منو
X

تصویر
مریم برازش
روانشناس بالینی و فردی
(4)
آمار این متخصص
(4) رای
40%

دقت

60%

مفید بودن

80%

دانش و مهارت

0%

رفتار بالینی

0%

وقت شناسی

40%

هزینه اقتصادی

توضیحات پروفایل
  

من مریم برازش هستم، فارغ التحصیل روانشناسی تربیتی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۹۳، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “بسته آموزشی پیشگیری از کودک آزاری جنسی و اثربخشی آن” می باشد که در ادامه بخشی از کلیات پژوهشی آن را مطالعه می کنید:

بیان مسأله:
معضل آزارجنسی به کودکان، مسأله ای بغرنج و حساس است که نه تنها جامعه ما، بلکه تمامی
کشورهای جهان با این ناهنجاری مزمن دست و پنجه نرم م یکنند و سا لهاست که در بیشتر کشورهای
جهان، چه از دیدگاه حقوقی و مدنی و چه از دیدگاه آموزشی و پژوهشی، به آن پرداخت هاند. واحد
مددکاری انجمن حمایت از حقوق کودکان) اما متأسفانه هنوز پدیده کودک آزاری از زاویه دید مسؤولان و
متولیان امر، به عنوان یک معضل اساسی و مشکل بزرگ نگاه نمی شود تا به این باور واقعی برسند که
مسأله ای بغرنج بنام کودک آزاری در کشور وجود دارد که لازم است برای حل آن راه مناسب و کارآمدی را
جستجو نمایند و در کمال تأسف باید اقرار نمود برای طرح آسی بهای جنسی در کشور ما، خط قرمز
وجود دارد.
اما در این میان باید اذعان داشت هنوز هم آموزش و پژوهش نیروهای حرکت بخش، در روند توسعه
جامعه هستند که م یتوانند زیرساخ تهای فکری و فرهنگی مناسب را در جوامع گسترش دهند و لحظه
به لحظه با آفرینش ایده و تفکری نو و تازه و گسترش آن، به روند این توسعه کمک نمایند .البته آموزشی
که در همه حال با تغییرات جامعه و نیازهای آن هماهنگ باشد تا بتواند بر بهبود وضعیت فرهنگی و
توسعه آن بیفزاید و با تولید و توزیع صحیح اطلاعات، ضمن ارتقاء سطح آگاهی های متنوع و ضروری
۱۶۴ ،(WHO) جامعه، در دستیابی آن به توسعه هم هجانبه، یاری رساند. طبق برنامه ارائه شده توسط
کشور امضاء کننده موظفند که کودکان را برای چال شهای دنیای امروز چون خشونت، تفاو تها و درگیری های نژادی، کودک آزاری جنسی، ایدز و مواد مخدر آماده کنند. آمادگی ای که بسیار فراتر از سواد
خواندن و نوشتن و ریاضیات است. این برنامه با عنوان مهارت زندگی بر اساس آموزش ۱ نام گرفته و هدف
آن مجهز کردن کودکان در مواجهه با چالش های دنیای امروز است.(صندوق کودکان ملل متحد،یونیسف)
در بین چالش های موجود در دنیای امروز، کود کآزاری جنسی بین انواع کودک آزاری ها، بیشترین آثار
و عواقب منفی کوتاه مدت و بلندمدت را روی کودک باقی می گذارد. در حقیقت آثار ناشی از آن شاید
هرگز به طور کامل ترمیم نشود و کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته، همیشه در آینده و در بزرگسالی
علائمی به همراه داشته باشد. آثار کوتا همدت کودک آزاری جنسی شامل: احساس ناامنی، اضطراب، شب
ادراری، انزو اطلبی، اختلال در تعاملات اجتماعی، اشکال در برقراری ارتباط با افراد هم جنس فرد
۱۹۹۹ )، عدم تمرکز سوءاستفاده کننده، افت تحصیلی، کاهش اعتماد به نفس، اختلالات خوردن (پرکین ۲
(۱۹۹۹ استرس پس ازضربه) (ویدوم ۳ ) PTSD حواس، ترس، افسردگی، بی توجهی و رفتارهای اختلال
است. علائم دیگر، شامل افکار خودکشی، فرار از منزل، طرد کردن والدین به عنوان والدین بی کفایت،
۱۹۹۹ )، استفاده از الکل ۱۹۹۸ )، رفتار های ضد اجتماعی (بنسلی ۵ پرخاشگری و اختلالات جنسی (ریند ۴
و مواد مخدر (اسپاک ۱۹۹۸۶ ) و سوءاستفاده جنسی ازکودکان دیگر است. در آثار بلندمدت، طیفی از
علائم مربوط به افسردگی، خودکشی، اعتماد به نفس پایین، اعتیاد، پرهیز از برقراری ارتباط جنسی بعد از
ازدواج، اشکال در تربیت فرزندان (مراقبت بیش از حد و پرهیز از نزدیکی به آ نها)، مشکلات اجتماعی
مشتمل بر رفتارهای خشونتی، بزه کاری و فرو رفتن در نقش قربانی در ارتباطات آن ها دیده می شود
.(۱۹۹۸ (فریستون ۷، منیون ۸، کراسلاخ ۹
با توجه به حساسیت بالای این امر، بسیاری از مدارس سراسر دنیا در حدود ۳۰ سال پیش، برنامه هایی
با عنوان برنامه پیش گیری از آزار جنسی در کودکان ۱۰ (برای جلوگیری از سوءاستفاده های جنسی از
کودکان تنظیم کرده اند. برنامه های پیش گیری از کودک آزاری جنسی در تلاش برای مورد ملاحظه قرار
.(۱۹۸۳ دادن عواقب آزار و تعرض جنسی در دو سطح از پیش گیری ارائه شدند: (کوون ۱۱
سطح اول، پیش گیری اولیه که هدف آن آموزش چگونگی اجتناب کردن و یا فرار از موقعیت
سوءاستفاده آمیز است که در مقایسه با روبرو شدن با عواقب تجاوز، بسیار مقرون به صرفه است. هدف
برنامه های پیش گیری، مورد توجه قرار دادن مشکل، پیش از دچار شدن به آن است درگیری های نژادی، کودک آزاری جنسی، ایدز و مواد مخدر آماده کنند. آمادگی ای که بسیار فراتر از سواد
خواندن و نوشتن و ریاضیات است. این برنامه با عنوان مهارت زندگی بر اساس آموزش ۱ نام گرفته و هدف
آن مجهز کردن کودکان در مواجهه با چالش های دنیای امروز است.(صندوق کودکان ملل متحد،یونیسف)
در بین چالش های موجود در دنیای امروز، کود کآزاری جنسی بین انواع کودک آزاری ها، بیشترین آثار
و عواقب منفی کوتاه مدت و بلندمدت را روی کودک باقی می گذارد. در حقیقت آثار ناشی از آن شاید
هرگز به طور کامل ترمیم نشود و کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته، همیشه در آینده و در بزرگسالی
علائمی به همراه داشته باشد. آثار کوتا همدت کودک آزاری جنسی شامل: احساس ناامنی، اضطراب، شب
ادراری، انزو اطلبی، اختلال در تعاملات اجتماعی، اشکال در برقراری ارتباط با افراد هم جنس فرد
۱۹۹۹ )، عدم تمرکز سوءاستفاده کننده، افت تحصیلی، کاهش اعتماد به نفس، اختلالات خوردن (پرکین ۲
(۱۹۹۹ استرس پس ازضربه) (ویدوم ۳ ) PTSD حواس، ترس، افسردگی، بی توجهی و رفتارهای اختلال
است. علائم دیگر، شامل افکار خودکشی، فرار از منزل، طرد کردن والدین به عنوان والدین بی کفایت،
۱۹۹۹ )، استفاده از الکل ۱۹۹۸ )، رفتار های ضد اجتماعی (بنسلی ۵ پرخاشگری و اختلالات جنسی (ریند ۴
و مواد مخدر (اسپاک ۱۹۹۸۶ ) و سوءاستفاده جنسی ازکودکان دیگر است. در آثار بلندمدت، طیفی از
علائم مربوط به افسردگی، خودکشی، اعتماد به نفس پایین، اعتیاد، پرهیز از برقراری ارتباط جنسی بعد از
ازدواج، اشکال در تربیت فرزندان (مراقبت بیش از حد و پرهیز از نزدیکی به آ نها)، مشکلات اجتماعی
مشتمل بر رفتارهای خشونتی، بزه کاری و فرو رفتن در نقش قربانی در ارتباطات آن ها دیده می شود
.(۱۹۹۸ (فریستون ۷، منیون ۸، کراسلاخ ۹
با توجه به حساسیت بالای این امر، بسیاری از مدارس سراسر دنیا در حدود ۳۰ سال پیش، برنامه هایی
با عنوان برنامه پیش گیری از آزار جنسی در کودکان ۱۰ (برای جلوگیری از سوءاستفاده های جنسی از
کودکان تنظیم کرده اند. برنامه های پیش گیری از کودک آزاری جنسی در تلاش برای مورد ملاحظه قرار
.(۱۹۸۳ دادن عواقب آزار و تعرض جنسی در دو سطح از پیش گیری ارائه شدند: (کوون ۱۱
سطح اول، پیش گیری اولیه که هدف آن آموزش چگونگی اجتناب کردن و یا فرار از موقعیت
سوءاستفاده آمیز است که در مقایسه با روبرو شدن با عواقب تجاوز، بسیار مقرون به صرفه است. هدف
.(۲۰۰۹ برنامه های پیش گیری، مورد توجه قرار دادن مشکل، پیش از دچار شدن به آن است (وارتل ۱۲ در مقابل، سطح دوم پیش گیری ثانویه است که به دنبال شناسایی تجاوز در حال وقوع و یا تجاوز
اتفاق افتاده در گذشته که کودکان در نتیجه اجرای برنامه های پیش گیری و یا بعد از آن رازگشایی
.(۱۹۸۴ می کنند که هدف، آغاز درمان هرچه سریع تر است (فینکلهور ۱
این برنامه ها مخاطبین متنوعی از جمله کودکان، والدین و مراقبین و مربیان و معلمین را شامل
۲۰۰۸ ) و عمده ترین هدف این برنامه ها، انتقال اطلاعات و اگاهی به کودکان و از آن می شوند (لدر ۲
مهم تر، انتقال راه کارهای محافظتی یادگرفته شده توسط کودک به عرصه واقعی زندگی است (تاتی ۳
.(۱۹۹۷
پژوهش ها نشان می دهدکه آموزش برنامه های پیش گیری از کودک آزاری جنسی از طریق افزایش علم
۱۹۹۱ ، ریسپنس ۷، آلمن ۸ و ۲۰۰۰ ، ریپوچی ۵ و هرمن ۶ و آگاهی درباره تجاوز به کودکان (دیویس و اید ۴
۱۹۹۷ )، افزایش مهارت های خودمحافظتی و احتمال افزایش استفاده از این مهارت ها (فینکلهور، گودنا ۹
۲۰۰۹ )، رازگشایی زودهنگام از تجاوز و مانع شدن از ۱۹۹۵ ، تاپینگ ۱۲ و بارون ۱۳ اسدیگان ۱۰ ، مدرمن ۱۱
۲۰۰۹ )، افزایش احساس مثبت از خود و کاهش احساس تجاوز مجدد در آینده (گیبسون ۱۴ و لدنبرگ ۱۵
منفی درباره خود (تاپینگ و بارون ۲۰۰۹ ) باعث کاهش نرخ وقوع و پیش گیری از تجاوزات بیشتر می شود.
محور اساسی این برنامه ها شامل: آموزش به کودکان برای شناخت کودک آزاری جنسی، آموزش
۲۰۰۰ )، تشویق کودکان و انگیزه بخشی به آن ها برای مهارت های خودمحافظتی (دیوید ۱۶ و گیدیکز ۱۷
۲۰۰۸ ، ری پوچی و هرمن ۱۹۹۱ ، تاپینگ و بارون گزارش کردن تجاوز و آزار احتمالی در آینده (کنی ۱۸
۲۰۰۹ )، ایده مناطق خصوصی و این که چه اعضایی از بدن جزء این مناطق محسوب می شوند (کنی
۲۰۰۹ )، آموزش اسامی درست و علمی اعضاء خصوصی ۲۰۱۱ ، کوپ ۲۰ و میلتنبرگ ۲۱ ۲۰۰۹ ، اسمادر ۱۹
۲۰۰۲ )، آموزش موارد سوءاستفاده بر مبنای مفهوم لمس خوب و لمس بد (کریزر ۱، شرلی، ۲ بدن (تیچر ۱۹۹۸ )، آموزش این مطلب که ممکن است فردی که کودک او را می شناسد و به وی ویت ۳ و فرایر ۴
اعتماد دارد، قصد آزار او را داشته باشد (میلتنبرگ ۲۰۰۰ )، آموزش شناخت احساسات خود و اعتماد به
، احساسات درونی خود نسبت به دیگران و محیط پیرامون، آموزش نه گفتن به دیگران (اسمال بون ۵
۲۰۱۱ ) آموزش این که در آزار و یا تجاوز صورت گرفته، آن ها هرگز مقصر نیستند و کسی آن ها را ورتلی ۶
از این بابت سرزنش نمی کند (فینکلهور، اسدیگان و ولدرمن ۲۰۰۰۷ )، است.
از آن جا که کودکان خردسال در دوران قبل از دبستان و سا لهای اولیه دبستان از نظر شناختی و
عاطفی و اجتماعی قادر نیستند از خودشان در مقابل بهره کشی و سوءاستفاده دیگران محافظت کنند،
والدین و مربیان به روش های مختلف می توانند این خلاء را پرکنند. پدر و مادر نقش تعیین کننده ای در
فضای عاطفی خانواده دارند. آن ها می توانند مهارت ها را به فرزندانشان یاد دهند. از جمله این مهارت ها
می توان به خودآگاهی، دوستی و ارتباط مؤثر، مسؤولیت پذیری و محافظت از خود اشاره کرد. مهارت
محافظت از خود، شامل تکنیک هایی است که والدین قبل از ورود کودک به دبستان باید به کودکان خود
بیاموزند و آموختن روش های محافظت از خود، مهم ترین کاری است که والدین باید برای فرزندانشان
انجام دهند. کودک باید بداند صاحب تمام بدن خود است و کسی حق ندارد بدون رضایت او بدن وی را
لمس کند یا به او نزدیک شود و یا به زور او را ببوسد و در آغوش بکشد. و البته که در این میان باید به
شیوه اطلاع رسانی و آموزش نیز دقت کرد تا کمترین اثر منفی و بیشترین اثر مثبت را داشته باشد.
اما بررسی ها حاکی از آن است که همه والدین درباره کودک آزاری جنسی و خطرات آن با کودکانشان
صحبت نمی کنند و آن هایی که صحبت می کنند نیز ممکن است به اطلاعات علمی و کافی در این زمینه
.(۲۰۰۸ دسترسی نداشته باشند ( کنی، کولار ۸ رایان ۹
از آن جا که صحبت درباره کودک آزاری جنسی با توجه به بافت فرهنگی کشور ما بسیار سخت و بغرنج
است، ما تلاش م یکنیم با تأکید بیشتر بر محوری ترین سنگ بنای جامعه، یعنی خانواده و والدین، سنگ
بنایی باشیم در آموزش و مواجهه با کودک آزاری. هدف از این برنامه، کمک به کودکان و نوجوانان برای
کسب علم و آگاهی دراتخاذ رفتارهای سلامت است که برگرفته از سیاست کلیدی یونیسف مبنی بر
آموزش با کیفیت است. بنابراین ما هم در دنیای امروز با تغییرات سرسام آور و افزایش خطرهای روزافزون،
هیچ چاره ای جز آگاه یدادن نداریم و فقط می توانیم احتمال وقوع این حوادث تلخ را با آموزش به
کودکان، کم کنیم و از آ نجا که بر اساس بررسی های پژوهشگر، تاکنون برنامه مدونی برای آموزش
کودکان در زمینه پیش گیری از وقوع کودک آزاری در ایران تدوین و اجرا نشده، لذا پژوهش حاضر، به دنبال تهیه یک بسته آموزشی برای کودکان پیش دبستانی که بیشترین گروه خطر را تشکیل میدهند است.

ضرورت پژوهش:
شیوع و هم هگیری پدیده تجاوز جنسی به کودکان در سه دهه اخیر، نشان از اهمیت فوق العاده بررسی
۲۰۰۰ ). این رو زها نیز با نمایش فیلم هیس؛ و پیش گیری هرچه زودتر این امر می دهد (دوپر ۱ و شنیدر ۲
دخترها فریاد نم یزنند، بهترین فرصت برای مطرح کردن این معضل فراهم شده و خانواد هها و مدارس
بیش از گذشته، زمینه آمادگی پذیرش این مشکل در مرحله نخست و آموزش دیدن راه کارهایی برای
پیش گیری از کودک آزاری های جنسی در مرحله بعد را به دست آورده اند.
این موضوع به این دلیل حائز اهمیت است که عواقب طولان یمدت دارد و تمام زندگی فرد را تحت تأثیر
قرار می دهد و لذا باید از وقوع آن پیش گیری کرد. تجاوز به کودکان را با داستان ایدز م یتوان مقایسه
کرد. این که چرا در دنیا، این بیماری سروصدا کرد و به فکر پی شگیری و درمان افتادند؟ زمانی که دیدند
وقتی فردی ایدز گرفته، دیگر نجات دادنش آسان نیست، به فکر پیش گیری افتادند. ما باید در وهله اول
آگاهی بدهیم تا این اتفاق اصلاً نیفتد و از آن پیش گیری شود. یکی از همین پی شگیری ها هم هشدار
دادن است، هشدار دادنی که متأسفانه در خیلی موارد جزء خط قرمزهاست در حالی که نیاز مبرم کودکان
ماست. خیلی ها تا حرف از آموزش پیش گیری از آزار جنسی به کودکان به میان می آید تصوری جز آموزش
جنسی به کودکان ندارند. در حالی که اصلاً ای نطور نیست و حداقل این است که م یخواهیم به کودکان
بگوییم که اعضاء خصوصی بدن کدامند؛ چیزی که در بیشتر کشورها، کودکان می دانند و نیز می دانند که
اگر کسی آن ها را مورد تعرض قرار داد حتی در ساده ترین شکل، مثلاً در اتوبوس دست روی پای آن ها
گذاشت، چه کاری باید انجام بدهند.
آزار جنسی کودکان از این جهت مبهم است که در جامعه ما پرداختن به بسیاری از وجوه آن آسان
نیست. در جامعه ایران، با ساختارهای اجتماعی سنتی و محافظه کار، افراد به راحتی نمی توانند میان بحث
و گفتگو درباره آسیب هایی که از طریق مسائل جنسی ایجاد می شود و محدودیت های اخلاقی برای مطرح
کردن چنین مسائلی، یک نقطه تعادل پیدا کنند. زمانی که پای کودکان به میان می آید، پیدا کردن این
نقطه دشوارتر نیز می شود، زیرا ساختارهای اجتماعی، محدودیت های اخلاقی بیشتری برای در میان
گذاشتن این موضوعات با کودکان وضع کرده است. اما ما هیچ چاره ای جز آگاهی دادن نداریم و پدران و
مادران ما باید توجه کنند که شرایط زندگی ما با ۵۰ سال پیش بسیار متفاوت است. آن زمان کودکان به
مدرسه می رفتند و م یآمدند و کسی لازم نبود آن ها را ببرد و بیاورد یا حتماً سرویس داشته باشند، اما
امروز وضعیت عوض شده و ما باید آگاهانه تر از دیروز رفتار کنیم. امروزه ما حتی همسایه های خودمان را
هم نمی شناسیم و نم یدانیم چه کسی در خانه کناری ما زندگی م یکند. درهای آپارتمان های ما، هر روز باز می شود و یک عده به اسم شاگرد پیتزایی، پیک و… می آیند و می روند و ما متأسفانه از کودکانی که در
راه پله ها و پارکینگ ها تنها هستند، غافل هستیم و بدتر این که به کودکانمان کوچک ترین آموزش
پیش گیری کننده ای نداده ایم. ما باید احتمال وقوع این حوادث تلخ را با آموزش به کودکان، کم کنیم.
ضمناً مسؤولان باید بدانند کلمه های ریش هکنی و کلماتی نظیر آن، دیگر کارایی ندارند و باید آن ها را کنار
بگذاریم؛ چون هیچ جای دنیا نتوانسته اند آسیب های اجتماعی، ناهنجار یها و اعتیاد و فقر را ریشه کن
کنند و ما هم نم یتوانیم. فقط با آگاهی دادن می توانیم جلوی وقایع بد را بگیریم و احتمال وقوع آن ها را
کاهش دهیم.

هدف های انجام پژوهش:
هدف اصلی
ساخت بسته آموزشی پیش گیری از کودک آزاری جنسی در کودکان و آزمون اثربخشی آن
هدف های فرعی
آشنایی کودک با بدن
آشنایی کودک با احساسات
آموزش خصوصی نبودن لمس
آموزش درخواست کمک به کودک در صورت نیاز
متغیرهای پژوهش:
متغیر مستقل: آموزش پیش گیری از کودک آزاری جنسی
متغیر وابسته: آگاهی و رازگشایی و برقراری ارتباط بیشتر با والدین
۶ ساله استفاده شده است.

فرضیه ها یا سؤال های پژوهش:
۱٫ آیا ویژگی بسته آموزشی پیش گیری از کودک آزاری های جنسی، با ویژگ یهای فرهنگی کشور
ایران هماهنگ است؟
۲٫ بسته آموزشی پیش گیری از کودک آزاری های جنسی تا چه اندازه از روایی محتوایی برخوردار
است؟
۳٫ این بسته آموزشی در افزایش جسارت کودک و نه گفتن به هنگام خطر اثربخش است.
۴٫ آموزش این بسته آموزشی در شناخت و ایجاد تمایز میان اعضاء خصوصی و اعضاء
غیرخصوصی بدن اثربخش است.
۵٫ آموزش این بسته آموزشی در افزایش رازگشایی به هنگام لمس موثر بوده است.

تعاریف مفاهیم:
کودک آزاری جنسی:
شامل هرگونه عمل جنسی میان یک فرد بزرگسال و یک کودک که شامل تجاوز، وادار کردن کودک
به شرکت در هرگونه فعالیت جنسی، پورنوگرافی، تماشای فیلم های جنسی و …، چه زمانی که کودک از
آن چه رخ می دهد آگاه است و چه زمانی که آگاه نیست، است. علاوه بر سن و جنس کودک، سن و جنس
عامل ارتکاب، چگونگی ارتباط بین کودک و عامل ارتکاب، تعداد، شدت و مدت دور ههایی که در
آن ها سوءاستفاده صورت گرفته است به نظر می رسد همگی بر نتیجه آن اثر می گذارند (مک کلاوسکی ۱ و
۲۰۰۹ ). به گفته (بریر و الیوت ۲۰۰۳ ) سوءاستفاده جنسی، سوءاستفاده از اعتماد و ۲۰۰۵ و پیتر ۳ رافایل ۲
قدرت و صلاحیت است که عواقب کوتاه مدت و طولانی مدتی را درپی دارد و بدون شک کودک را در
بزرگسالی در زمینه برقراری ارتباط و کسب موفقیت و ثمربخش بودن دچار اشکال م یسازد (کوچندرفر و
.( لاد ۱۹۹۶
برنامه های پیش گیری از کودک آزاری جنسی:
برنامه های پیش گیری از کودک آزاری جنسی در تلاش برای مورد ملاحظه قرار دادن عواقب آزار و
.( تعرض جنسی در دو سطح از پیش گیری ارایه شدند (کوون ۱۹۸۳
سطح اول پیش گیری اولیه که هدف آن آموزش چگونگی اجتناب کردن و یا فرار از موقعیت
سوءاستفاده آمیز است که در مقایسه با روبرو شدن با عواقب تجاوز، بسیار مقرون به صرفه است. هدف
.( برنامه های پیش گیری، مورد توجه قرار دادن مشکل، پیش از دچار شدن به آن است (وارتل ۲۰۰۹
در مقابل سطح دوم پیش گیری ثانویه است که به دنبال شناسایی تجاوز در حال وقوع و یا تجاوز اتفاق
افتاده در گذشته که کودکان در نتیجه اجرای برنامه های پیش گیری و یا بعد از آن، رازگشایی می کنند که
.( هدف، آغاز درمان هرچه سریع تر است (فینکلهور ۱۹۸۴
این برنامه ها مخاطبین متنوعی از جمله کودکان، والدین و مراقبین، و مربیان و معلمین را شامل
می شوند (لدر ۲۰۰۸ ) و عمده ترین هدف این برنام هها انتقال اطلاعات و اگاهی به کودکان و از آن مهم تر،
.( انتقال راه کارهای محافظتی یادگرفته شده توسط کودک به عرصه واقعی زندگی است.

مشخصات
  • جنسیت زن
  • وابسته به کلینیک
  • تجارب / مهارت ها
  • دانشگاه دانشگاه شهید بهشتی
  • رشته تحصیلی روانشناسی تربيتی
  • گواهینامه ها
  • پست های مدیریتی
  • مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد
  • کلمات کلیدی مريم برازش روانشناس، مريم برازش مشاور، مريم برازش روان درمانگر، مريم برازش متخصص اعصاب و روان، مريم برازش روانپزشک
تخصص ها
  • روان‌شناسی تربیتی
تصویر
مریم برازش
روانشناس بالینی و فردی
(4)

E-Teb.com © Copyright 2016 روانشناس یا روانپزشک. تمامی حقوق محفوظ است.

دکتر - مشاوره خانواده - پزشک - مشاوره آنلاین - شماره دکتر