنهام ۴
۱۹۹۸ ). کودکان و نوجوانان دارای مهارت های بهتر نظم جویی هیجانی، به لحاظ اجتماعی کفای ت بالاتر ی
دارند و در مقایسه با کودکان و نوجوانان فاقد مهارت های نظم جویی هیجانی روابط ب ین فرد ی و رفتار
۲۰۰۳ ؛ اس پینارد ۶و ، های اجتماعی مطلوب تری دارند (دنهام و د یگران ، ۲۰۰۳ ؛ ری دل، برلین و، بوهل ین ۵
دیگران، ۲۰۰۶ ). نظم جویی اولیه هیجان از طریق مدیریت دو طرفه هیجان بین مراقب و کودک ایجاد می
۲۰۰۳ )، بنابراین، نقش تعامل های اولیه در توانایی های بعدی نظم جویی هیجان آشکار است ، شود (شور ۷
(گودال ۸ و دیگران، ۲۰۱۲ ). شواهد پژوهشی نشان می دهند افراد دارای سبک اضطرابی، در زندگ ی روزمره
تجارب هیجانی منفی بیشتری را تجربه م ی کند (لورنت و پاورز ، ۲۰۰۷ ). افراد دار ای سبک دلبستگ ی
اجتنابی نیز از پرداختن به احساسات خود، خودداری می کنن د. ای ن فراین د منجر به بروز اختلال ها ی
۲۰۰۵ ). ای ن افراد به منظور ، روانشناختی در آنها می شود (تورک، هیمبرگ ، لوترک ، من ین و فرسکو ۹
جلوگیری از احساسات نا مطلوب که موجب دستپاچگی اجتماعی، شرمندگی و طرد شدن می شود، از ابراز
عواطف و هیجانات خود اجتناب می کنند. این خصوصیات در افراد دار ای سبک ها ی دلبستگ ی ناایمن
اجتنابی نیز مشاهده می شود، مطالعات و پژوهش های بسیاری موید اهمیت توانایی بازشناسی حالات هیجانی چهره در تنظیم روابط بین فردی و کنش وری هیجانی در افراد می باشد. به نظر می رسد تجارب دلبستگی اولیه در کودکان یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده این مهارت بوده و افراد با توجه به راهبرد دفاعی که در برابر تجارب دلبستگی و رفتار مراقبتی والدین اتخاذ می کنند، سطوح مختلفی از این مهارت و نارسا کنش ور ی ها ی وی ژه ای را در این حیطه نشان می دهند. با توجه به اهمیت این توانمندی و ضرورت شناسایی به موقع ضعف عملکرد
در این حیطه برای اقدام مداخله ای مورد نیاز و با در نظر گرفتن این امر که مداخله موثر با ی د متناسب با
نیاز فرد و هماهنگ با نوع نارسا کنش وری فرد در این خصوص باشد، ضرورت شناسایی رابطه میان سبک
های مختلف دلبستگی به عنوان یک عامل تحولی مهم با توانایی بازشناسی حالات هیجانی چهره به منظور
تعیین این تفاوتها ضروری به نظر می رسد.

هدف های انجام تحقیق: هدف کلی؛ مقایسه توانایی بازشناسی تظاهرات هیجانی چهره در دو موقعیت دلبستگی و خنثی در کودکان با سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن است. اهداف ویژه؛ مقایسه صحت بازشناسی هیجانی چهره ای ( شادی، غم، خشم، ترس) در کودکان با سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن در دو موقعیت دلبستگی و خنثی،مقایسه شدت ارزیابی هیجانی چهره ای ( شادی، غم، خشم، ترس) در کودکان با سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن در دو موقعیت دلبستگی و خنثی، مقایسه زمان واکنش در تشخیص هیجانی چهره ای ( شادی، غم، خشم، ترس) در کودکان با سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن در دو موقعیت دلبستگی و خنثی.

فرضیه ها و سوال های تحقیق: سوال کلی؛ آی ا ب ین توانا یی بازشناس ی تظاهرات ه یجا نی چهره ای (شادی،غم،خشم،ترس ) دردو موقعیت دلبستگی و خنثی در کودکان با سبکهای دلبستگی ایمن و ناایمن تفاوت وجود دارد؟ سوالات اختصاصی؛ آیا بین صحت بازشناسی تظاهرات هیجانی چهره ای ( شادی، غم، خشم، ترس) در کودکان با سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن در دو موقعیت دلبستگی و خنثی تفاوت وجود دارد؟ آیا بین شدت ارزیابی هیجانی چهره ای (شادی، غم، خشم، ترس) در کودکان با سبک ها ی دلبستگی ایمن و ناایمن در دو موقعیت دلبستگی و خنثی تفاوت وجود دارد؟ آیا بین زمان واکنش در تشخیص هیجانی چهره ای ( شادی، غم، خشم، ترس) در کودکان با سبکهای دلبستگی ایمن و ناایمن در دو موقعیت دلبستگی و خنثی تفاوت وجود دارد؟

تعریف مفهومی متغیر های پژوهش:

-دلبستگی: دلبستگی، پیوند هیجانی نسبتا پایدار بین دو فرد است؛ به طوری که یکی از طرفین کوشش م ی کند
نزدیکی یا مجاورت با موضوع دلبستگی را حفظ کرده و به گونه ای عمل کند تا مطمئن شود که
.(۱۹۹۱ ، ارتباط ادامه می یابد (فوگل ۱
بالبی دلبستگی را ارتباط روانی پایدار بین دو انسان و جو هیجانی حاکم بر روابط کودک با مراقبش
.( تعریف کرده است

-بازشناسی تظاهرات هیجانی چهره:
توانایی کودک در تمایزگذاری بین هیجان های متفاوت در تظاهرات چهره ای خود و د یگران و
.(۱۹۹۹ ، درک معنای بافتاری-اجتماعی آنها تعریف شده است

تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش:

-دلبستگی
در این پژوهش بر اساس نمره ای که که کودک از پرسشنامه مق ی اس دلبستگ ی در کودک ی میانه
(رونقی، دلاور و مظاهری، ۱۳۹۲ ) به دست می آورد او در دو پیوستار رفتار اجتنابی و اضطرابی قرار
می گیرد و در یکی از ۴ گروه ایمن، دل مشغول، هراسیده و اجتنابی انتخاب می شود.
ب-بازشناسی تظاهرات هیجانی چهره
هرمنس، ) Affect در این پژوهش برای ارزیابی این متغیر از برنامه ی محقق ساخته به نام ۴٫۰
۲۰۰۵ ) استفاده شده است که با ارائه تصاو یری با ۴ هیجان متفاوت ، کلارسی، بینز، اسپیروت ۳
(خشم، ترس، شادی، غم) فرد را در سه شاخص تشخیص درستی هیجان ، شدت ه یجان و زمان
واکنش مورد ارزیابی قرار می دهد.