گلناز سیاح قربانی هستم، فارغ التحصیل روانشناسی بالینی-خانواده درمانی در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه علم و فرهنگ در سال ۱۳۸۹، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “مقایسه عملکرد روانی (افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه)- شناختی (حافظه شرح حال، آینده نگر) و عملکرد خانوادگی والدین فرزندان مبتلا به سرطان و والدین فرزندان عادی” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه علم و فرهنگ

پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته روان شناسی بالینی – خانواده درمانی

عنوان:

مقایسه عملکرد روانی (افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه)- شناختی (حافظه شرح حال، آینده نگر) و عملکرد خانوادگی والدین فرزندان مبتلا به سرطان و والدین فرزندان عادی

استاد راهنما:

دکتر علیرضا مرادی

استاد مشاور:

دکتر علی فتحی آشتیانی

پژوهشگر:

گلناز سیاح قربانی

زمستان ۱۳۸۹

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول

گستره مسئله پژوهش

مقدمه

بیان مساله

ضرورت انجام پژوهش

اهداف پژوهش

هدف کلی

اهداف جزئی

فرضیه پژوهش

تعریف مفاهیم و متغیر ها

PTSD

تعریف عملیاتی

سرطان

تعریف عملیاتی

حافظه شرح حال

تعریف عملیاتی

افسردگی

تعریف عملیاتی

اضطراب

تعریف عملیاتی

عملکرد خانواده

تعریف عملیاتی

حافظه آینده نگر

تعریف عملیاتی

فصل دوم

مروری بر یافته های نظری و پژوهشی قبلی در قلمرو مسئله پژوهش

سرطان

سرطان در کودکان

آثار منفی هیجانی سرطان

سرطان به عنوان یک اختلال روانشناختی

PTSD

سرطان و PTSD

افسردگی

آثار سرطان بر افسردگی

اضطراب

آثار سرطان بر اضطراب

آثار سرطان پر عملکرد شناختی

توجه؛ تعریف، انواع آن

آثار سرطان بر توجه

مفهوم حافظه و انواع آن

حافظه شرح حال

انواع حافظه شرح حال

کار کرد حافظه شرح حال

سن و حافظه شرح حال

بنیان عصب شناختی و بازیابی حافظه شرح حال

اثرات تروما بر حافظه شرح حال

حافظه آینده نگر

تعریف

انواع تصمیم و هدفمندی در حافظه آینده نگر

سن و حافظه آینده نگر

بازیابی

اثرات تروما بر حافظه آینده نگر

عملکرد خانوادگی

تعریف خانواده

کارکرد خانواده

خانواده های کارآمد

خانواده ناکارآمد

تأثیر تروما بر عملکرد خانواده

یافته های پژوهشی

یافته های پژوهشی در ایران

یافته های پژوهشی خارج از ایران

فصل سوم

روش پژوهش

نوع مطالعه

جامعه آماری ، حجم نمونه و روش های نمونه گیری

جامعه آماری

حجم نمونه

روش نمونه گیری

روش و ابزار جمع آوری اطلاعات

پرسشنامه خودسنجی تأثیر رویداد (IES- R)

پرسشنامه افسردگی بک : (ویرایش دوم II BDI)

پرسشنامه اضطراب یک

پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک

مقیاس سنجش خانواده مک مستر ” FAD”

ابزار سنجش حافظه شرح حال

پرسشنامه سنجش حافظه مربوط به آینده POM

روش اجرا

فصل چهارم یافته های پژوهش

یافته های توصیفی

یافته های جمعیت شناختی

یافته های استنباطی

یافته ها در چاچوب فرضیه های پژوهش

فصل پنجم بحث و نتیجه گیری

بحث در چهار چوب فرضیه های پژوهش

نتیجه گیری

محدودیت های پژوهش

پیشنهادهای پژوهشی

منابع فارسی

لاتین

ضمائم

چکیده:

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه عملکرد روانشناختی، شناختی و عملکرد خانوادگی والدین فرزندان مبتلا به سرطان و والدین کودکان عادی اجرا شد.

روش: در یک بررسی علی-مقایسه ای ، ۱۰۰ نفر از والدین کودکان مبتلا به سرطان در بیمارستان کودکان سرطانی محک، ( ۵۰ مادر – ۵۰ پدر) و ۱۰۰ تقر از والدین فرزندان عادی( ۵۰ مادر – ۵۰پدر) در شرایط سنی و اجتماعی مشابه، انتخاب شده و طی ۲ جلسه ساعته، و پس از توضیحات لازم و با رضایت کامل، اقدام به تکمیل پرسشنامه ها نمودند. برای دستیابی به هدف پژوهش از سیاهه افسردگی بک، سیاهه اضطراب بک، مقیاس تجدید نظر شده تاثیر رویداد( IES) ، مقیاس عملکرد خانوادگی( FAD)، مصاحبه و آزمون حافظه شرح حال و آزمون حافظه آینده نگر ، استفاده شد. سپس داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: نتایج نشان داد؛ عملکرد روانشناختی والدین کودکان مبتلا تفاوت معنا داری با گروه عادی دارد ! . میانگین اضطراب، افسردگی و PTSD بطور معنا داری بالا تر از گروه والدین عادی بود. این یافته ها در حوزه ی شناختی نیزه به جز در خرده مقیاس خاطرات عمومی منفی در حافظه شرح حال، موبد تفاوت معنا دار بین عملکرد والدین کودکان سرطانی و عادی بود. هم چنین، عملکرد خانوادگی والدین کودکان مبتلا به سرطان، به طور معناداری ضعیف تر از عملکرد والدین فرزندان عادی بود. البته خرده مقیاس نقش ها از این امر مستثنی بود.

نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، سرطان کودک، به عنوان عاملی تروماتیک عمل کرده و موجب تخریب کار کرد روانی- شناختی خانوادگی والدین می شود.

کلید واژه ها: والدین، کودکان، سرطان، اختلال استرس پس از سانحه، افسردگی، اضطراب، حافظه شرح حال، حافظه آینده نگری عملکرد خانوادگی

مقدمه:

بسیاری از انسان ها در طول زندگی با حوادث و سوانحی مانند زمین لرزه، جنگ، سیل، آتش سوزی، تصادفات و روبرو می شوند که می تواند نگرش افراد را نسبت به خود و جهان تحت تأثیر قرار دهند به طوری که فرد را کاملا” ناتوان کند. شاهدان این حوادث ممکن است روزها، هفته ها، با ماه ها با یاد آوری درد و رنج ناشی از آن و یا به شکل رویاهایا کابوسها آن رویداد ضربه آمیز را مجددا” تجربه کنند. بیش از سه دهه است که پژوهش در مورد آثار و پی آمدهای حوادث ناگوار با عنوان اختلال استرس پس از سانحه توسط محققان انجام می گیرد و هم اکنون حجم قابل توجهی از شواهد تحقیقاتی جمع آوری شده است. پژوهش های اخیر در مورد این اختلال، تاکید زیادی بر پاسخ دهنی فرد نسبت به ضربه دارد تا شدت عامل استرس زا، از این رو، علاوه بر رویداد های مختلف طبیعی مثل سیل، زلزله و به عنوان نمونه هایی از حوادث طبیعی، و حوادث غیر طبیعی نظیر جنگ و تصادفات که موجب بروز اختلال استرس پس از سانحه می شوند، بیماری های مهلکی نظیر ایدز و سرطان نیز به فهرست روبداد های آسیب را اضافه شده اند انجمن روانپزشکی آمریکا، ۱۹۹۴). در افراد مبتلا به این اختلال، کنش های روانشناختی و شناختی نظیر خلق وخو، هیجان ها، توجه، تمرکز و حافظه آسیب می بیند. این نواقص می توانند نقش تعیین کنندهای در تداوم بیماری و سپر نشانه شناختی آن داشته باشد. تحقیقات متعدد نشان داده است که بسیاری از افراد مبتلاء به سرطان حتی سالها پس از درمان قطعی بیماری، علائم اختلال استرس پس از سانحه را با خود داشته اند (مرادی، ۱۳۸۶).در سال های اخیر بیماری سرطان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر جوامع می باشد. به نظر می رسد که در ساهای پیش رو بر تعداد افراد مبتلا به سرطان افزوده خواهد شد که این امر ضرورت توجه به آن را بیشتر می کند. از هر سه نفر، یک نفر به سرطان دچار می شود.موسسه ملی سرطان شناسی وزارت بهداشت و خدمات درمانی آمریکا) طی قرن بیستم سرطان به میزان بسیار زیادی شیوع پیدا کرد و از دلایل اصلی این امر عوامل روانی و استرس های محیطی جامعه امروز می باشد. افراد مبتلا به سرطان با طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و شناختی مواجه می باشند و این امر مشکلات بیماران را در کنار بیماری سرطان دو چندان می کند. در ادامه این پایان نامه توجه به این ابعاد هدف اصلی می باشد.

بیان مساله

در چهارمین ویراست راهنمایی تشخیصی و آماری بیماری های روانی (IV – TR – DSM) اختلال استرس پس از سانحه ، یک رشته علائم تیپیک که در پی تجربه، مشاهده یا مواجهه با رویداد با رویدادهایی که خطر واقعی مرگ، تهدید به مرگ با آسیب دیدگی و با تهدید نسبت به تمامیت جسمانی خود با دیگران را در بر دارد، تعریف می شود. واکنش فرد نسبت به رویداد، همراه با ترس گسترده، ناامیدی یا وحشت می باشد. (کرایجید و همکاران، ۲۰۰۸). سه گروه اصلی از نشانه های اختلال شامل تجربه مجدد رویداد تکان دهنده، اجتناب پایدار و علائم بیش برانگیختگی پایدار می باشد. در این سندرم علائم باید بیش از یک ماه طول بکشد، شیوع این بیماری حدود ۸ % کل جمعیت است (کاپلان؛ ۲۰۰۳). مطالعات نشان می دهد احتمال رخداد در جنس مونت بیشتر می باشد (الف، لانگلند، گرسون و ۲۰۰۵). معمولا این اختلال با اختلالات افسردگی و سایر اختلالات اضطرابی همراه می باشد (کاپلان،۲۰۰۳).در طول ۲ دهه گذشته تحقیقات فراوانی در مورد ابعاد شناختی و هیجانی PTSD انجام شده است. یافته های پژوهشی نشان می دهد که افراد مبتلا به PTSD از مشکلات مربوط به حافظه (بروین و اسمارت ، ۲۰۰۲)، توجه (برایانت و هاروی ، ۱۹۹۷) و نشانه های تجزیه ای مورگان و همکاران) ، (مورگان و همکاران ۱۹۹۷) رنج می برند، و از مشکلات شناختی وسیعی برخوردار هستند (مرادی و همکاران، ۱۹۹۹) افراد مبتلا به PTSD در پردازش عاطفی صحیح در مواجهه با عواملی که حوادث تروماتیک را یادآوری می کند، ناتوان هستند (تریر و همکاران، ۲۰۰۶). عواطف ناشی از حوادث ترومانیک حافظه را مختل می کشد (کریستین و سافر ؛ ۲۰۰۱). کوردون و همکاران (۲۰۰۳) نیز بیان کرده اند که PTSD اثر عمیقی بر حافظه می گذارد. (به نقل از پاسری ۱۳۸۱۰ )، البته منظور از مشکلات حافظه در افراد مبتلا به PTSD این ست که تروما موجب پاسخهای جدید مانند فراموشی با اجتناب و در افراد می شود (والن ، ۲۰۰۳). به نظر می رسد که حافظه مربوط به قسمت حوادث تروماتیک در طول زمان تغییر می کند، اما حافظه هیجانات عمومی دست نخورده باقی می ماند (زولان ، ۲۰۰۱). حافظه شرح حال افراد مبتلا به این اختلال نیز در اثر مواجهه با تروما تغییر می کند (مرادی ۲۰۰۷۶). در همین راستا (ساترلند ۲۰۰۷) رابطه معنی داری بین بازیابی حافظه شرح حال و PTSD پیدا کرد. از طرف دیگر، مطالعات نشان داده است افراد مبتلا به PTSD ناشی از سرطان و ابدره در نوع خاصی از حافظه موسوم به حافظه آینده نگر ضعیف عمل می کنند (مرادی ۱۹۹۹۰) و از این رو این افراد در جهت گیری و انجام فعالیت در آینده مشکل جدی دارند (یولدا ۱۹۹۵) حافظه آینده نگر از ۲ گروه نشانه ها تأثیر می گیرده داخلی و خارجی، که از هر دوی آنها در فعالیت های روزانه بسیار استفاده میشود (مرادی ؛ ۱۹۹۹). برای مثال نوشتن خاطرات روزانه جزء سرنخ های بیرونی میباشد (هریس و ۱۹۸۰) که البته حافظه آینده نگر بیشتر با سرنخ های بیرونی ارتباط دارد (سلامون ، ۱۹۸۲).بر اساس DSMIV – TR هرگاه تمامیت و پا هویت فرد به خطر بیافتد و با اینکه فرد شاهد به خطر افتادن تمامیت و با هویت فرد دیگری باشد، علائم PTSD ظاهر می شود. در سال ۱۹۹۴  DSMIV دو بیماری سرطان و ایدز را به فهرست حوادث تروماتیک اضافه کرد. لذا به نظر می رسد که ابتلاء فرزند به سرطان می تواند منجر به بروز مشکلات روان شناختی و شناختی در والدین گردد که در این میان مادر خانواده آسیب پذیرتر از پدر بیان شده است (هانز بگ ، ۲۰۰۴). در حقیقت خیلی از خانواده های کودکان مبتلا به سرطان منوجه نیستند برای سازگاری با وضعیت جدید، لازم است در نگرش های خود تغییراتی ایجاد کنند (موری – گرید ۱۹۹۸) یکی از جنبه های شناختی، پردازش اطلاعات می باشد (سادوک +۲۰۰۱)، که اهداف و برنامه های زندگی، احساسات، ادراکها، توجه، هیجان ها، به یاد آوردن ها را نیز در بر می گیرد (سولسو – رابرت ؛۲۰۰۷). در واقع نحوه باز نمایی اطلاعات جدید و تبدیل آن به رفتار جدید هدف اصلی بررسی عملکرد شناختی و روان شناختی فرد پس از تروما میباشد (زاره ۱۹۹۹). یافته ها نشان داده است خاطرات PTSD در بروز آشفتگی حافظه مؤثر است (بنت ، ۲۰۱۰)، زاره (۲۰۰۹) بیان کرده است که مشکلات روانی و محیطی به تنهایی باعث تخریب حافظه نمی شود بلکه سطح تعاملات اجتماعی، تحصیلات، حیطه شغلی و … نیز مهم است. از طرف دیگر در بین افراد مبتلا به PTSD علائم افسردگی، اضطراب و ناسازگاریهای روانی فراوانی مشاهده می شود (کراش ۲۰۰۱). یافته ها نشان می دهد عملکرد اجتماعی افراد مبتلا به طور گسترده تغییر می کند و آنها نمی توانند بخوبی از توانایی های خود استفاده کنند (کریستوفر و همکاران ۲۰۰۱). طبق یافته های (تاگاتا ۲۰۰۷) بیماران PTSD سطح اضطراب بسیار بالایی را تجربه می کنند. همچنین کانگاس (۲۰۰۵) بیان کرده است که علائم روانشناختی پس از تشخیص بیماری سرطان بسیار دیده می شود که در این میان اختلالات افسردگی و اضطراب بیشترین میزان را داراست. در پژوهش بادکین و همکاران (۲۰۰۶) موارد استرس آمیزی که منجر به PTSD می شود بررسی شده است. از جمله این موارد، بیماری یکی از اعضای خانواده می باشد. در حال حاضر بیماری سرطان ، جز رایج ترین عوامل بروز استرس حاد در خانواده می باشد که منجر به بروز علائم اختلال استرس پس از سانحه می شود. سرطان یکی از اعضای خانواده و مخصوصا فرزندان به عنوان عامل PTSD در نظر گرفته می شود (برس و ۲۰۰۵) عملکرد خانواده ها پس از تشخیص سرطان تا ۵ برابر کاهش می یابد (آلدفر (۲۰۰۹). بطور مثال در تحقیقی که کرونی و همکاران (۲۰۰۳) انجام دادند، بیان شد: کودکانی که تحت درمان های طولانی مدت جهت بیماری های خاص قرار می گرند، خانواده و فرزندان علائم بالایی از PTSD را نشان می دهند و در این میان مادر میزان بالاتری از علائم را تجربه می کند که البته عواملی مثل حمایت اجتماعی و … نیز مهم است. در این خانواده ها، کیفیت زندگی پایین آمده و پیش برانگیخنی و گوش بزنگی افزایش می یابد. نتایج بافته های پژوهشی نشان می دهد که حدود ۲۰ % مادران کودکان سرطانی دچار علایم PTSD میشوند (ناگاتاء ۲۰۰۸)، آندری (۲۰۰۲) در پژوهشی نشان داد، حتی بعد از تشخیص و درمان سرطان، PTSD رخ می دهد. همچنین طبق تحقیق نافی (۲۰۰۸) ۲ ماه بعد از تشخیص بیماری سرطان ۸۰%  نمونه ها، ۳ علامت اصلی PTSD را نشان می دهند و نیاز به مداخله روانشناختی سریع دارند (ستیز ،۲۰۰۱، روکر ،۲۰۰۴، و کاترینا ۲۰۰۸). طبق آمار انستیتو کانسور آمریکا حدود ۰۰۰/۱۸۰ نفر در امریکا دچار سرطان سینه هستند که در این میان اعضای خانواده این بیماران به طرز عمیقی دچار اختلالات افسردگی و اضطراب هستند (هاپکو ۲۰۰۵). محققان معتقدند اعضای خانواده ای که عضو بیماری دارنده واکنش هیجانی منفی بسیار شدین تری نسبت به دیگران از خود بروز می دهند (اسچراف ۲۰۰۱ به نقل از یاسری ۱۳۸۱). البته نباید از نظر دور داشت که استرس های مختلف زندگی روزمره، افراد را بیشتر مستعد بروز علائم PTSD می کند. در حقیقت علائم PTSD واکنش روحی شخص نسبت به اتفاق جدید و پر استرس می باشد (کانگاس ؛ ۲۰۰۰). ضمنا واکنش اعضای خانواده نسبت به بیماری فرد متفاوت است. ممکن است خانواده ها عضو بیمار را تشویق به رفتن به مدرسه یا محل کار و کنند و وی را به داشتن حداکثر تلاش جهت یک زندگی مستقل تشویق کنند (آلن ۲۰۰۲)، اما متأسفانه بیش از ۴۰ % اعضای خانواده ی افراد مبتلا به سرطان، اختلالات شبه جسمی سازی ، و علائم PTSD را نشان می دهند (آندری: ۲۰۰۲). بنابراین، با استناد به مطالعات انجام شده در آتبات ارتباط اختلالات اضطرابی – افسردگی والدین (راچ و همکاران ۲۰۰۹ هنری و همکاران، ۲۰۰۵، لی و همکاران ۲۰۰۹، و …) و بروز مشکلاتی در حافظه شرح حال و حافظه مربوط به آینده، پس از مواجهه با تروما (تی ۲۰۰۴، یاسیک و همکاران ۲۰۰۶، مرادی و همکاران ۱۹۹۹، دوفر ۱۹۹۵، زولان و همکاران ۲۰۰۱، و …) و نیز با عنایت به سایر مطالعات در مورد اثرات سرطان کودک در بروز اختلال PTSD در والدین (ساویر ۲۰۰۹، تاگاتا، ۲۰۰۷، ریوا ۲۰۰۳، آل و همکاران ۲۰۰۸، مارشال و همکاران ۲۰۰۹ و …) و از آنجا که در علم روانشناسی همواره از اهمیت نقش و عملکرد خانواده به عنوان یک سیستم یاد شده است و معمولا خانواده به عنوان پایگاه عاطفی روانی برای اعضای خود به حساب می آید (گلدنبرگ ۲۰۰۷)، لذا این سؤال مطرح است که میزان بروز مشکلات روانشناختی و شناختی در والدین کودکان سرطانی چگونه است؟ بر همین اساس، محقق بر آن شده است تا اثر تشخیص پر استرس سرطان کودک را بر عملکرد شناختی و روانشناختی والدین مطالعه کند تا با ارائه تصویری روشن تر از پی آمدهای روانشناختی و شناختی آن زمینه لازم را در کنترل و مقابله با آن را فراهم نماید و شاید از این رهگذر آسیب کمتری به خانواده و فرزندان آنها وارد شود. بنابراین سوال اصلی این پژوهش اینست که اثر تشخیص سرطان کودک بر عملکرد شناختی و روانشناختی والدین چیست؟

ضرورت انجام پژوهش

پژوهش در زمینه تروما و اختلال های ناشی از آن در دهه های اخیر بطور گسترده مدنظر محققان قرار گرفته است و در سال های اخیر هدف اصلی بخش قابل ملاحظه ای از پژوهش ها، تبین ابعاد شناختی هیجانی اختلال ناشی از تروما بوده است. نتایج این پژوهش ها در مورد عملکردهای شناختی مانند حافظه، توجه و الگوهای روشنی در مورد تروما می دهد (به عنوان مثال: مارک ، و همکاران، ۲۰۰۷. بنت و همکاران، ۲۰۱۰ ساترلند ، ۲۰۰۷، واسا ، ۲۰۰۶ و کوردون : ۲۰۰۳ و …). در مورد ابعاد هیجانی نیز نظیر نظیر افسردگی اضطراب و مطالعاتی متعددی انجام شده است، لکن با نمونه های مبتلا به PTSD انجام شده است به عنوان مثال (برس ۲۰۰۵، فیلیپ ای ۲۰۰۸، جوزت ای  ۲۰۰۹ و …) و نه بر روی والدین و اطرافیان آنها. به رغم حجم بالای تحقیقات هنوز سؤالات بی پاسخ بسیاری در مورد ابعاد شناختی هیجاتی اختلال های ناشی از تروما بویژه در مورد نزدیکان وجود دارد که باید به آن پرداخت. در اکثر مطالعات انجام شده به تأثیر سرطان بر عضو بیمار توجه شده است (نافیه ؛ ۲۰۰۸) و تاثیر آن بر دیگر اعضای خانواده تا حد کمتری مورد توجه قرار گرفته است (بنت و ۲۰۰۸). به طور مثال، در ایران نیز از معدود پژوهش های انجام شده در زمینه اعضای خانواده ی فرد مبتلا به سرطان، پژوهش خانم یاسری (۱۳۸۱) می باشد و از آنجا که نقش مؤثر خانواده به عنوان یک سیستم غیرقابل انکار می باشد و درمان روان شناختی عضو مبتلاء به سرطان بدون توجه و حمایت دیگر اعضا امکانپذیر نمی باشد لازم است به تأثیر سرطان یک عضو بر دیگر اعضا نیز توجه شود تا زمینه کنترل و مدیریت شرایط بحرانی فراهم شود لذا با توجه به آنچه گفته شد، فقدان مطالعات جامع در خصوص اعضای خانواده ی بیمار و به خصوص والدین ، به لحاظ نقش کلیدی و مهمی که دارا می باشند به شدت احساس شده و پرداختن به آن هدف اصلی پژوهش حاضر قرار گرفت.

اهداف پژوهش

هدف کلی:

بررسی اثر تشخیص سرطان کودک (به عنوان عامل تروماتیک) بر عملکرد عاطفی و شناختی والدین و عملکرد کلی خانواده

اهداف جزنی

۱- مقایسه میزان اضطراب والدین کودکان مبتلا به سرطان و والدین عادی

٢. مقایسه میزان والدین افسردگی والدین کودکان مبتلا به سرطان و والدین عادی

٣. مقایسه میزان اختلال استرس پس از سانحه در والدین کودکان مبتلا به سرطان و والدین عادی

۴. مقایسه وضعیت حافظه شرح حال در والدین کودکان مبتلا به سرطان و والدین عادی

۵. مقایسه وضعیت حافظه آینده نگر در والدین کودکان مبتلا به سرطان و والدین عادی ۶. مقایسه عملکرد خانوادگی در والدین کودکان مبتلا به سرطان و والدین عادی

فرضیه پژوهش

*نشانه های اختلال استرس پس از سانحه در میان والدین دارای فرزند مبتلا به سرطان وجود دارد.

*اضطراب در والدین دارای کودکان مبتلا به سرطان بیشتر از والدین عادی است.

*افسردگی در والدین دارای کودکان مبتلا به سرطان بیشتر از والدین عادی است

*حافظه آینده نگر در والدین دارای کودکان مبتلا به سرطان ضعیف تر از والدین عادی

*حافظه شرح حال با سرگذشتی در والدین دارای کودکان مبتلا به سرطان ضعیف تر از والدین عادی است

*عملکرد خانوادگی در والدین دارای کودکان مبتلا به سرطان ضعیف تر از والدین عادی

تعریف مفاهیم و متغیر ها

PTSD

اختلال استرس پس از سانحه ، یک رشته علائم تیپیک که در پی تجربه، مشاهده با مواجهه با رویداد با رویداد هایی که خطر واقعی مرگ ، تهدید به مرگ با آسیب دیدگی وخیم یا تهدید نسبت به تمامیت جسمانی خود با دیگران را در بر دارد، می باشد (IV – TR – DSM ، انجمن روانپزشکی آمریکا؛ ۲۰۰۰).

سه گروه اصلی از نشانه های آن شامل تجربه مجدد حادثه به صورت آزار دهنده ومزاحم ، رفتار های اجتنابی و علائم مستمر تحریک بالاتر از حد معمول می باشد.

تعریف عملیاتی

(وایس ، مارمر IES – R ، افرادی هستند که در پرسشنامه PTSD در این پژوهش ، منظور از ۱۹۹۷) نمرات بالایی به دست آوردند.

سرطان

اصطلاحی است برای تعریف بیماری هایی که در آن سلول های غیر عادی بدون وقفه در بدن تکثیر می شوند، سلول های سرطانی قادرند به بافت های مجاور حمله نموده و از طریق جریان خون و سیستم لنفاوی به قسمت های دیگر بدن سرایت نماید. (فرهنگ اصطلاحات سرطان ۲۰۰۱)

تعریف عملیاتی

در این پژوهش ، ملاک تشخیص سرطان، تشخیص پزشک انکولوز بست در بیمارستان می باشد.

حافظه شرح حال

حافظه شرح حال ، حافظه رویداد ها و موضوعات مربوط به خود شخص است.(پروین ۲۰۰۷). این حافظه به عنوان باز نمائی جزئیات خاص یک رویداد نیز تعریف می شود.

تعریف عملیاتی

در این پژوهش ، منظور از حافظه شرح حال مجموع تمرات هر فرد در آزمون حافظه شرح حال می باشد( AMT).

افسردگی

اختلال عاطفی است که بواسطه داشتن عواطف غمناک، از دست دادن علاقه به امور رضایت بخش، دید منفی نسبت به خود، نا امیدی، بی تصمیمی، افکار خودکشی ، کاهش وزن و از بین رفتن اشتها ، ناراحتی های خواب و علائم جسمانی مشخص می شود. ( DSM IV – R انجمن روانپزشکی آمریکا؛ ۲۰۰۰).

تعریف عملیاتی

در این پژوهش ، منظور از افسردگی ، نصره ی به دست آمده در آزمون افسردگی بک (۲۰۰۰) می باشد.

اضطراب

نگرانی پیشاپیش نسبت به خطر ها با بدبختی های آینده ، توام با احساس پی لذتی ، با نشانه های بدنی تنش.

منبع خطر پیش بینی شده می تواند درونی یا بیرونی باشد( DSM IV – R انجمن روانپزشکی آمریکا؛ ۲۰۰۰).

تعریف عملیاتی

در این پژوهش ، منظور از افسردگی، نصره به دست آمده در آزمون اضطراب بک (۱۹۹۰) می باشد، که در مجموع بیانگر حالت اضطراب در فرد است.

عملکرد خانواده

عملکرد خانواده، تلاش مشترکی است برای برقراری و حفظ تعادل در خانواده ، خانواده دارای عملکرد یک منظومه باز است که اعضای آناز نظر عاطفی به هم پیوسته اند و با این وجود برای گسترش هویت فردی خود تشویق شده اند. (آلدفر؛ ۲۰۰۹)

تعریف عملیاتی

منظور از عملکرد خانواده ، نصره به دست آمده از آزمون عملکرد (FAD) می باشد.

حافظه آینده نگر

به عنوان یاد آوری به یاد آوردن است (ویتگرد؛ ۱۹۸۸). و یا به یاد آوردن انجام یک عمل با قصد و آگاهی قبلی است.

حافظه آینده نگر در واقع به یاد آوردن اعمال آینده است (انیشتن، دانیل؛ ۲۰۰۵).