مریم خباز زاده هستم، فارغ التحصیل روانشناسی تربیتی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم انسانی و ادبیات دانشگاه یزد در سال ۱۳۹۳، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “بررسی رابطه رویکرد یادگیری، انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی دانشجویان دختر رشته های روان شناسی و علوم تربیتی ورودی سال تحصیلی ۹۱-۱۳۹۰ در دانشگاه یزد و پیام نور واحد یزد” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه یزد

دانشکده ادبیات و علوم انسانی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته روان شناسی تربیتی

عنوان:

بررسی رابطه رویکرد یادگیری، انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی دانشجویان دختر رشته های روان شناسی و علوم تربیتی ورودی سال تحصیلی ۹۱-۱۳۹۰ در دانشگاه یزد و پیام نور واحد یزد

استاد راهنما:

دکتر حمید سپهر

استاد مشاور:

دکتر کاظم برزگر

پژوهش و نگارش:

مریم خباز زاده

خرداد ۱۳۹۳

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش

سوالات پژوهشی

متغیر های پژوهش

تعریف مفاهیم و متغیر های پژوهش

فصل دوم ادبیات و پیشینه پژوهش

پیشینه ی نظری

مقدمه

نظام آموزش از راه دور

تعریف نظام آموزش از راه دور

تاریخچه ی آموزش از راه دور در جهان

تاریخچه ی آموزش از راه دور در ایران

دانشگاه پیام نور

مبانی نظری آموزش از راه دور

نظریه ی فردی کردن مطالعه ی مستقل

نظریه فرآیندی مانفرد دلینگ

نظریه اتوپیترز

نظریه ی تبادلی (داد و ستدی) آموزش از راه دور

نظریه ی آموزش خود مدار

تفاوت ها و شباهت ها آموزش از دور و آموزش حضوری

رویکرد یادگیری

تعریف رویکرد یادگیری

مقایسه ی سه رویکرد سطحی، عمیق و راهبردی

عوامل مؤثر بر رویکرد یادگیری

مدل بیگز در رویکرد یادگیری

انگیزه پیشرفت

تعریف انگیزش پیشرفت

منشأ انگیزه پیشرفت

رویکرد های نظری مرتبط با انگیزه ی پیشرفت

رویکرد کلاسیک (نظریه اتکینسون)

رویکرد های امروزی (هدف های پیشرفت)

نظریه سبک استادی و ایتر

نظریه های نهفته ( ضمتی یا دوک)

شرایطی که نیاز به پیشرفت را فعال و ارضا می کنند آیا انگیزه پیشرفت بالا علت موفقیت در مدرسه است یا بر عکس ؟

ویژگی های افراد دارای انگیزه پیشرفت بالا (ازدید مک کللند و واینر)

آموزش انگیزه پیشرفت

فرهنگ و انگیزه پیشرفت

خودکارآمدی عمومی

خود کارآمدی از دیدگاه آلبرت بندورا

مقایسه ی افراد دارای خودکارآمدی بالا و خودکارآمدی پایین

تأثیر خودکارآمدی بر فرآیندهای انگیزشی

خودکارآمدی و عملکرد

مراحل رشد الگوگیری و خودکارآمدی

ارزیابی کارآمدی در سنین مختلف

راهکار هایی برای غلبه بر ضعف ها و رسیدن به خود کار آمدی بالا و موفقیت و تسلط در

زندگی

پیشینه پژوهشی

مروری بر مطالعات انجام شده (داخلی و خارجی)

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

مقدمه

روش تحقیق

جامعه آماری مورد بررسی

جامعه و نمونه ی آماری

روش نمونه گیری

ابزار گردآوری داده ها

پرسشنامه رویکردهای یادگیری

پرسشنامه انگیزه ی پیشرفت هرمنس (۱۹۷۰)

پرسشنامه خودکارآمدی شرر و آدامز (۱۹۸۲)

روش گردآوری دادها

شیوه تجزیه و تحلیل

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه

یافته های توصیفی

یافته های استنباطی

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه

بررسی یافته ها

بررسی وضعیت رویکرد های مختلف یادگیری در دانشجویان دانشگاه پزد و پیام نور

وضعیت انگیزه پیشرفت در دانشجویان دانشگاه یزد و پیام نور

وضعیت خودکارآمدی در دانشجویان دانشگاه یزد و پیام نور

بررسی رابطه رویکرد های یادگیری و خودکارآمدی در دانشجویان کل نمونه پژوهش

بررسی رابطه رویکرد های یادگیری و انگیزه پیشرفت در کل نمونه پژوهش

بررسی رابطه خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت در کل نمونه پژوهش

پیشنهادات

پیشنهادات اجرایی

پیشنهادات پژوهشی

محدودیت های پژوهش

منابع

ضمائم

چکیده:

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت و رابطه میان سه متغیر رویکرد یادگیری، انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی در دانشجویان دو نظام آموزشی حضوری و از راه دور بوده است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان دختر رشته های روانشناسی و علوم تربیتی ورودی سال ۹۱ – ۱۳۹۰، در دانشگاه های یزد و پیام نور واحد یزد و در مجموع ۱۳۵ نفر می باشد که با توجه به محدود بودن جامعه آماری و برای اجتناب از خطاهای نمونه گیری، کل جمعیت به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه رویکردهای یادگیری (ASSIST) انتویسل و تبت (۱۹۹۷)، پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس (۱۹۷۰) و پرسشنامه خودکارآمدی شرر و آدامز (۱۹۸۲) استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسونه رگرسیون گام به گام، آزمون ا برای دو نمونه وابسته و آزمون خی دو تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد دانشجویان دانشگاه یزد و پیام نور از نظر رویکردهای یادگیری با یکدیگر تفاوت معناداری ندارند و گرایش اصلی به ترتیب به رویکرد های راهبردی، عمیق و سطحی بوده است. همچنین از نظر میزان انگیزه پیشرفت نیز تفاوت معناداری بین دانشجویان مذکور مشاهده نشد اما بافته ها نشان داد که دانشجویان دانشگاه یزد از نظر میزان خودکارآمدی بالاتر از دانشجویان دانشگاه پیام تور هستند ( ۰۱ / ۰>p). از دیگر نتایج پژوهش، این بود که انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی به طور مثبت رویکرد عمیق و راهبردی ( ۰۰۱ /۰>p) و به طور منفی رویکرد سطحی را پیش بینی می کنند( ۰۱ / ۰>(p، همچنین بین انگیزه پیشرفت و خودکارآمدی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد ( ۰۱ / ۰>p)، به منظور دست یابی به نتایج دقیق تر، تکرار بررسی وضعیت و روابط میان متغیرهای یاد شده در نمونه گسترده تری از دانشجویان در نظام آموزشی دانشگاه و توجه بیشتر به اقدامات لازم جهت تقویت رویکرد عمیق به یادگیری در دانشجویان هر دو نظام آموزشی پیشنهاد می شود.

واژگان کلیدی: آموزش حضوری، آموزش از راه دور، رویکرد یادگیری، انگیزه پیشرفت، خود کارآمدی.

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه:

نظام آموزشی را می توان یکی از پیچیده ترین زیر نظام های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دانست. با توجه به گسترش وسیع فعالیت های نظام آموزشی، ارزیابی سازمان های آموزشی، برنامه ها، کارکنان و ارزیابی خدمات ارایه شده از طرف آنها می تواند نقش مؤثری در فراهم آوردن کیفیت آموزشی داشته باشد (بازرگان، ۱۳۸۳، به نقل از شاه رضایی، ۱۳۸۹)موفقیت و پیشرفت تحصیلی در هر جامعه، نشان دهنده ی موفقیت نظام آموزشی در زمینه ی هدف یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. بنابر این نظام آموزشی را زمانی می توان کار آمد و موفق دانست که پیشرفت تحصیلی دانشجویان آن در دوره های مختلف دارای بیشترین و بالاترین رقم باشد (تمنایی فر، ۱۳۹۰).افزایش تقاضای اجتماعی برای آموزش مداوم از یک طرف و کمبود فضا و امکانات فیزیکی و مادی از طرف دیگر سبب شده تا نظام اجتماعی در جستجوی راهی جایگزین برای ارایه ی خدمات بیشتر به مشتریان خود باشد. نظام آموزش عالی به عنوان یک زیر نظام اجتماعی، هر چند همیشه با تا خیر، به دنبال ارابه ی خدمات جایگزین، تغییر سازماندهی فرآیند یاددهی-پادگیری و انتقال دانش، مهارت و نگرش به مشتریان (یادگیرندگان بالقوه ی خود می باشد. این موضوع با ظهور و بروز پداگوژی جدید سازندگرایی و فن آوری اطلاعات و ارتباطات شتاب بیشتری به خود گرفته و شکل دیگری از آموزش به نام آموزش باز و از راه دور ظهور و بروز پیدا کرده است. بنابر این آموزش از راه دور عبارت است از سازماندهی فرآیند یاددهی- یادگیری و ارزیابی تحصیلی توسط یک مؤسسه با درجه انعطاف بالا، برای فرصت دهی برابر به همگان، از میان برداشتن موانع دسترسی، به ویژه فاصله جغرافیایی افراد جامعه به آموزش مورد نیاز و یادگیری مستقل در همه ی سطوح و اتخاذ راهبردهای مناسب برای به کارگیری فن آوری های آموزشی، سامانه های چندرسانه ای و فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ابراهیم زاده، ۱۳۸۵). با تغییرات سریع علوم و تکنولوژی در جهان پر واضح است که تنها با روش های سنتی نمی توان با این تغییرات هماهنگ شد. با گسترده شدن فن آوری اطلاعات، روش های آموزشی متحول گردیده به طوری که هر فرد در هر مکان و هر زمان بتواند با امکانات خود بدون حضور فیزیکی در مکان تدریس مشغول یادگیری شود که این راهکار همان روش آموزش از راه دور است (پارکر، ۱۹۹۹؛ به نقل از سعید و همکاران ۱۳۹۰).دانشگاه پیام نور، تنها دانشگاه موجود در جمهوری اسلامی ایران است که به منظور آموزش از راه دور تاسیس شده است. در کشور ما، دانشگاه ابوریحان بیرونی برای اولین بار در سال ۱۳۵۰ دانشکده ای برای آموزش از راه دور از طریق مکاتبه ایجاد نمود (محمدی، ۱۳۸۲). از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۶، آموزش از راه دور در ایران وجود نداشت تا اینکه پس از مطالعات و بررسی های اولیه دانشگاه پیام نور در سال ۱۳۶۶ تأسیس شد. در این نظام آموزشی، کتاب های خودآموز، کنب جانبی نوار های تصویری و صوتی و آموزشگر های کامپیوتری و کیت های آزمایشگاهی، مهم ترین مواد آموزشی محسوب می شوند. ارائه ی آموزش در این دانشگاه به روش های مختلف صورت می گیرد. کتاب خود آموز محور اصلی است و در کنار آن از کتب جتبی به همراه یک یا چند رسانه، از قبیل کلاس های رفع اشکال فردی با گروهی، رفع اشکال مکاتبه ای، کنفرانس تلفنی، برنامه های تلویزیونی، رادیویی و تشکیل کلاسهای آزمایشگاه ها و کارگاه های حضوری استفاده می شود (ظهور ۱۳۸۰ به نقل از محمدی، ۱۳۸۲).یادگیری و یاد دهی به عنوان دو فرآیند مهم در تعلیم و تربیت، برای برقراری تعامل بین یادگیرندگان و یاد دهندگان، تابع شرایط گوناگونی می باشند که محیط های آموزشی و عوامل اجرایی آموزش، از اهم آن ها هستند. پاسخگویی مؤسسات آموزشی به نیاز های جامعه و اشتیاق افراد، سبب ایجاد، توسعه و گسترش آموزش های غیر حضوری گردیده است (کیانی، ۱۳۸۹)از مؤلفه هایی که سبب موفقیت یادگیرندگان راه دور در فرآیند آموزش و یادگیری می شود، داشتن انگیزش، حفظ و افزایش آن ضمن فرآیند یاددهی- یادگیری است. براساس نتایج تحقیقات صورت گرفته توسط الیوت و دوک در این حوزه، انگیزه ی فراگیر عامل مهمی در پیش بینی کیفیت یادگیری تحصیلی، میزان استقبال او از رویارویی با اجتناب از موقعیت های چالش انگیز یادگیری و ایستادگی در مواجهه با مشکلات به حساب می آید ( فادلمولی، ۲۰۱۰). با توجه به این که در عصر ارتباطات دانایی و توانایی غلبه بر مشکلات رمز بقاست و در این رهگذر تک تک عناصر جامعه باید سهیم باشند و در این رابطه درک عوامل پیش بینی کننده ی رفتار، اجرای مداخلات در راستای تغییر رفتار را تسهیل می نماید بنابراین دستیابی به خودکارآمدی یکی از نیازهای ضروری زندگی است (کریتلی، ۱۹۸۷). با توجه به اهمیت خودکارآمدی در بهبود عملکرد و موفقیت های افراد در زندگی همچنین موفقیت های تحصیلی انجام تحقیقاتی در زمینه ی بررسی خودکارآمدی در دانشجویان و دانش آموزان ضروری می باشد (پارکر، ۱۹۹۹، به نقل از سعید و همکاران ۱۳۹۰).با توجه به اهمیت آموزش های غیر حضوری و از راه دور در جهان، این تحقیق می تواند با ارائه ی تصویر و مقایسه ای از میزان خودکارآمدی، انگیزه ی پیشرفت و رویکرد پادگیری در دانشجویانی که در دانشگاه های حضوری و غیر حضوری مشغول به تحصیل می باشند زمینه های بازنگری و اصلاح روش های آموزشی در سیستم آموزش عالی و تداوم طرح های نوین در کشور باشد.

بیان مسئله:

با صنعتی شدن جوامع و پیشرفت روزافزون علوم و تکنولوژی های گوناگون و پیدایش و زایش شاخه ها و گرایشات جدید علوم مختلف و همچنین افزایش ناگهانی جمعیت در کشورهای مختلف با بهره گیری از امکانات بهداشتی و استفاده از دستاورد های جدید پزشکی، ناکافی و ناکارآمد بودن نظام های سنتی آموزشی و عدم توان پاسخگویی به نیاز های آموزشی علاقه مندان به تحصیل ابتدا در کشورهای صنعتی و پیشرفته محسوس گردید و سپس این نیاز در سایر کشورها از جمله ایران مشخص گردید (فتحی، ۱۳۸۳).برای پاسخ به این نیازها که روز به روز در حال افزایش و خود نمایی بودند، جوامع نوین می بایست تحولی اساسی در نظام های آموزشی خود ایجاد می کردند. سیستم های آموزشی می بایست توان ارائه می دوره های آموزشی در سطح وسیع با مخاطبان فراوان را در خود ایجاد می کردند.ظرفیت اندک این سیستم ها در ابعاد مختلف سبب می شد که تنها عده ی معدودی از افراد بتوانند از امکانات ارائه شده در نظام های سنتی آموزشی بهره مند شوند و عده زیادی از دسترسی به این امکانات و فرصت های آموزشی محروم شوند. برای پاسخ گویی به این نیازها و فراهم آوردن فرصت های آموزشی مناسب برای تمام علاقه مندان به تحصیل سیستم های آموزشی باز با آموزش از راه دور، به وجود آمدند (فتحی، ۱۳۸۳)دانشگاه پیام نور به عنوان تنها متولی آموزش از راه دور در ایران تأسیس شده ولی نظام آموزش فعلی آن بیشتر به صورت نیمه حضوری است و مانند سایر دانشگاه ها دانشجویان سر کلاس های درس حضور می یابند و روند آموزشی تقریبا شبیه به دانشگاه های عادی است با این تفاوت که در دانشگاه پیام نور تعداد کلاس ها کمتر بوده و رابطه ی دانشجویان با اساتید کمرنگ تر است. مهم ترین مواد آموزشی، کتاب های خودآموز و کتب جنبی هستند. نوع سوالات امتحانی اکثرا به صورت تستی بوده و استاد مربوطه نقشی در طراحی سوالات ندارد که این تفاوت ها می تواند بر رویکرد یادگیری دانشجویان اثر گذار باشد. اصطلاح رویکردهای یادگیری ایندا توسط مارتون و سالجو (۱۹۷۶) و سپس در نگاه جدیدتر با کارهای جان بیگز و با ارائه ی مدل p معرفی گردید، انتویسل و تیت (۱۹۹۵)، از سه رویکرد یادگیری عبارت از رویکرد عمیق ، رویکرد سطحی و رویکرد راهبردی سخن به میان می آورند. پژوهش های متعددی از جمله پیر محمدی و همکاران (۱۳۸۹) و بیرنه و همکاران (۲۰۰۲)، به بررسی رابطه میان رویکردهای یادگیری با عملکرد تحصیلی پرداخته اند که نشان دهنده ی رابطه ی مثبت و معنی دار بین رویکرد عمیق با عملکرد تحصیلی و همبستگی منفی بین رویکرد سطحی با عملکرد تحصیلی می باشد. هم چنین پژوهش هایی نشان داده اند که رابطه ی قابل توجهی بین باور های خودکارآمدی، انگیزه ی پیشرفت و راهبردهای یادگیری وجود دارد (برای مثال: یوسف ، ۲۰۱۱).از مؤلفه هایی که سبب موفقیت در فرآیند آموزش و یادگیری می شود، داشتن انگیزش، حفظ و افزایش آن ضمن فرایند یاددهی- یادگیری است. انگیزه ی پیشرفت، از متغیر های مورد بررسی در این مطالعه است. منظور از انگیزه ی پیشرفت یا انگیزش موفقیت، میل با اشتیاق برای کسب موفقیت و شرکت در فعالیت هایی است که موفقیت در آن ها به کوشش و توانایی شخص وابسته است (اسلاوین، ۲۰۰۶). پژوهش ها نشان داده اند که انگیزه ی پیشرفت، بر انتخاب رویکرد یادگیری تأثیر می گذارد و آن نیز بطور قابل ملاحظه ای بر پیشرفت تحصیلی اثر می گذارد ( برای مثال: بختیاروند؛ دلروز و فراهانی، ۲۰۱۱).از آن جایی که دانشگاه پیام نور نظامی دانشجو محور است و مسئولیت یادگیری به عهده ی فراگیرنده است این عامل می تواند بر خودکارآمدی دانشجویان تأثیر بگذارد. خودکارآمدی از عوامل تاثیر گذار بر عملکرد تحصیلی ماست. خودکارآمدی به باور دانشجویان درباره توانایی های خود برای فهمیدن یا انجام دادن تکالیف درسی دلالت دارد و به عنوان یک عامل انگیزشی، فعال کننده نیرو دهنده و هدایت کننده رفتار به سوی هدف تعریف شده است (پنتربچ ودی گروت ۱۹۹۰ به نقل از صمدی، ۱۳۸۷)، میان انگیزه ی پیشرفت و خودکارآمدی، رابطه ی تداخلی و تعاملی وجود دارد. معمولا دانشجویان با خودکارآمدی بالا به موفقیت های چشمگیری در موقعیت های تحصیلی دست می یابند (بندورا ، ۱۹۸۶).بسیاری از یافته های پژوهشی رابطه ی مثبت بین خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی نشان داده اند (اصغر زاده ۱۳۸۳ و امینی ۱۳۸۵) علاوه بر این تعدادی از یافته های پژوهشی نشان میدهند که خود کار آمدی با رویکرد یادگیری عمیق ارتباط مثبت دارد (گرین ، میلر ، کراوسون ، داک و اکی (۲۰۰۴)، گرین و میلر (۱۹۹۶)، میلر، گرین، مونتالو، راویندران و نیکلز (۱۹۹۶)، ولترز، (۲۰۰۶)، الیوت ، مک گریگور و گیبل ، (۱۹۹۹)، واکر ، گرین و منسل ، (۲۰۰۶) محسن پور، حجازی و کیامنش (۱۳۸۵).با توجه به توسعه و گسترش فعالیت های جهانی مربوط به آموزش از راه دور، به خصوص در کشور های پیشرفته ی غربی و حتی بسیاری از کشورهای منطقه ی آسیا و اقیانوسیه، مقایسه ی نظام های آموزشی حضوری و غیر حضوری به منظور شناخت نقاط قوت و ضعف آن ها ضرورت دارد. آلن و همکاران (۲۰۱۰)، آدام دریسکول و همکاران (۲۰۱۲)، سیفی (۱۳۸۰) پژوهش هایی در رابطه با مقایسه ی نظام حضوری و غیر حضوری داده اند همچنین پژوهش هابی رابطه ی میان سه متغیر رویکرد یادگیری، انگیزه ی پیشرفت و خودکارآمدی را مورد بررسی قرار داده اند ولی پژوهشی که رابطه ی سه متغیر مذکور را در دو نظام آموزشی متفاوت بررسی کند و تاثیر نظام آموزشی را بر این متغیر ها مورد نظر قرار بدهد یافت نشد تا این مسئله روشن شود که آیا نظام آموزشی بر این مؤلفه ها تأثیر محسوسی دارد یا خیر؟! اگر تفاوت دانشجویان از نظر این متغیر ها قابل ملاحظه باشد می توان گفت نظام آموزشی اثر دارد و بر این اساس می توان با برنامه ریزی مناسب، نقاط ضعف هر دو نظام آموزشی را تا حد امکان برطرف کرد.

اهمیت و ضرورت پژوهش

یکی از ارکان توسعه علمی کشور گسترش آموزش است که رشد اجتماعی و شکوفایی استعداد ها را به همراه دارد و زمینه ساز خلاقیت های انسانی است. آموزش های متعارف و جاری به تنهایی برای برقراری این رکن مهم کافی نیست. توجه به روش های جدید آموزشی و اجرای برنامه هایی از قبیل آموزش نیمه حضوری، آموزش باز و از راه دور برای دستیابی به هدف های توسعه بسیار ضروری است. آموزش از راه دور بدون تردید توانسته است بسیاری از مسائل و مشکلات آموزش های حضوری دانشگاهی را به نحو مطلوب حل کند. از عمده ترین این مسائل، ظرفیت محدود جذب دانشجو در نظام دانشگاهی حضوری، انعطاف ناپذیری در اختصاص اوقات آموزش و یادگیری و مخارج هنگفت ارائه ی آموزش های حضوری بوده است. توانایی حل مشکلاتی با چنین ابعاد گسترده و عمیق در آموزش عالی تنها با رویکرد نوآورانه و آینده نگر فراهم آمده است و بدون چنین رویکردی، مطمئنا آموزش عالی کشور ما با مسائل و معضلات غیر قابل پیش بینی مواجه می شد.توسعه ی نظام آموزش از راه دور، از یکسو و تفاوت های این نظام با نظام آموزش حضوری، از جمله کم بودن ساعات کلاس هر درس، اجباری نبودن حضور دانشجو در اکثر کلاس ها، رفع اشکالی بودن کلاس ها به جای تدریس، ضرورت انجام پژوهش در خصوص ارزشیابی این نظام آموزشی و مقایسه ی دانشجویان این نظام و نظام آموزش حضوری را آشکار تر میسازد. تفاوت هایی که در این دو نظام آموزشی وجود دارد می تواند بر مؤلفه های گوناگونی تأثیر بگذارد، یکی از این مولفه ها رویکرد یادگیری می باشد . رویکرد های یادگیری تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. یکی از عوامل مؤثر بر رویکرد های یادگیری، شیوه های تدریس و روش های آموزشی می باشد (بردی ، ۲۰۰۵ و دیست، ۲۰۰۳؛ به نقل از نجات و همکاران، ۱۳۹۰) همچنین در مطالعات متعدد، تأثیر فضا و جو آموزشی (ویلسون و فولر ، ۲۰۰۵ و تریگول و پروسر ، ۱۹۹۱)، تأثیر شیوه های ارزشیابی – آموزشی ( لئونگ و همکاران، ۲۰۰۸)، تأثیر نقشه مفهومی ( بردی ، ۲۰۰۵ به نقل از نجات و همکاران، ۱۳۹۰)، بر رویکرد های یادگیری مورد بررسی قرار گرفته است.از مؤلفه هایی که سبب موفقیت یادگیرندگان در فرآیند آموزش و یادگیری می شود، داشتن انگیزش، حفظ و افزایش آن ضمن فرایند یاددهی- یادگیری است. پژوهش ها نشان داده اند که انگیزه ی پیشرفت، بر انتخاب رویکرد یادگیری تأثیر می گذارد و آن نیز بطور قابل ملاحظه ای بر پیشرفت تحصیلی اثر می گذارد (برای مثال: بختیاروند؛ دلروز و فراهانی، ۲۰۱۱). از دیگر مولفه هایی که می تواند تحت تاثیر نظام آموزشی قرار بگیرد خودکارآمدی است. این متغیر از عوامل تاثیر گذار بر عملکرد تحصیلی ماست. میان انگیزه ی پیشرفت و خودکارآمدی، رابطه ی تداخلی و تعاملی وجود دارد (بندورا، ۱۹۸۶). همچنین تعدادی از یافته های پژوهشی نشان می دهند که خودکارآمدی با رویکرد یادگیری عمیق ارتباط مثبت دارد (گرین و میلر، ۱۹۹۶).ویژگی های انگیزه ی پیشرفت، خودکارآمدی و همچنین اتخاذ نوع رویکرد یادگیری در دانشجویان، نشات گرفته از عوامل درونی و بیرونی هستند. صرف نظر از عوامل درونی، یکی از عوامل بیرونی که می تواند تاثیر گذار باشد، نوع نظام آموزشی است که دانشجو در آن تحصیل می کند. به طور کلی مطالعات اندکی در ایران در زمینه ی مقایسه ی نظام آموزشی از راه دور و حضوری صورت گرفته است. لازم به ذکر است هیچ گونه پژوهشی تاثیر نظام آموزشی بر ویژگی های دانشجویان و به طور خاص بر روی سه مولفه ی مورد نظر در این پژوهش را مورد بررسی قرار نداده است. بنابراین این ضرورت وجود دارد پژوهشی به منظور شناخت نقاط ضعف و قوت آن ها انجام شود تا سطح کیفی خدماتی که ارائه می شود بهبود یابد و راهکار هایی برای برنامه ریزان و سیاست گذاران آموزشی جهت بهینه سازی برنامه ها و مشاوره های آموزشی ارائه گردد. در این پژوهش دانشجویان دو نظام آموزشی از نظر این متغیرها مقایسه می شوند چرا که با این مقایسه می توان اطلاعات دقیق تری جهت برنامه ریزی برای بهبود کیفیت آموزش دانشگاه ها به دست آورد.

اهداف پژوهش:

پزوهش حاضر جهت کمک به ایجاد و برنامه ریزی برای ارتقا کیفی آموزش عالی اهداف زیر را دنبال می کند:

الف: شناخت دقیق تر از وضعیت رویکرد یادگیری، خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت در دانشجویان نظام آموزش حضوری و غیر حضوری.