دکتر علی عابدینی هستم، فارغ التحصیل پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۷۷، پایان نامه ی اینجانب تحت عنوان “کاربرد درمانی هیپنوتیزم در بیمارن فوبیک مراجعه کننده به درمانگاه های روانپزشکی در سال های ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷” می باشد که در ادامه بخشی از آن را مطالعه می کنید:

دانشگاه علوم پزشکی تهران

دانشکده پزشکی

پایان نامه:

جهت اخذ درجۀ پزشکی عمومی

موضوع:

کاربرد درمانی هیپنوتیزم در بیمارن فوبیک مراجعه کننده به درمانگاه های روانپزشکی در سال های ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷

استاد راهنما:

جناب آقای دکتر علی احمدی ابهری

استاد مشاور:

جناب آقای دکتر پرویز روزبیانی

نگارش:

علی عابدینی- حسن نوری

۱۳۷۷

چکیده:

شیوع زیاد ترسهای مرضی یا فوبی انگیزهی ما برای تحقیق در بارهی روشی آسان و کارآ بدون استفاده از دارو بود و در این راستا خوابواره با هیپنوتیزم یکی از مناسبترین روشها بنظر میرسید. هدف ما اثبات کارآیی بالای این روش بود.معیارهای دیگری که در این رابطه مورد توجه ما قرار گرفت سن و میزان تحصیلات مراجعین بود که به نظر می رسید در سنین پایین تر و تحصیلات بالاتر میل بیشتری به استفاده از این روش وجود دارد و در پایان تحقیق متوجه شدیم که فاکتور سن در میزان پاسخ اهمیت بیشتری نسبت به میزان تحصیلات دارا است.نکته ای که در ابتدا مورد توجه ما قرار نگرفته بود و در طی تحقیق بوضوح آنرا دریافتیم جنسیت مراجعین بود که ۹۰% ایشان را بانوان تشکیل میدادند و این شاید بخاطر فراوانی بیشتر فوبی در جنس مؤنث و یا ابراز راحت تر آن باشد. همچنین میل بیشتر به هیپنوتیزم و پیشداوری غلط کمتری در جنس مؤنث مشاهده کردیم و پاسخ درمانی نیز در میان آنها بهتر بود که شاید به خاطر تلقین پذیری بیشتر باشد.در سایر مواردی که تجربه هیپنوتیزم را انجام میدادیم (نظیر ترک سیگار و رژیم غذایی نیز با چنین پدیدای مواجه شدیم که خارج از بحث این تحقیق می باشد.متغیرهای مستقل ما در این تحقیق شامل ۱- هیپنوتیزم درمانی ۲ – میزان تحصیلات به استناد آخرین مدرک تحصیلی ۳سن بوده اند.متغیرهای وابسته نیز شامل پاسخ درمانی بود است که کاهش ترس، پاسخ نسبی و از بین رفتن آن پاسخ کامل در نظر گرفته شداند. جامعه مورد بررسی افراد مبتلا به یکی از انواع فوبی بر اساس معیارهای تشخیصی DSM- IV  از میان مراجعین به درمانگاههای روانپزشکی انتخاب شده اند. روش بررسی شامل دادن پرسشنامهای قبل از شروع درمان و تکرار آن پس از درمان بوده است و همچنین دادن یک پرسشنامهای اضافی مخصوص هیپنوتراپی در مورد گروه کنترل که توسط دارو درمان میشدند نسیر بجر پرسشنامهای مخصوص هیپنوتراپی عینا همین روند تکرار شد و برای هر دو گروه جهت بررسی نوع شخصیت ، تستMMPI نیز انجام شد.در فاصله زمستان ۷۶ تا بهار ۷۷ افراد واجد شرایط در عرض دو هفته طی ۶ نشست هیپنوتیزم گردیدند. پاسخ درمانی ۱۳ نفر (۶۵ %) بطور نسبی موفقیت آمیز بود. ۷ نفر باقیمانده (۳۵٪ ) موفقیت کامل درمان را ابراز کردند.در مورد گروه کنترل ۱ نفر (%۷) پاسخ نسبی به درمان داروی نشان دادند و سه نفر (%۱۵) با پاسخ قطعی. ولی اینبار سه نفر نیر (%۱۵) ابراز داشته اند که دارو تأثیری در درمان ایشان نداشته است.

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول

مقدمه

بیان مسأله

اهداف

فرضیات

فصل شوم

روش شناسی

متغیرها

جمعیت مورد نطالعه

نحوۀ نمونه گیری

محل و زمان مطالعه

روش جمع آوری داده ها

مشکلات و محدودیت ها

پرسشنامه ها

فصل چهارم

یافته ها و نتایج

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری کلی و پیشنهادات

بحث و نتیجه گیری

پیشنهادات

فهرست منابع

پیوست

معانی اختصاری به کار رفته

فصل اول)

مقدمه

بیان مسأله)

فوبی (Phobia) یا ترسهای پاتولوژیک به ترسی غیر منطقی اطلاق میشود که منجر به پرهیر آگاهانه از شی، مورد ترس خاص، فعالیت یا وضعیت خاصی می گردد. آکاپلان فوبی یکی از شایعترین نوروزهایی است که گریبانگیر در صد بالایی از افراد جامعه می باشد و بی تردید هر کدام از ما اگر خود دچار آن نباشیم اشخاصی را که با شدت های مختلف به آن مبتلا هستند می شناسیم هیپنوتیزم یا خوابواره یکی از روشهای درمان فوبی است.هیپنوتیزم یک وضعیت تغییر یافته هوشیاری و یک مرحله خروج از هوشیاری است استفاده از این تکنیک درمانی در کنار درمانهای کلاسیک نظیر رفتار درمانی غرفه سازی Flooding) و حساسیت زدایی سیستماتیک و همچنین درمان دارویی، چند دهه ایست که مورد توجه قرار گرفته است، اما هیچگاه بصورت گسترده کاربردهای آن مورد بررسی قرار نگرفته است. اگر چه مدتهاست کاربردهای درمانی وسیع هیپنوتیزم در ترک سیگار و اعتیاد، رژیم غذایی، ایجاد بی حسی در اعمال جراحی کوچک زایمان و الخ شناخته شده است. همچنین در روان درمانی برای بازسازی حوادث مهم گذشته و بازگشت به سنین کودکی کاربرد بسار مهمی دارد.دلیل انتخاب این موضوع توسط ما گستردگی و پراکندگی انواع فوبی هاست، عده زیادی از مردم از اینگونه ترسها رنج می برند و بعضا در زندگی عادی و کارهای روزمرهمی خود دچار مشکل می شوند. به کمک هیپنوتیزم (خوابوارم می توان با روشی کاملا بیضرر این افراد را درمان کرد و همچنین به آنان یاد داد که شخصا با روش خودهیپنوتیزم (Autohypnosis) به درمان طولانی تر بپردازند. در روانپزشکی روشهای درمانی متعددی جهت درمان مبتلایان مورد استفاده قرار می گیرد که مستلزم صرف وقت و هزینه و ضرورت وجود متخصصین روانپزشکی و روانشناسی بالینی است که امکان درمان را کمتر می کند، ضمن آنکه برخی بیماران استقبالی از مصرف دارو نمی نمایند وحتی می توان گفت گروه زیادی از مردم از مراجعه به روانپزشک و روانشناس ابا دارند. هیپنوتیزم درمانی این بیماران اغلب بدون درمان دارویی و روشهای پیچیده ودانش فنی امکان پذیر است. آنچه که در تحقیق ما انجام شد دعوت از مبتلایان به فوبی توسط آگهی در درمانگاههایروانپزشکی تهران و انتخاب واجدین شرایط طبق معیارهای DSM – IV از میان داوطلبان بود. این عمده ۶جلسه هیپنوتیزم گردیدند و تأثیر آن با گروه کنترل که از نظر سن، جنس و میزان تحصیلات تاحد ممکن مشابه و هماهنگ انتخاب شدند. مقایسه گردید.

اهداف:

هدف اصلی:

هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر هیپنوتیزم در درمان بیماران مبتلا به انواع اختلالات فوبیک بوده است.

اهداف جزیی:

١. تعیین پاسخ درمانی بر اساس سن بیماران

۲- تعیین توزیع و پاسخ به درمان بیماران فوبیک بر حسب میزان تحصیلات

٣- تعیین توزیع پاسخ به درمان بر اساس پاسخ به تست شخصیتی MMPI

فرضیه ها

فرضیه اصلی:

موثر بودن هیپنوتیزم در درمان فوبی

سایر فرضیه ها:

ا- از آنجا که در میان افراد تحصیلکرده شناخت بیشتری نسبت به عامل علت و معلول و تفسیر

منطقی تر و تیر میل بیشتری برای درمان وجود دارد، تمایل به روش هیپنوتیزم و در نتیجه مراجعه

بیشتر و پاسخ بهتر مورد انتظار است.

درمان با تکنیک هیپنوتیزم در سنین پایین تر موفقیت بیشتری دارد.