ندا مسعودی هستم، فارغ التحصیل مشاوره توانبخشی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۳۹۵، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “اثر بخشی بازی درمانی کودک محور بر خود کنترلی و بهبود رفتارهای تکانشی در کودکان دبستانی تک والد” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:
دانشگاه علامه طباطبایی
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
پایان نامه کارشناسی ارشد گرایش مشاوره توانبخشی
عنوان
اثر بخشی بازی درمانی کودک محور بر خود کنترلی و بهبود رفتارهای تکانشی در کودکان دبستانی تک والد
استاد راهنما:
دکتر آتوسا کلانترهرمزی
استاد مشاور:
دکتر کیومرث فرح بخش
استاد داور:
دکتر آسیه شریعتمدار
پژوهشگر:
ندا مسعودی
بهمن ۱۳۹۵
فهرست مطالب
عنوان
فصل اول – کلیات پژوهش
مقدمه
بیان مسئله ا
همیت و ضرورت پژوهش
اهداف تحقیق
فرضیه های تحقیق
تعاریف نظری و عملیاتی
تعاریف نظری
بازی درمانی کودک محور
خودکنترلی
رفتارهای تکانشی
تک والد
تعاریف عملیاتی
سایر متخصصان
کلینیک روانشناسی و مرکز مشاوره خانواده ستاره زندگی تهران مرکز مشاوره و کلینیک روانشناسی ستاره زندگی با فراهم کردن فضایی استاندارد به صورتی طراحی شده است که تمامی خدمات مشاوره فردی، گروه درمانی، برگزاری کارگاه روانشناسی، خانواده درمانی و اتاق بازی برای مشاوران فراهم است. اتاقی مخصوص برای خانواده درمانی برای مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره خیانت، مشاوره طلاق…
مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان مرکز مشاوره و روان شناسی ستاره ایرانیان با مدیریت جناب دکتر یاسر دادخواه و همراه با برجسته ترین و مجرب ترین متخصصان اعصاب و روان، روانسنج، مشاور و روان شناس آماده ی ارائه ی مؤثرترین و بهترین خدمات به شما هموطنان گرامی می باشد. مرکز مشاوره و روانشناسی ستاره ایرانیان…
دکتر یاسر دادخواه دکتر یاسر دادخواه مشاور و مدرس دانشگاه، مدرس کارگاه های مشاوره ای فردی و گروهی، مدرس دوره های زوج درمانی و خانواده درمانی شناختی، مشاوره و استعدادیابی تحصیلی و شغلی و مدرس کشوری نرم افزارهای نوروسایکولوژیک می باشد. سوابق علمی دکتر دادخواه دکترای علوم اعصاب شناختی از پژوهشکده علوم شناختی (IRICSS (Institute for Cognitive Science Studies…
کلینیک مشاوره نوید کلینیک مشاوره نوید شیراز (مرکز مشاوره شیراز) تحت نظارت سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور و با همکاری تعدادی از روانشناسان، مشاوران و روانپزشکان فعالیت خود را آغاز کرده است. "درمان های نوین روانشناسی در شیراز" مدیریت کلینیک نوید شیراز قابل ذکر می باشد که مدیریت این کلینیک را آقای…
سعید حسین خواه سعید حسین خواه هستم، فارغ التحصیل روانشناسی عمومی در مقطع کارشناسی ارشددانشگاه ازاد اسلامی تهران ملارد 1395، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “اثر بخشی قصه درمانی برای افزایش عزت نفس و خوشبینی کودکان دارای والدین معتاد” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنی
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی بازی درمانی کودک محور پر خود کنترلی و بهبود رفتارهای تکانشی در کودکان دبستانی تک والد بود، این پژوهش، به صورت طرح تجربی نگ موردی اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش را کلبه کودکان نک والد ۱۲ – ۶ ساله ی خانه ی ایرانی مولوی جمعیت امداد دانشجویی مردمی امام علی (ع) تشکیل می دادند. نمونه گیری به صورت در دسترس بوده است. نمونه ها شامل ۳ کودک نک والد که بالاترین نمره را در پرسشنامه ی خود کنترلی ویلکاکسون به دست آورده بودند، میشد. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه ی خود کنترلی ویلکاکسون بود. روش تحلیل داده ها به صورت تحلیل نگارهای داده ها بود و برای به دست آوردن اثربخشی درمان از فرمول در صد بهبودی استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بازی درمانی کودک محور پر خود کنترلی و بهبود رفتارهای تکانشی کودکان دبستانی تک والد تاثیرگذار نیست.
کلیدواژه ها: بازی درمانی کودک محور، خود کنترلی، تکانشگری، کودکان تک والد.
مقدمه:
سال های اول زندگی، دورهی مهمی در رشد کودک است و در شکل گیری شخصیت او تأثیر گذار است. دوازده سال اول زندگی، صحنه را برای نوجوانی و بلوغ آماده می سازد. تغییراتی که در هر یک از این مراحل روی می دهند، در مراحل بعدی تأثیر می گذارند (استاگنیتی، اونسورث، ۲۰۰۰). رشد کودک شامل چهار دوره می شود. دورهای پیش از تولد که ساختار اصلی بدن و اندام ها شکل می گیرند. دوره شیرخوارگی، که از زمان تولد آغاز شده و تا سال دوم زندگی ادامه می یابد. در این دوره توانایی و هماهنگی حرکتی شیر خوار رشد کرده، مهارت های حسی او توسعه یافته و توانایی کاربرد زبان در او ایجاد می شود. آنها به اعضای خانواده و سایر مراقبان خود دلبستگی پیدا می کنند. اعتماد کردن یا تکردن و بیان کردن یا نکردن عشق و محبت را یاد می گیرند. همچنین استقلال نیز تا حدودی در آنها شکل می گیرد. دورهی کودکی اولیه با سال های پیش دبستانی، که کودکان در آن به رشد سریع جسمی، شناختی و زبانی ادامه میدهند و بهتر می توانند از خود مراقبت نمایند. در این دوره رفته رفته مفهوم خود، هویت جنسی و نقش جنسی در آنان پدیدار می شود و به بازی با کودکان دیگر علاقه مند می شوند. همچنین کیفیت روابط والد- کودک در فرایند اجتماعی شدن کودک تأثیر می گذارد. در طی گودگی میانه، یعنی ۶ تا ۱۱ سالگی که چهارمین دوره رشد کودک است، آنان در توانایی خواندن، نوشتن، حساب کردن و نیز در دنیای خود و تفکر منطقی، پیشرفت قابل ملاحظه ای می کنند. رشد روانی – اجتماعی و رشد اخلاقی با سرعت زیادی پیشرفت می کند و کیفیت روابط خانوادگی بر سازگاری هیجانی و اجتماعی آنان تأثیر می گذارد (رایس، ۲۰۰۱، ترجمه فروغان، ۱۳۹۲).از آنجایی که هنوز مهارت های گفتاری به طور کامل در کودک رشد نیافته است، گفتار برای او وسیله ای نارسا و ضعیف است. بنابراین در این مرحله برای یادگیری کودکه بایستی از روش های غیر کلامی نظیر بازی استفاده کرد. در واقع می توان گفت بازی برای رشد و سلامتی مغز کودک مفید و ضروری است. از این رو کمیسیون عالی سازمان ملل، بازی را به عنوان حق طبیعی هر کودک به رسمیت شناخته است. بازی نقش مهمی در رشد شناختی، فیزیکی، اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان دارد (صمدی، ۱۳۹۳).بازی برای کودکان مانند نفس کشیدن حیاتی و طبیعی است و شیوه ای از ابراز وجود کودکان بوده که در سرتاسر جهان نمود می کند و می تواند بر تفاوت هایی چون تژاد، زبان یا دیگر جنبه های فرهنگی برتری یاید. در حقیقت باید گفت بازی از زمانی که تاریخ ثبت می شده در هر فرهنگی وجود داشته است و ارتباطی ناگزیر با چگونگی گسترش شعر، موسیقی، فلسفه و ساختارهای اجتماعی توسط فرهنگ دارد که همگی مرتبط با دیدگاه جامعه نسبت به بازی هستند (دروز، بی تا، ترجمه رمضانی، ۱۳۹۳).بازی به کودکان اجازه می دهد تا با استفاده از خلاقیت خود، به رشد و گسترش تخیل، قدرت و مهارتهای خود بپردازند. همچنین کمک می کند تا نحوه ی کار کردن در گروه، مذاکره کردن، مهارتهای تصمیم گیری و حل مسئله را بیاموزند. بازی کمک می کند تا کودکان بتوانند شایستگی های جدیدی را که برای افزایش اعتماد به نفس و انعطاف پذیری بیشتر برای روبه رو شدن با چالش های آینده نیاز دارند، در خود پرورش دهنده کودک با بازی به ایفای نقش بزرگسالان می پردازد و خود را برای آینده، آماده می سازد. بازی همچنین فرصت ایده آلی برای والدین فراهم می سازد تا به تعامل کامل با فرزندان خود بپردازند (کنز، گینزبرگ، ۲۰۰۷).با توجه به این توصبحات می توان گفت بازی زبان کودک است و اسباب بازی ها لغات وی هستند (لندرت ۲۰۰۲، ترجمه داور پناه، ۱۳۹۰). بازی فعالیتی آزادانه، انتخابی، داوطلبانه، سرگرم کننده، غیر قابل پیش بینی لذت بخش و خودخواسته است که با انگیزه ی درونی و به منظور سرگرمی، شادی، تفریح و صرف انرژی انجام می شود (استاگنیتی، اونسورث، ۲۰۰۰). کودک از طریق بازی چیزهای مختلفی می آموزد، به مکاشفه می پردازد، کنجکاوی اش را ارضا می کند، میل به برتری جویی را می آموزد، برای عهده دار شدن امور زندگی آینده اش به تمرین می پردازد، عواطف و هیجانات خود را به طور بی خطر و بی ضرر آشکار می سازد، به تعادل روانی می رسد، در باره ی خود و اطرافیان و محیط اطلاعات جدیدی به دست می آورد، به خلاقیت و ابتکار می پردازد، ناراحتی ها و نگرانی های خود را بیان می کند، رعایت قوانین و مقررات را می آموزد، هماهنگی جسمانی به دست می آورد و به تقویت حواس مختلف می پردازد (شفیع آبادی، ۱۳۹۲).کودکان به دلیل پایین بودن سطح تفکر انتزاعی، قادر به بیان هیجانات و احساسات خود نیستند، سرکوب و عدم مهارت در بیان احساسات به ویژه از نوع منفی آن بهداشت روانی کودک را به مخاطره می اندازد. لذا بازی ابزاری است که کودک به کمک آن خود را بیان می کند (اصلی آزاد، عارفی، فرهادی و شیخ محمدی، ۱۳۹۱ )آنان به جای برقراری ارتباط با بزرگسالان یا حتی با سایر دوستان، بسیاری از مشکلاتشان را درون ریزی می کنند. همچنین زمانی که از آشکار کردن مشکلاتشان سخت می ترسند و به وحشت می افتند یا به طور هشیار از چیزهای آزاردهنده آگاه نیستند، احساسات را به درون می ریزند و دچار مشکلات ارتباطی و رها سازی هیجاناتشان می شوند (شفر، کداسون، بی تا، ترجمه محمد اسماعیل، ۱۳۹۳).وقتی کودکان نمی توانند تفکرات و احساسات خود را به روشنی برای دیگران توصیف نمایند، اغلب قادرند ادراک، تجربیات، آرزوها و ترس های خود را در خلال بازی نشان دهند و این بهترین وسیله برای ورود به دنیای کودک است. همچنین کودک به دلیل ناتوانی در تکلم و قوای ادراک نمی تواند مانند سایر افراد در بیان و فهم خواسته ها و دستورات از خود عکس العمل لازم را نشان دهد. از طرفی هم به علت موقعیت خاص سنی اش پذیرای زور و اجبار نیست. او در میان شیوه های ارتباطی تاخودآگاه بازی را برمی گزیند، زیرا هم برایش لذت بخش است و هم به راحتی با آن ارتباط برقرار می کنند. این روش به عنوان شاهراه ارتباطی کودک با محیط و افراد، نقش اساسی در تشکیل شخصیت او ایفا می کنند و به عبارت بهتر بازی، خود، زندگی کودک است. پس از طرفی دیگر بازی می تواند نفش درمانی نیز داشته باشد. بازی در ماتی روشی است که به پاری کودکان پر مشکل می شتابد تا بتوانند مسائل خود را به دست خویش و از طریق بازی حل کنند (عبدالهی بقر آبادی، ۱۳۸۷).در واقع باید گفت شیوهی مشاورهی کودکان در مقایسه با بزرگسالان متفاوت است. در هنگام مشاوره با بزرگسالان می نشینیم و آنان را به صحبت کردن دعوت می کنیم. اگر همین روش را در رابطه با کودکان به کار ببریم، احتمال اینکه موضوع را با ما در میان بگذارند بعید است. به طور معمول پس از مدتی کوتاه از گفت و گو خسته می شوند و با سکوت می کنند. حتی اگر با ما صحبت کنند نیز از مطرح کردن مطالب مهم طفره می روند( گلدارد، گلدارد، بی تا، ترجمه پرنیانی، ۱۳۸۹). بنابراین به جای به کار گیری شیوه ی رایج مشاوره، از بازی درمانی استفاده می کنیم. در بازی درمانی انتقال احساسات به سوی اشیا است نه انسان ها و بیان تجارب عاطفی از طریق نمادین بسیار راحت تر و امن تر صورت می گیرد (لندرت، ۲۰۰۲، ترجمه داورپناه، ۱۳۹۰).بازی با نقش درمانی خود فرصتی را برای کودک فراهم می آورد تا بتواند نگرانی ها و نارضایتی هایش از محیط را تخلیه و عواطفش را بیان کند. بازی درمانی همچنین نقش پالایندهای روانی برای کودک دارد و از شدت ناکامیها کاسته و نقشه های مفیدی را برای حل مشکلات در حین بازی به کودک ارائه می دهد (احدی، بنی جمالی، ۱۳۸۸). با بازی درمانی می توان مهارت هایی مانند مدیریت خشم، ارتقای کنترل خود، کاهش ترس، اضطراب و افسردگی، احساس توانمندی و مهارت حل مسئله، استقلال و عزت نفس را ارتقا داد (سهرابی شگفتی، ۱۳۹۰).بازی درمانی رویکردی است که برای گستره وسیعی از کودکان مورد بهره برداری قرار می گیرد. از جمله کودکان طرد شده و مورد غفلت واقع شده، کودکانی که مورد آزار قرار می گیرند، کودکان پرخاشگر، اتیستیک، اسکیزوئیک، کودکان دارای وابستگی، کودکانی که بیماری های مزمن دارند و با قربانی آتش سوزی ها و سوختگی ها می شوند، کودکانی که مشکلات جسمی و تاشنوایی دارند و یا دارای دشواری های گفتاری هستند کودکان دارای اشفنگی هیجانی، دارای اختلال های خوردن، ترس و اضطراب، کودکان غمگین و سوگواره کودکان بستری شده در بیمارستان ها، دارای ناتوانی های یادگیری، تا توانایی های ذهنی، کودکان با مشکلات خواندن، خاموشی انتخابی، خود پنداره و اعتماد به نفس پایین، ناسازگاری اجتماعی، گوشه گیر، آسیب دیده و کودکان دارای شب ادراری و ناخن جوی (لندرت، ۲۰۰۲، ترجمه داور پناه، ۱۳۹۰).یکی دیگر از مشکلات کودکان که از طریق بازی قابل بررسی است، تک والدی بودن است. کودکان تک والد به واسطه ی شرایطی که دارند، دچار مسائل و مشکلات گوناگونی میشوند. پژوهش ها نشان میدهند که میانگین اضطراب در فرزندان خانواده های تک والد به طور معنی داری بیشتر از فرزندان خانواده های عادی بوده است (شریفی در آمدی، ۱۳۸۶). نبود یکی از والدین، اضطراب فرزندان را بالا می برد و توانایی آنها را برای کنار آمدن با دنیا و برقراری ارتباط با دیگران محدود می کند (چارلز، ۲۰۰۱) فرزندان این خانواده ها نسبت به خانواده های دو والد با احتمال بیشتری دچار فقر اقتصادی می شوند و فقر می تواند باعث افسردگی، اضطراب، پایین آمدن عزت نفس و سایر مشکلات روانشناختی در فرزندان شود (حکیم شوشتری، حاجبی، پناغی و عابدی، ۱۳۸۷ شادی طلب و گرایی نژاد، ۱۳۸۳)، احساس تنهایی، انزوا، گوشه گیری، عصبانیت های بی دلیل و پرخاشگری نسبت به سایر همسالان، افت تحصیلی و ترک تحصیل نیز از مشکلاتی است که بر اثر نبود یکی از والدین ایجاد می شود ( سیگل، ۲۰۰۶، ترجمه صفوی زاده، ۱۳۸۸). رایر (۲۰۱۰ به نقل از کرم رازی، ۱۳۹۲) در پژوهش های خود بیان کرده است که روان پریشی، بدگمانی و ترس مرضی، در کودکان خانواده های تک والد بیشتر از خانواده های دو والد بوده است. طبق تحقیقات فلوید (۲۰۱۱) نبود یکی از والدین موجب بروز بیماریهای جسمی گوناگون و همچنین کاهش سازگاری کودک و مخصوص نوجوان می شود. همچنین بنی (۱۹۹۶، به نقل از کرامتی، یوالهری و اصغرنژاد فرید، ۱۳۸۵) در پژوهش های خود دریافته است که کودکان تک والد دچار اختلالات کنترل تکانه می باشند و در کنترل تکانه های خود از کودکان عادی ضعیف تر هستند.تحقیقات مختلفی در مورد کارآمدی بازی درمانی روی اختلالات روانی و هیجانی کودکان و همچنین روش های مختلف درمانی خود کنترلی و تکانشگری انجام شده است. تاکنون تأثیر بازی درمانی روی سازگاری اجتماعی و روان شناختی کودکان (داگرتی ،۲۰۰۶)، اضطراب و افسردگی کودکان (اصلی آزاد و همکاران، ۱۳۹۱)، کاهش پرخاشگری دانش آموزان دختر دبستانی (شاد کام رفعت، ۱۳۸۷)، اعتماد به نفس (یاگرلی پارکر ، ۲۰۰۵)، کاهش نشانه های اختلال استرس پس از سانحهی زلزله (محمودی فرائی، بینا، پاسمی، امامی و نادری، ۱۳۸۵) مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاکی از آن است که بازی درمانی توانسته به بهبود موارد ذکر شده بینجامد، شوشتری ، عابدی، گلشنی و اهرمی (۱۳۹۰) در پژوهشی با عنوان اثربخشی مداخلات زودهنگام مبتنی بر بازی های کودک محور پر میزان بیش فعالی تکانش گری کودکان پیش دبستانی این نتیجه را به دست آورده اند که مداخلات زودهنگام مبتنی بر بازی های کودک محور پر میزان بیش فعالی و تکانش گری کودکان پیش دبستانی مؤثر است. در همین راستا، لندرت ، ری و براتون ، (۲۰۰۹) معتقدند که بازی درمانی کودک محور تأثیر مثبتی بر روی رفتار و هیجانات دارد. با توجه به نقش بازی درمانی در پرون فکنی هیجانات منفی تحمیل شده از طرف محیط به کودکان، می توان از بازی درمانی کودک محور در جهت رهایی کودک از بند فشارها و هیجانات تحمیل شده از محیط و بستر خانواده، بهره جست.
بیان مسئله
یکی از معضلاتی که کودکان ممکن است با آن روبه رو شوند، غبیت موقت یا دائم یکی از والدین به دلایل مختلف نظیر مرگ، طلاق، متارکه، تخلفات قانونی، زندانی بودن، اقتضاهای شغلی مانند خدمات نظامی، تولد نامشروع و سایر دلایل می باشد که به این پدیده تک والدی بودن می گویند. در این شرایط فرزند یا فرزندان تنها با یکی از والدین زندگی می کنند (آدامز، میلنر و شریف، ۱۹۸۵، ترجمه باقری و عطاران، ۱۳۷۳). از نظر کودکان، از هم پاشیده شدن خانواده، پایان یافتن دنیای آنهاست. اختلافات خانوادگی مسائلی است که نه فقط کانون این خانواده را در هم می ریزد بلکه سلامت جسمی و روانی کودکان را مختل می کند (گیلی، هاشمیان، پاکدامن و ابوالمعالی، ۱۳۹۴). نبودن پدر یا مادر در سنین زیر دوازده سال موجب وارد شدن ضربه های شدید عاطفی به کودک می شود که تأثیر زخمهای چنین حادثه ای سالهای سال بر روان فرد باقی می ماند. در بسیاری از خانواده ها به علت نبودن پدر و یا مادر، اوضاع اقتصادی خانواده ضعیف می شود و رفاه گذشته کاهش می یابد مخصوصا با بزرگتر شدن فرزند یا فرزندان، نیازهای مادی آنان نیز افزایش می یابد. مطالعات نشان داده که میزان بزهکاری فرزندان این خانواده ها دو برابر خانواده های طبیعی است (فرجی،۱۳۹۱).زندگی با تنها یکی از والدین، احتمالا مسائل و مشکلات مختلفی از جمله احساس تنهایی، احساس مسئولیت در قبال طلاق، احساس تضاد در وفاداری به والدین، تا آگاهی در خصوص نحوه ی برخورد با تعارضات والدین و مواجهه با نااستواری خانواده، بروز رفتار انحرافی و ارتکاب جرم، افسردگی (پر و کیک و درونگرز”، ۲۰۰۹)، شب ادراری، عملکرد ضعیف در مدرسه (مویلانن و رنتاکالیا، ۱۹۸۸)، احساس کمبود، کناره گیری هیجانی، خشم (والدز، میلز، بارروکو، لیس و ریلی، ۲۰۱۱)، بیش فعالی، پرخاشگری و حواس پرتی، مشکل در سازگاری با همسالان و همچنین عدم کنترل خود و اختلال کنترل تکانه را برای کودک ایجاد می کنند (کوری”، کوری، بیتا ترجمه بهاری و نقش بندی؛ ۱۳۹۳، صدر السادات، شمس اسفند آباد و امامی پور؛ ۱۳۸۴). اختلالات روانی به میزان بیشتری در خانواده های تک والد وجود دارد به خصوص در کودکانی که در همهی دوران کودکی فاقد پدر بوده اند، از جمله مشکلات این کودکان، بروز رفتارهای تکانشی است (کرامتی و همکاران، ۱۳۸۵). عدم کنترل تکانه با تکانشگری مفهومی است چندبعدی که بر اساس گرفتار شدن در رفتارهای بدون دوراندیشی و پاسخ دهی شتاب زده به محرک که اغلب پیامدهای ناسازگارانه به بار می آورد، تعریف شده است (مولر، بارات، داگرتی اشمیتز وسوان، ۲۰۰۱). افراد تکانشگر بدون در نظر گرفتن اثرات فعالیت خود دست به اقدام عاجل می زنند. این افراد در مهار پاسخ خود مشکل دارند و پاداش آتی را به پیامد تأخیری ترجیح میدهند (نجاتی، ملکی،۱۳۹۰). کودکان تک والد اغلب خود کنترلی پایینی دارند و به صورت تکانشی به محرکها پاسخ می دهند. خودکنترلی یعنی توانایی کنترل و اداره کردن عواطف، هیجان ها و تکانه های خود و انطباق با محیط، توانایی حفظ آرامش در شرایط بحرانی و استرس زا به عبارتی خود کنترلی توانایی کنترل عواطف و هیجانها و رفتارهای صادقانه ی درست است. خود کنترلی به معنای سرکوب کردن هیجانات و احساسات نیست. برعکس، به این می پردازد که ما یک انتخاب برای چگونگی ابراز احساساتمان داریم و چیزی که مورد تأیید است روش ابراز احساسات است (گلمن، ۱۹۹۵، ترجمه پارسا، ۱۳۸۹) نارسایی خودکنترلی با مفهوم تکانشگری رابطه دارد و نشانگر ناتوانی از تفکر در مورد پیامد رفتار است (خاکسار، ۱۳۸۹).کودکان تک والد به واسطه ی اینکه از حضور پدر و مادر توأمان در کنار خود محروم هستند، ممکن است دچار مسائل و مشکلات بسیاری شوند. گیوتمن و روسنبرگ (۲۰۰۳) و لنسفورد (۲۰۰۹) در پژوهش های خود به این نتیجه رسیدند که سازگاری کودکان تک والد به طور معناداری پایین تر از ساز گاری کودکان دو والد است (به نقل از خدری، عسگری، ۱۳۹۰).نامدار پور (۱۳۸۰) در تحقیق خود نشان داد که کودکانی که با پدر خود بزرگ می شوند در مقایسه با کودکانی که بدون پدر بزرگ می شوند از جهات مختلف متفاوت هستند. کودکانی که پدر خود را در جنگ، طلاق و با حوادث دیگر از دست می دهند در هویت یابی نقش های خود به عنوان زن با مرد و همچنین در کنترل خود و رشد اعتماد به نفس دچار اشکال می شوند.شاکریان (۱۳۹۰) با توجه به پژوهش خود، بیان می کند که نقایص والد گری مناسب که به سبب مشکلات ناشی از فقدان یکی از والدین حادث می شود، منجر به اختلال در الگوی دلبستگی شده و مشکلات هیجانی و رفتاری را در کودک به دنبال خواهد داشت که به شکل اضطراب، افسردگی، ضعف عملکرد تحصیلی و سوء مصرف مواد بروز می باید.کودکان تکانشگر اغلب بر رفتارهای خود، کنترل مناسبی ندارد و عکس العمل هایی که به وقایع پیرامون خویش نشان می دهند، بیش از حد طبیعی است. در واقع با کوچکترین اتفاقی برانگیخته و عصبی میشوند و پرخاشگری های فیزیکی با کلامی زیادی بروز می دهند. همچنین حاضر به تأمل کردن و فکر کردن راجع به اتقاق پیش آمده نیستند و می خواهند بدون هیچ گونه تعللی نسبت به آن واقعه واکنش افراطی نشان دهند. آنها اغلب از کار خود و رفتارشان پشیمان نمی شوند یا پشیمانی زمانی رخ می دهد که دیگر دیر شده است و دوستان و اطرافیان خود را با رفتارهایشان رنجانده اند. بنابراین این کودکان نمی توانند تعاملات اجتماعی مناسبی با اطرافیان خود داشته باشند و با رفتارهای خویش دیگران را از خود دور می کنند، در نتیجه در انزوا فرو می روند، در بازی های گروهی شرکت نمی کنند و در گوشه ای تنها می نشینند. این کودکان در مقایسه با کودکان غیر تکانشگر، در بزرگسالی مستعد بزهکاری، در گیری زیاد با رفتارهای پرخطر جنسی، رفتارهای شتابزده و عجولانه، کار کرد اجرایی ضعیف، پرخاشگری زیاد و ناتوان در مقابل استرس می باشند (وزایر، فاندر، ۲۰۰۶). از آنجا که تکانشگری با بیماری های اساسی، مشکلات خانوادگی، شغلی و اجتماعی، تصادفات و خشونت رابطه دارد از اهمیت بالینی برخوردار است (آریانا کیا، حسنی، ۱۳۹۳). از کنترل و مدیریت احساسات می توان به عنوان کلید بهشت عاطفی باد کرد زیرا فقط از طریق خود کنترلی است که می توان میزان مشخصی از احساسات را با تفکر همراه کرد و مسیر اصلی درست اندیشیدن را پیمود (کرامتی و همکاران، ۱۳۸۵). بنابراین با توجه به خطرات احتمالی ذکر شده در آینده برای کودکان تک والد، بهتر است تا از همان دوران کودکی درمان با این کودکان را آغاز نمود.دریر، الیوت، فلچر و سوانسون (۲۰۰۵)، در تحقیقات خود نشان دادهاند که آموزش مهارت حل مسئله باعث کاهش پرخاشگری و افزایش کنترل خود می شود.همچنین روش هایی نظیر اصلاح تعامل والد – کودک (PCIT) (میکائیلی منیع، حقی و راشا، ۱۳۹۲) و درمان های شناختی رفتاری (هودگیر ، پیدن، ۲۰۰۸) نیز در کاهش رفتارهای تکانشی افراد مؤثر بوده اند.برجعلی، علی زاده، احدی، فخی، سهرابی و محمدی (۱۳۹۳) در پژوهش خود بیان کردند که روش های آموزش دلگرم سازی والدین بر اساس نظریات آلفرد آدلر و روش آموزش رفتاری والدین بر اساس نظریات راسل بار کلی بر افزایش مهارت خود کنترلی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه بیش فعالی تأثیر دارد. همچنین
