سمیه عباسی هستم، فارغ التحصیل مشاوره مدرسه در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۳۹۰، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “اثر بخشی مشاوره گروهی به شیوه بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل بر کاهش افسردگی مادران کودکان کم توان ذهنی شهر تهران” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه علامه طباطبایی

دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد مشاوره مدرسع

موضوع:

اثر بخشی مشاوره گروهی به شیوه بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل بر کاهش افسردگی مادران کودکان کم توان ذهنی شهر تهران

استاد راهنما:

دکتر احمد اعتمادی

استاد مشاور:

دکتر حسین سلیمی

استاد داور:

دکتر شهلا پزشک

پژوهشگر:

سمیه عباسی

تابستان ۱۳۹۰

فهرست مطالب

عنوان

چکیده

فصل اول: کلیات

مقدمه

بیان مساله

اهمیت و ضرورت پژوهش

هدفهای تحقیق

فرضیه تحقیق

تعریف مفهومی و عملیاتی

فصل دوم: پیشینه پژوهش افسردگی

تاثیر معلولیت بر افسردگی مادران

واکنشهای هیجانی والدین در برابر معلولیت فرزند

عوامل موثر بر واکنشهای هیجانی والدین کودکان معلول

خصوصیات کودک

خصوصیات خانواده

واکنشهای عاطفی نسبت به معلولیت

انواع واکنشهای عاطفی والدین کودکان معلول

۱) مدل مرحله ای

۲) مدل اندوه مزمن

۳) مدل سازه شخصی

۴) مدل بی معنایی و توازن زدودگی

۵) مدل رویکرد مک کیت به واکنشهای عاطفی والدین

بازسازی شناختی

فصل سوم:روش شناسی پژوهش

روش پژوهش

جامعه آماری، روش نمونه گیری، حجم نمونه

ابزار گردآوری اطلاعات

روائی و پایایی ابزار پژوهش

روش تجزیه و تحلیل داده ها

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه

توصیف آماری آمار استنباطی

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری کلی

مقدمه

یافته های پژوهش

بحث و نتیجه گیری کلی

محدودیتهای پژوهش

پیشنهادات پژوهشی

پیشنهادات کاربردی

منابع:

منابع فارسی

منابع لاتین

چکیده:

این پژوهش با هدف اثر بخشی الگوی مشاوره گروهی به روش بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل در کاهش افسردگی مادران دارای کودک کم توان ذهنی انجام شده است. روش انجام این طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. با توجه به محدودیت اجرا، جامعه پژوهشی حاضر در این پژوهش را مادران افسرده دارای کودک کم توان ذهنی در مدرسه شهید صیاد شیرازی واقع در منطقه ۴ آموزش و پرورش شهر تهران تشکیل می دهند که از بین آنها ۳۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه تحت مداخله درمانی قرار گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه افسردگی بک بود که به صورت پیش آزمون و پس آزمون به کار رفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی، ویژگی های توصیفی متغیر های پژوهش مانند میانگین، انحراف استاندارد، رسم جداول و نمودارهای آماری و در بخش بخش استنباطی از تحلیل کوواریانس با رعایت مفروضات لازم (نرمال بودن توزیع داده ها، وجود رابطه خطی بین متغیر کمکی و متغیر وابسته و همگتی شیب خط رگرسیون استفاده شده است. براساس یافته های حاصله با اطمینان بیشتر از ۹۵ می توان گفت که مشاوره گروهی به روش بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل باعث کاهش افسردگی مادران دارای کودک کم توان ذهنی شده است.

واژگان کلیدی: بازسازی شناختی، تمثیل، افسردگی

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه

یکی از نعمت های بسیار ارزشمند پروردگار برخورداری از سلامت تن و روان است، و بهره مندی از این نعمت بی مانند در گرو رعایت موازین بهداشتی در طول زندگی است. افسردگی یکی از رایج ترین انواع ناراحتی های روانی است که باعث مراجعه به روان پزشکان می گردد. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۹۳ از هر۸ نفر یک نفر به نوعی از اختلالات افسردگی رنج برده و در سال ۱۹۹۷ افسردگی منجر به مرگ ۲۰۰۰۰۰ نفر شده است (ساراسون و ساراسون (بی تا) ترجمه اصغری مقدم، دهقانی، نجاریان، ۱۳۸۲). | مطالعاتی که در سالهای اخیر از سوی متخصصان سازمان جهانی بهداشت و کشورهای درحال توسعه آسیا و آفریقا صورت گرفته از افزایش دامنه شیوع افسردگی در میان کشورهای در حال رشد حکایت می کند سازمان جهانی بهداشت، ۱۹۷۳).به دلایل مختلفی معمولا درصد بیشتری از بانوان دچار افسردگی می شوند. نسبت زنان به مردان افسرده در ممالک پیشرفته صنعتی تفریبا ۲ به ۱ است (براون و هریس ۱۹۸۷،به نقل از هاشم نژاد، ۱۳۸۶) والدین به ندرت انتظار دارند که بجه ای معلول با تانوان داشته باشند، آنها همیشه در رویا هایشان فرزند آینده خود را زیبا جذاب، باهوش، و یا در گل آرمانی مجسم می کنند. قطعی شدن تشخیص کم توانی ذهنی کودک در هنگام تولد می تواند منجر به بحران عظیمی در خانواده شود. باتوجه به اینکه کم توانی ذهنی آثار ونبعات بسیاری در زندگانی افراد می گذارد.والدین واکنش های عاطفی شدیدی نسبت به این نقص از خود نشان می دهند. بخشی به این علت می تواند باشد که کودک کم توان مسؤلیت های زیادی بر دوش والدین می گذارد و همه خانواده را درگیر می کند. شواهد بسیار وجود دارد که والدین کودکان نانوان به دلیل سازگاری با شرایط خاص، پیش از والدین دیگر، متحمل استرس و فشارمی شوند بر سلاوودیویس ،۱۹۸۶، هانسون، الیس و دبه ، ۱۹۸۹، پال و کوئین ،۱۹۸۷، سینگر و ایروین ۱۹۸۹ بوئیزو کوئز ۱۹۸۶ به نقل از هاشم نژاد، ۱۳۸۶). افسردگی می تواند از طریق ایجاد اختلال در ظرفیت مادر برای ارتباط با فرزندش با مهارتهای فرزندپروری اوتداخل ایجاد کنند. پژوهش ها نشان می دهند که ناتوانی در اجرای مهارتهای فرزندپروری در بیماران افسرده می تواند پیامدها و عواقب جسمی در رشد روان شناختی ، بازداری اجتماعی و سازگاری کودکان داشته باشد( داونی و کویتی ،  ۱۹۹۰، کوچانسکی، ۱۹۹۱ به نقل از شیار لو واورواشل، ۱۹۹۵)مطالعات دیگری نیز نشان داده اند که خانواده های دارای کودک کم توان ذهنی نسبت به خانواده های کودکان عادی از سطوح استرس بالاتری برخوردارند (برای مثال دیسون، ،۱۹۹۱ انستی و اسپنس ۱۹۸۶). وایت (۱۹۷۱) اشاره کرده است مادر ممکن است از طریق انگار به افکار و احساسات آشفته اش راجع به واقعیت غم انگیز عقب ماندگی رفتار کند(رهسپار، ۱۳۷۷)همچنین نتایج پژوهش ها حاکی از آن است که کودکان والدین افسرده در مقایسه با کودکان والدینی که اختلال خلفی ندارند بیشتر در معرض افسردگی هستند. مادران مبتلا به بیماری افسردگی در مقایسه بامادران گروه کنترل در روابط خودبا کودکانشان بیشتر باخلق منفی عمل می کردند(لاووجی، ۱۹۹۱) و پاسخدهی و درگیری عاطفی کمتری با فرزندانشان داشتند( گودمن و براملی ،۱۹۹۰، به نقل از هاشم نژاد، ۱۳۸۶).در دهه های اخیر برای کمک به سلامت روانی و تغییر رفتار ناساز گارانه از روشهای درمانی شناختی نیز بهره فراوان گرفته شده و توجه شناخت درمانگری برباز سازی شناختی مراجعین بوده است(کوپ و کراو .۱۹۹۸) طرح مفهوم بازسازی شناختی برای نخستین بار در ادبیات بالینی به کارهای الیس (۱۹۶۲) ویک (۱۹۶۷ و ۱۹۷۶) نسبت داده می شود(زارب”،۱۹۹۲). اغلب نظریه هایی که زیر بنای آنها درمان شناختی است (مک مولین و گیلز،۱۹۸۹ و مک مولین ،۱۹۸۱) از درمانهای الیس و بک مشتق شده اند. با وجود این در برخی زمینه ها بین آنها تفاوت وجود دارد(فری ۱۹۹۱، ترجمه صاحبی و همکاران ، ۱۳۸۲). بازسازی شناختی می تواند با بسیاری از اشکال درمانی ترکیب شود(کوری ،۲۰۰۱ ترجمه اعتمادی و هاشمی ،۱۳۸۵). به طور مثال بهره گیری از ابزارهایی مانند تمثیلات روشن، داستانها، استعاره های مناسب ، تصویر سازی ذهنی در به کار بردن خلاق و موثر شناخت درمانی کمک می کنند (نیومن ، ۲۰۰۰ به نقل از نطیری ،۱۳۸۳). مضمون (باورهای هیجانی در قالب کلام نمی گنجد ودر چنین مواقعی استفاده از قصه تمثیل و شعر بیانگر مضمون یک اتفاق است (تیزدل، ۱۹۹۳).امروزه با استفاده از چارچوب نظری رویکردهای درمانی و در فرایند ضابطه یشدی مشکل مراجع، می توان به طور دقیق تر از تمثیل در فرایند بازسازی شناختی (شناخت درمانگری) استفاده کرد. گاهی اوقات ، می توان برای تغییر رنگ وضوح تصویر و دیدن جزئیات به طور روشن تر با دیدن تصویر کلی و بزرگ تر، فیلتر های گوناگونی را آزمون کرد و تمثیل ها چنین نقشی را به راحتی ایفا می کنند. در سطح بسیار کارآمد و جادویی تمثیل ها می توانند چارچوب و معیارهای سنجش و ارزیابی و نقشه و برداشت های برخواسته از عادات ما از جهان را به چالش فرا خوانده و با ما را از شیوه فکری محدود شده همیشگی مان دور کرده و به سوی یادگیری و کشق های جدید رهنمون شوند(صاحبی، ۱۳۸۷).

بیان مسأله

بدنیا آمدن یک کودک معلول و یا آگاهی از این امر در مقطع دیگری از زمان والدین را دچار یک شوک قوی عاطفی می نماید. به عبارت دیگر، والدین این کودکان یک واکنش سوگ تمام عیار را تجربه خواهند کرد. استرس معمولا ناشی از رویدادهای مصیبت بار عمده نیست ، بلکه بیشتر پیامد تحصیل های روزمره ای است که به مراقبت از کودک مربوط می شود. اما در صورتی اثرات آن مخرب تر است که خانواه به لحاظ تعدد تقاضاهای روزانه تحت فشار باشد، پس مادر به لحاظ نقش مراقبتی که دارد بیشتر تحت فشار خواهد بود. با اینکه معدودی از آنها دچار آشفتگی های روانی می شوند ، اما همیشه در معرض اشکال خفیف تر افسردگی هستند(هالاهان و کافمن، ترجمه ماهر، ۱۳۷۲). دو درمان اصلی تحت مقوله بازسازی شناختی عبارتنداز: درمان عقلانی هیجانی ، رفتاری( الیس۱۹۶۲۰) که ادعا می کند منطقی نبودن ، علت اصلی مشکلات عاطفی است و بر بازسازی باورهای غیر منطقی تاکید می کند و درمان شناختی (بک، ۱۹۷۹) که بر چالش با افکار خود اینست تاکید دارد تاباورهای غیر منطقی در عین حال هدف هردو بازسازی شناختی است (دابسون، ۲۰۰۱ به نقل از سلیمی -۱۳۸۸).بازسازی شناختی یکی از فنون رفتار درمانی شناختی است که از طریق آن به درمانجو کمک می شود نحوه ای که خود، دنیا و آینده را می بیند تغییر دهد. در این روش درمانگر عقاید منفی بیمار را در قالب عقاید مثبت تر بازنگری می کند و پرورش دادن روشهای مناسب تر مقابله کردن با مشکلات هیجانی را ترغیب می کند. نگرشهای کژکار و عقاید غیر منطقی درمانجو را زیر سوال می برد و درمانگر آنها را به چالش می طلبد و به درمانجو تکالیفی می دهد که آنها را خارج از جلسه درمان انجام می دهد هالجین. ویتبورن۲۰۰۳۰، ترجمه سید محمدی، ۱۳۸۳)به طور کلی در رویکرد شناختی ۱۰ خطای فکرى (تحریف شناختی) و ۱۳ پاور ناکارآمد به منزله عوامل اصلی شکل گیری و تداوم مشکلات هیجانی شناسایی شده اند که در فرایند درمان افراد مورد شناسایی قرار گرفته و بازسازی آنها آموزش داده می شود (مک مولین، ۲۰۰۱. به نقل از سلبیمی ،۱۳۸۸).در بازسازی شناختی می توان برای انتقال مفاهیم بنیادی و مولفه های اصلی درمان به مراجع از تمثیل و قصه کمک گرفت، تمثیل استدلالهای منطقی را در ذهن جایگزین می نماید. افراد به استعاره و تمثیل نیاز دارند ناچیزی که قابل دیدن و لمس کردن نیست را خوب درک کنند. بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل روشی است که با استفاده از تمثیل و داستانهای ادبی بومی و فرهنگی (که اساسا نوعی بازنگری و بازسازی تفکر را در دل خود دارند) به تسهیل، شناسایی و مواجهه خطاهای فکری، باور های غیر منطقی، تحریقهای شناختی و افکار خودایند کمک می کند. تمنیل به عنوان ابزار آموزش غیر مستقیم می تواند باعث تغییر خلق شنونده، تغییر چارچوب معنایی یک مساله، به چالش کشیدن رفتار های نامناسب، فعال سازی نیمکره راست مغز. خلق تداعی های قدرتمند در ذهن شنونده ، و تسهیل ارتباط گردد (صاحبی، ۱۳۸۷). بنابراین با توجه به تحقیقات فوق الذکر و اهمیت افسردگی و پیامدهای آن و ضرورت توجه به مادران کودکان کم توان ذهنی و نیز امکان ترکیب سایر درمانها با روش بازسازی شناختی، مسأله خاص این پژوهش این است که آیا مشاوره گروهی به روش بازسازی شناختی مبتنی بر تمتیل بر کاهش افسردگی مادران دارای کودکان کم توان ذهنی موثر است؟

اهمیت و ضرورت پژوهش

نخستین شبکه روابطی که هریک از انسانها را در بر گرفته خانواده است. خانواده یک نظام فعال و پویا است و همانند هر نظام دیگری هدف أن تعادل جویی است. در هر زمان یک عامل بحران را می تواند تعادل این نظام را برهم زده و طیفی از مشکلات روانی را در نظام خانوادگی برانگیز اند که اثرات بسیار زیانبار و بحران عظیمی را در خانواده به همراه دارد.حضور کودک کم توان ذهنی با ایجاد مشکلات مراقبتی برای خانواده و بویژه تجربیات استرس را برای والدین همراه است. چنین وضعیتی مانع از آن می شود که خانواده بتواند کار کردهای متعارف خود نظیر تربیت فرزندان روابط اجتماعی اشتغال، اوقات فراغت و روابط زناشویی را به نحو مطلوبی داشته باشد.وسعت استرس وارد شده به والدین در هنگام اطلاع از وضعیت کودک بقدری شدید است که گاهی آن را با اندوه ناشی از مرگ یک فرزند برومند و سالم مقایسه می نمایند. باید توجه داشت که والدین کودکان کم توان ذهنی در تمام مراحل رشد کودک معلول خود، بارها و بارها مراحل شوک را تجربه نموده و بار استرس زیادی را متحمل می شوند. به این ترتیب سلامت و بهداشت روانی خانواده های کودکان معلول به شدت در معرض خطر قرار دارد.قابل ذکر است که افراد کم توان ذهنی حدود ۲۳ درصد جامعه برآورد شده اند و با توجه به حضور چند نفر در خانواده هر یک از آنها درصد قابل ملاحظه ای از جمعیت کشور با مشکلات کودکان کم توان ذهنی درگیر بوده و لذا نباید مورد غفلت قرار گیرند (سیف نراقی، ۱۳۸۲). در شرایط فعلی و علی رغم یافته های فوق به خانواده های کودکان کم توان ذهنی به اندازه کافی توجه نمی شود و گاهی دست اندر کاران آموزش کودکان دارای نیازهای ویژه از کنار والدین این مهمترین منبع اطلاعات درباره کودک و قویترین حامی کودک – به سادگی می گذرند. از آنجا که استرس و فشار روانی عملا توانایی مادر را برای مقابله با مشکل کاهش می دهد لذا اهمیت این تحقیق از آن جهت است که با آشنایی به وضعیت استرس می توان با اتخاذ تدابیری از میزان آن است که این امر به نوبه خود موجب افزایش توان مادر در برخورد با مشکلات کودک کم توان ذهنی می شود. با توجه به اینکه بیشتر پژوهش هایی که در زمینه کودکان استثنایی انجام گرفته بر کودکان معلول متمرکز شده است و در این میان والدین کودکان کم توان ذهنی افراد فراموش شده ای هستند که نقش و مسوولیت خطیر آنها در برابر کودک استثنایی شان کم اهمیت انگاشته شده است، و باتوجه به اینکه افسردگی همچنان به عنوان یک مساله چالشگر بهداشت روانی باقی است به گونه ای که هنوز کارهای زیادی پیرامون آن بایستی انجام شود، و از طرفی ضرورت خاص انجام این تحقیق به دلیل نیاز کودکان کم توان ذهنی به خانواده_ بویژه مادر به عنوان یک پایگاه حمایتی و تربیتی و آموزشی که می بایستی از سلامت روانی برخوردار باشند، لزوم انجام این پژوهش را بیشتر می کند. در نهایت با شناخت نائیر این مساله و با آموزش فوق بتوان سطح کارآمدی والدین مخصوصا مادران این کودکان را بالا برد. علاوه بر آن یافته ها می تواند دستاوردهایی برای متخصصان بهداشت روانی ، درمان و آموزشی ) معلمان و والدین داشته باشد تا با انجام مداخلات زودهنگام از آسیب زایی و اثرات مخرب این مشکل بر والدین و دیگر اعضای خانواده مخصوصا کودک کم توان ذهنی کاست و بهداشت روانی خانواده را ارتقا بخشید. بررسی های انجام گرفته در ایران حاکی از آن است که بیشتر مطالعات و تحقیقات در مورد خانواده هایی که فرزند عقب مانده دارند. مربوط به مراقبت و توانبخشی فرزند معلول بوده و در مورد تجربه مادران از داشتن فرزند کم توان ذهنی تحقیق خاصی انجام نشده است در راستای نقش مهم زنان در زمینه ارتقاء بهداشت کودک و خانواده و توانمندی لازم آنان در ارائه خدمات حرفه ای و تخصصی شان و کاهش اثرات آسیب پذیری آنان و ایفای نقش های همسری، مادری ضرورت انجام این تحقیق را توجیه می نماید.

هدفهای تحقیق

هدف این پژوهش تعیین اثر بخشی آموزش بازسازی شناختی مبتنی بر تمتیل بر میزان افسردگی مادران دارای کودک کم توان ذهنی است.

فرضیه ها

مشاوره گروهی به روش بازسازی شناختی مبتنی بر تمتیل بر کاهش افسردگی مادران دارای کودک کم توان ذهنی موثر است.

تعاریف مفهومی و عملیائی واژه ها و اصطلاحات

تعریف نظری افسردگی : احساس افسردگی با دلتنگی تقریبا هر روز، کاهش کارآمدی در شغل و در کل زندگی، کاهش لذت بردن از فعالیتهایی که قبلذت بخش بوده، کناره گیری از روابط اجتماعی، منفی گرایی و اختلال در عملکرد شناختی، اعتماد به نفس پائین، احساس ناامیدی و بی پناهی، افکار مرگ و خودکشی با رفتار خود کشی گرایانه، احساس خستگی و فقدان انرژی، تغییر الگوی خواب، تغییر اشتها و عادات خوردن و سخنی در شهر گز همراه است (جانگسما و پالج. ۲۰۰۰).

تعریف عملیاتی افسردگی در پژوهش حاضر منظور تصرات افسردگی در حد متوسط (۱۰ تا ۱۸) است که مادران کودک کم توان ذهنی در پاسخ به پرسشنامه افسردگی بک بدست می آورند.

تعریف نظری بازسازی شناختی

بازسازی شناختی مبتنی بر شمشی روشی است که با استفاده از تمثیل و داستانهای بومی و فرهنگی (که اساسا نوعی بازنگری و بازسازی را در دل خود دارند به تسهیل شناسایی و مواجه با خطاهای فکری باورهای غیر منطقی، تحریف های شناختی و افکار خود آیند کمک می کنند (صاحبی، ۱۳۸۷).

تعریف عملیاتی بازسازی شناختی: برنامه مداخلاتی که بر اساس رویکرد الیس و بک و با استفاده از تمثیلات مرتبط با افکار و باورهای غیر منطقی تدوین شده و مطابق با راهنمای پیوست در گروه اجرا شده است.

فصل دوم: پیشینه پژوهش

افسردگی

افسردگی یکی از رایجترین انواع ناراحتی های روانی است که باعث مراجعه به روان پزشکان، روان شناسان و دیگر متخصصان بهداشت روانی می گرداند. امروزه افسردگی با سرماخوردگی در میان انواع ناراحتی های جسمی قابل مقایسه است (سیگمن، ۱۹۷۵)گوتلیب و همکاران (۲۰۰۰) به اهمیت این موضوع متذکر شده اند و خاطر نشان کردند که میزان افسردگی انقدر نگران کننده است که سازمان جهانی بهداشت تلاش همه جانبه و جهانی را برای مطالعه در مورد این بیماری _ که نقطه آغاز ناتوانی در اواسط زندگی است را شروع کرده است (هاشم نژاد، ۱۳۸۶).در یک بررسی انجام شده، ۱۵ بیماری مهم از نظر اولویت تعین شدند که از بین این بیماریها، افسردگی چهارمین اختلال مهم تا سال ۱۹۹۰ محسوب شده است. اما طبق برآوردهای سازمان جهانی بهداشت تا سال ۲۰۰۲ افسردگی به عنوان دومین علل مرگ و میر زودرس در جهان محسوب می شد سازمان بهداشت جهانی۲۰۰۲ )سازمان جهانی بهداشت پیش بینی می کند تا سال ۲۰۲۰ افسردگی دومین بیماری بزرگ جهانی خواهد بود( کنی، ۲۰۰۷، به نقل از امیدی، محمد خانی، دولتشاهی و پور شهیار .۱۳۸۷).در هر مقطع از زمان ۱۵-۲۰ % از بزرگسالان، تا حدی از نشانه های افسردگی رنج می برند و حداقل ۱۲٪ به میزانی از افسردگی که آنها را در مرحله ای از زندگی به سمت درمان بکشاند، مبتلا هستند و حدس زده می شود که حدود ۷۵% موارد بستری در بیمارستانهای روانی را موارد افسردگی تشکیل می دهند(فنل ۱۹۸۹، ترجمه قاسم زاده، ۱۳۸۵)در بررسی های متعددی شیوع افسردگی در زمان دو برابر مردان گزارش شده که ناشی از وضعیت بیولوژیک، سایکولوژیک و محیط روانی – اجتماعی و اقتصادی زنان می باشد (گنجی-۱۳۷۹ لوری التشولر ۲۰۰۱) تقریبا در همه کشورهای صنعتی زان دو برابر مردان افسردگی را تجربه می کنند. این موضوع در تحقیقات و پز من و همکاران (۱۹۹۱) و ویزمن و کلرمن (۱۹۸۹) تابت شده است به نقل از احدی و حسن زاده ,۱۳۷۹) و نیز در مطالعات همه گیر شناسی در غرب (ویزمن و کلرمن ، ۱۹۷۷: بوید و سیمن، ۱۹۸۱) و در تایوان (شانگ’ .۱۹۸۹) نشان داده شده است که میزان افسردگی در زنان نسبت به مردان بیشتر است(سان فیلیپو ۱۹۹۴، به نقل از هاشم نژاد، ۱۳۸۶) نتایج تحقیقات آنها نشان داد که ۲۶ %از زنان افسردگی را در زندگی تجربه می کنند، در حالی که فقط ۲% از مردان آن را تجربه می کنند. افسردگی از عوامل متعددی می تواند ناشی شود. این عوامل شامل ورائت. اختلال در فعالیت شیمیایی و هورمونی بدن، تجارب خانوادگی، از دست دادن یکی از والدین و بسیاری دلایل دیگر است. یکی از نظریه های تبیین کننده در این مورد نظریه الگوى لرینگی است بر طبق الگوى لرینگی ، رینگی در سازگاری روانی اهمیت بیشتری دارد و بررسی ادبیات پژوهشی نشان می دهد که سطوح بالایی از نرینگی با سطوح پایینتری از افسردگی و با سازگاری روانی بیشتر ارتباط دارد(باسوف و گلاس، ۱۹۸۲، تیلور و هال ۱۹۸۲، واتیلی، ۱۹۸۵، به نقل از هاشم نژاد ،۱۳۸۶). در حالیکه سطوح بالاتری از مادینگی” با سطوح بالاتری از افسردگی و سازگاری روانی کمتر ارتباط دارد (والد و همکاران، ۱۹۹۴ به نقل از احدی و حسن زاده، ۱۳۷۹).نتایج پژوهش های مختلف در کشورها نیز نشان می دهد که میزان شیوع اختلالات روانی (علایم جسمانی، اضطراب و اختلالات خواب و افسردگی و اختلال در کارکرد اجتماعی) در زنان بیشتر از مردان است که با نتایج دیگر پژوهش های انجام گرفته در جهان هم خوانی دارد( نور بالا و همکاران، ۱۳۸۰).